FUTBOL KULÜPLERİNDE YÖNETİM STRATEJİLERİ VE SÜRDÜRÜLEBİLİR BAŞARI

Yıl 2024, Cilt: 11 Sayı: 3, 24 - 45, 31.12.2024

İsmail Öner , Özgür Karataş , Emine Öztürk Karataş

Öz

Amaç: Bu araştırmanın amacı, futbol kulüplerinde yönetim stratejilerinin ve sürdürülebilir başarının incelenmesidir.
Yöntem: Araştırmada nitel araştırma yöntemlerinden olan doküman analizi tekniği kullanılmıştır. Verilerin analizi sürecinde ise doküman analizi yöntemi kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen veriler, futbol kulüplerinin yönetim stratejilerini; mali sürdürülebilirlik, performans yönetimi, yenilikçi uygulamalar, taraftar katılımı ve sosyal sorumluluk alanlarındaki uygulamaları çerçevesinde değerlendirilmiştir.
Bulgular: İnsan kaynakları yönetiminin, futbol kulüplerinin sportif ve ticari başarıları üzerinde belirleyici bir etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir. Yönetim stratejilerinin kulüplerin hem sportif başarıları hem de finansal sürdürülebilirlikleri üzerinde kritik bir rol oynadığı belirlenmiştir. Stratejik planlamanın, kulüplerin uzun vadeli hedeflerine ulaşmalarını sağladığı ve mevcut durumlarını değerlendirip gelecekteki fırsatları analiz etmeleri gerektiği vurgulanmıştır. Veri analitiğinin ise oyuncu performanslarının analizi, transfer stratejilerinin belirlenmesi ve finansal yönetim alanlarındaki kullanımıyla bilinçli kararlar almayı desteklediği tespit edilmiştir. Bununla birlikte, stratejilerin yetersiz uygulanmasının kulüplerin rekabet gücünü zayıflatabileceği ve uzun vadeli başarılarını riske atabileceği belirlenmiştir.
Sonuç: Futbol kulüplerinin sürdürülebilir başarılarını güvence altına almak için insan kaynakları, finansal yönetim ve stratejik pazarlama yaklaşımlarının birbiriyle uyumlu şekilde yürütülmesi gerekmektedir. Bu alanlarda yaşanabilecek eksiklikler ve olumsuzluklar, kulüplerin rekabet gücünü ve uzun vadeli başarılarını tehlikeye atabilir, bu yüzden kapsamlı ve etkili bir yönetim stratejisi benimsemek kritik önem taşımaktadır.

Anahtar Kelimeler

Futbol Kulüpleri, Yönetim Stratejileri, Veri Analitiği, Finansal Yönetim, Pazarlama

Kaynakça

• Abon, J. K., & Adebayo, R. O. (2020). The Use of Marketing as A Tool for Competitive Advantage Among Potential and Professional Football Clubs in Kzn, South Africa. Eurasian Journal of Business and Management, 8(4), 319-335.
• Akatak, A. (2023). Futbol Kulüplerinin Finansal Performansını Etkileyen Faktörler. Futbol Kulüplerinde Muhasebe, Finans ve Denetim Uygulamalarına İlişkin, 115.
• Akşar, T. (2005). Endüstriyel futbol. İstanbul: Literatür Yayıncılık.
• Armstrong, M., & Taylor, S. (2014). Armstrong's Handbook of Human Resource Management Practice. Kogan Page.
• Armstrong, C., Guay, W., Mehran, H., & Weber, J. (2016). The Role of Financial Reporting and Transparency in Corporate Governance. Corporate Governance: Disclosure.
• Atalı, L., & Çoknaz, D. (2014). Türkiye Futbol Federasyonu Spor Toto Süper Ligi Spor Kulüplerinin Facebook Kullanımı. Erciyes İletişim Dergisi, 3(4), 136. https://doi.org/10.17680/akademia.v3i4.5000013106.
• Ayandibu, A. O., & Kaseeram, I. (2020). The future of workforce planning. In Human Capital Formation for the Fourth Industrial Revolution (pp. 127-156). IGI Global.
• Aygün, D., Uluçenk, E. (2019). Futbol Kulüplerinde İnsan Kaynakları Faaliyetlerinin Muhasebeleştirilmesi. Muhasebe ve Vergi Uygulamaları Dergisi. 12 (3), 689-710.
• Baker, B. J., & Rupp, S. A. (2007). The role of marketing in sports and entertainment. Journal of Sport Management, 21(3), 332-350. https://doi.org/10.1123/jsm.21.3.332
• Balcerzyk, R., & Gaborek, K. (2023). Talent management in sport. Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie/Politechnika Śląska.
• Baroncelli, A., & Lago, U. (2006). Italian football. In S. Hamil, J. Michie, C. Oughton, & S. Warby (Eds.), Football and management (pp. 201-226). Routledge.
• Barth, M. E., & Schipper, K. (2008). Financial reporting transparency. Journal of Accounting, Auditing & Finance, 23(2), 173-190.
• Brigham, E. F. (2013). Financial management: Theory & practice. Canada: Cengage Learning.
• Borin, N., McCarthy, M. S., & Dunn, M. (2011). Consumer response to sport sponsorships: Evidence from football. Sport Marketing Quarterly, 20(3), 176-185.
• Budovich, L. S. (2021). Business management of the sport industry by considering the digitalization.
• Carmichael, F., Thomas, D., & Ward, R. (2010). The economics of professional football: A survey. Journal of Economic Surveys, 24(1), 73-98. https://doi.org/10.1111/j.1467-6419.2009.00621.x
• Chełkowski, J. (2006). Human resource management in sport organizations. Sport Management Review, 9(2), 163-183. https://doi.org/10.1016/S1441-3523(06)70024-6
• Creswell, J. W. (2017). Research Desing (Araştırma Deseni), Nitel, Nicel ve Karma Yöntem Yaklaşımları, (Çev. Yüksel Dede), Eğiten Kitap Yayınları, Ankara, 83-187.
• Crompton, J. L. (2004). Sponsorship of sport and its role in marketing. Journal of Sport Management, 18(3), 208-222. https://doi.org/10.1123/jsm.18.3.208
• Cunningham, G. B., & Sharp, L. A. (2018). Human resource management in sports organizations. In G. B. Cunningham & L. A. Sharp (Eds.), Human Resource Management in Sport and Recreation (pp. 1-18). Routledge.
• Çavuşoğlu, B., Öztürk, G., & Kara, B. (2011). Spor pazarlama çalışmalarında yeni medya aracı olarak internet kullanımının stratejik önemi: Türkiye ve İngiltere’deki spor kulüplerinin web sayfalarının incelenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8(1), 1342-1363.
• Davenport, T. H., & Harris, J. G. (2007). Competing on analytics: The new science of winning. Harvard Business Review Press.
• Dayı, A. & Çilesiz, A. (2020). Futbol Kulüplerinde Borç Yönetimi Sporda Finansal, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar.
• De Heij, R., Vermeulen, P., & Teunter, L. (2006). Strategic actions in European soccer: Do they matter?. The Service Industries Journal, 26(6), 615-632.
• Deloitte. (2021). Football Money League. Deloitte Sports Business Group.
• Dolles, H., & Söderman, S. (2005). Globalization of sports: The case of professional football and its international management challenges. Scandinavian Journal of Management, 21(4), 421-444. https://doi.org/10.1016/j.scaman.2005.09.011
• Drucker, P. F. (1954). The practice of management. Harper & Row
• Figueiredo, D., & dos Santos Figueiredo, L. H. (2017). Management is not a game: the effects of strategy and structural changes in the competitiveness of football clubs. Brazilian Business Review, 14(Special Ed), 67-93.
• Fisher, G., Wisneski, J. E., & Bakker, R. M. (2020). Strategy in 3D: Essential tools to diagnose, decide, and deliver. Oxford University Press.
• Frick, B., & Prinz, J. (2006). Crisis? What crisis? Football in Germany. Journal of Sports Economics, 7(1), 60-75. https://doi.org/10.1177/1527002505282862
• Funk, D. C., & James, J. D. (2001). The fan satisfaction–loyalty relationship in professional sports. Sport Marketing Quarterly, 10(1), 30-39.
• Garimella, K., Kumar, R., & Kalaiselvi, K. (2021). Prerequisites for Winning a League Using Data Analytics. Revısta Geıntec-Gestao Inovacao E Tecnologıas, 11(4), 116-139.
• Gerrard, B. (2005). A resource-utilization model of organizational efficiency in professional sports teams. Journal of Sport Management, 19(2), 143-169. https://doi.org/10.1123/jsm.19.2.143
• Gibson, H. J., Wilson, B., & Hillel, M. (2012). The role of human resource management in sport organizations. International Journal of Sport Management and Marketing, 11(1), 1-16. https://doi.org/10.1504/IJSMM.2012.045325
• Graham, C. (2014). The role of sponsorship in sport marketing: Evidence from football. Sport Marketing Quarterly, 23(4), 254-265.
• Güngör, A. (2014). Futbol endüstrisinde sportif başari ile finansal performans arasindaki ilişkinin analizi ve türkiye uygulamasi. Sosyal Bilimler Dergisi, (1), 16-36.
• Haake, S. (2012). Material advantage? Physics World, 25(07), 26. https://doi.org/10.1088/2058- 7058/25/07/33
• Hamil, S., & Walters, G. (2010). Financial performance in English professional football: ‘An inconvenient truth’. Soccer & Society, 11(4), 354-372. https://doi.org/10.1080/14660971003780394
• Hamil, S., Holt, M., Michie, J., Oughton, C., & Shailer, L. (2004). The corporate governance of professional football clubs. Corporate Governance: An International Review, 12(2), 212-217. https://doi.org/10.1111/j.1467-8683.2004.00365.x
• Havard, C. T. (2014). Glory Out of Reflected Failure: The examination of how rivalry affects sport fans. Sport Management Review, 17(3), 243-253.
• Hoye, R., Smith, A., Nicholson, M., & Stewart, B. (2018). Sport Management: Principles and Applications. Routledge.
• Hughes, M., & Bartlett, R. (2002). The use of performance indicators in the assessment of player performance in professional football. Journal of Sports Sciences, 20(11), 941-949. https://doi.org/10.1080/026404102320675643
• Huffman, F. (2004). Budgeting and Financial Planning. . https://doi.org/10.1016/B978-0-240-80589-4.50014-2.
• Ivašković, I. (2021). The Strategic Determinants of the Sport Club Performance. Zagreb International Review of Economics & Business, 24(SCI), 95-110.
• Kaplan, R. S., & Norton, D. P. (1996). The balanced scorecard: Translating strategy into action. Harvard Business Review Press.
• Kartakoullis, N. L., Vrontis, D., Thrassou, A., & Kriemadis, T. (2013). Strategic resource planning for football clubs. Journal for International Business and Entrepreneurship Development, 7(1), 1-20.
• Késenne, S. (2006). The economic theory of professional team sports: An analytical treatment. Edward Elgar Publishing.
• Kunkel, T., Doyle, J. P., & Funk, D. C. (2013). Understanding the role of marketing in sport. International Journal of Sports Marketing & Sponsorship, 14(2), 115-135. https://doi.org/10.1108/IJSMS-14-02-2013-B006
• Kuyucu, M. (2014). Futbol Endüstrisinde Sosyal Medya Pazarlama Uygulamaları, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 7, 161-175.
• Lago, C., Gomez, M. A., & Sampaio, J. (2010). The use of performance indicators in football: A review of the literature. Journal of Sports Sciences, 28(8), 797-811. https://doi.org/10.1080/02640410903401002
• Lawrence, I. (2018). Football Club Management: insights from the field. Routledge.
• Litvishko, O., Aliev, A., Veynberg, R., Kokoulina, O., Farzaliev, J., & Gyömörei, T. (2021). Analysis of the financing activities of European football leagues. Economic Annals-XXI/Ekonomìčnij Časopis-XXI, 189.
• Lord, J. (2018). Human resource management in football. In Routledge Handbook of Football Business and Management (pp. 220-231). Routledge.
• Manoli, A. E., & Kenyon, J. A. (2018). Football and marketing. In Routledge handbook of football business and management (pp. 88-100). Routledge.
• Michie, J., & Oughton, C. (2005). The corporate governance of professional football clubs in England. Corporate Governance: An International Review, 13(4), 517-531. https://doi.org/10.1111/j.1467-8683.2005.00445.x
• Mintzberg, H. (1994). The rise and fall of strategic planning. Free Press.
• Morrison, K. A., & Misener, K. E. (2021). Exploring the conditions for strategic planning in nonprofit community sport. Sport Management Review, 24(5), 747-769.
• Morrow, S. (2013). Football club financial reporting: Time for a new model? Sport, Business and Management: An International Journal, 3(4), 297-311. https://doi.org/10.1108/SBM-06-2013-0025
• Osborne, B. (2017). Legal and ethical implications of athletes' biometric data collection in professional sport. MArq. sports L. rev., 28, 37.
• Özdağoğlu, A., & Keleş, M. K. (2019). Spor Yönetimi Açısından Gri Entropi Tabanli Rov Yöntemi İle 4 Büyük Futbol Kulübünün Finansal Performans Analizi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (35), 107-123.
• Özahçı, E. (2007). Application of strategic planning methodology to Republic of Turkey Ministry of Finance (Master's thesis, Middle East Technical University).
• Peetz, T. B., Newman, T., Peck, J. F., Harris, C., & Wilhide, B. (2014). Social media in sport marketing
• Popp, N. (2016). Social media in sport: A review and agenda for future research. Journal of Sport Management, 30(4), 453-465. https://doi.org/10.1123/jsm.2015-0294
• Porter, M. E. (1985). Competitive advantage: Creating and sustaining superior performance. Free Press.
• Ratti, M. (2012). An Analytıcal Study Of Human Resource Accountıng Practıces--An Indıan Experıence. Integral Review: A Journal of Management, 5(2).
• Samur, S. (2017). The dynamics of football club management. European Journal of Education Studies.
• Schiavone, F., & Belardo, C. (2021). Data-driven decision-making in football clubs: Evidence from the English Premier League. Journal of Strategic and International Studies, 16(1), 37-53. https://doi.org/10.2139/ssrn.3585481
• Smith, A., & Stewart, B. (2010). The special features of sport: A critical revisit. Sport Management Review, 13(1), 1-13. https://doi.org/10.1016/j.smr.2009.07.002
• Szymanski, S., & Smith, R. (1997). The financial performance of football clubs in the United Kingdom. Journal of Industrial Economics, 45(4), 391-403. https://doi.org/10.1111/1467-6451.00030
• Ürgüp, S. E., & Demir, E. (2021). Finansal Performans İle Sportif Başarı Arasındaki İlişkinin Belirlenmesi Türkiye'deki 4 Büyük Futbol Kulübü Üzerine Bir Analiz. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(2), 240-250.
• Walters, G., & Tacon, R. (2011). Corporate social responsibility in European football. Soccer & Society, 12(6), 771-790. https://doi.org/10.1080/14660970.2011.609680
• Wilson, R. (2011). Managing Sport Finance. . https://doi.org/10.4324/9780203850008.