Beyaz Yakalıların Tanımlanması Üzerine

Year 2012, Volume: 14 Issue: 3, 65 - 80, 01.09.2012

Araş.Gör.Dr.A. Utku Erdayı

Abstract

“Beyaz yakalılar” kavramının hangi çalışanları kapsadığı konusunda ciddi bir belirsizlik vardır. Söz konusu belirsizlik nedeniyle beyaz yakalılar kavramının tanımlanması bir sorun halini almıştır. Bu çalışma, beyaz yakalıların tanımlanması konusundaki belirsizliği bir ölçüde gidermeyi ve beyaz yakalıların tanımlanmasına ilişkin yeni tartışmalara olan ihtiyaca dikkat çekmeyi amaçlamaktadır. Belirtilen amaçlar bağlamında, beyaz yakalıların tanımlanmasına ilişkin literatürdeki yaklaşımlar incelenerek beyaz yakalıları, diğer çalışanlardan ayırt etmeye yarayan ortak ölçütlere ulaşılmaya çalışılmıştır. Bu güne kadar, doğrudan beyaz yakalıları tanımlama girişiminde bulunan dört yaklaşımdan söz edilebilir. Bunlar zihin-kas yaklaşımı, fonksiyonel yaklaşım, eklektik yaklaşım ve eleştirel yaklaşımdır. Sayılan yaklaşımlardan hareketle beyaz yakalıların tanımlanması ile ilgili üç temel ölçüte ulaşılmıştır: Kol/kas gücüne baskın bir biçimde kafa/zihin gücüne dayalı olarak çalışmak, eğitimli olmak ve genellikle sembolik olmakla birlikte, otoriteye yakın ya da otorite sahibi olmaktır.

Keywords

Beyaz Yakalı İşçiler, Beyaz Yakalılar, Kol Gücüne Dayanmayan, Kafa Gücüne Dayanan, Büro İşçileri

On The Definition Of White Collar Workers

Abstract

There is a serious ambiguity about the content of the “white-collar workers” concept that include which type of employees. Because of that ambiguity describing the white-collar workers concept become a issue. This study aims to attract attention to lack of a new discussion concerning the definition of white-collar workers and to remove ambiguity about the description of white-collar workers to a certain extent. In this regard this paper examines the approaches which try to define the white-collar workers and tries to reach the comman criteria that differentiate the white-collar workers from the other employees. Up till now there are four approaches which try define the white-collar workers. These are brain-brawn approach, functional approach, eclectic approach and critical approach. When we take these appoaches in consideration we can reach three basic criteria about defining the white-collar workers: Working by intellectual/brain predominantly rather than by manual/brawn, beign educated and proximity to authority or possession of authority which is generally sembolic.

Keywords

White-Collar Workers, White Collars, Non-Manual, Intellectual, Clerical Workers

References

• Bain, George Sayers ve Robert Price (1976), “Union Growth Revisited: 1948-1974 In Perspective”, British Journal of Indus- trial Relations, Vol: 14, No. 3, ss. 339- 356, Ebsco-Host Veritabanı (21 Kasım 2009).
• Bain, George Sayers ve Robert Price (1972), “Who Is A White-Collar Employee”, British Journal Of Industrial Relations, Vol: 10, No: 3, ss. 325-339, Ebsco-Host Veritabanı (21 Kasım 2009).
• Bora, Tanıl, Aksu Bora, Nemci Erdoğan, İlk- nur Üstün (2011), Boşuna mı Okuduk? Türkiye’de Beyaz Yakalı İşsizliği, İstan- bul: İletişim Yayınları.
• Bora, Tanıl (2010), “Mavileşen Beyaz Yaka- lılar”, Birikim, Sayı: 259, ss. 48-64.
• Braverman, Harry (2008), Emek ve Tekelci Sermaye, Yirminci Yüzyılda Çalışma- nın Değersizleştirilmesi, Çiğdem Çi- damlı Yayınları. Kalkedon
• Callinicos, Alex ve Chris Harman (2006), Neo-Liberalizm ve Sınıf, Osman Akın- hay (çev.), İstanbul: Salyangoz Yayın- ları.
• Edgell, Stephen (1998), Sınıf, Didem Özyiğit (çev.), Ankara: Dost Kitabevi.
• Erdayı, A. Utku (2012), “Beyaz Yakalı İşçi- lerde Örgütlenme: Türk Bankacılık Sek- töründe Yayınlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Giddens, Anthony (2005), Sosyoloji Kısa ve Fakat Eleştirel Bir Giriş, Ülgen Yıldız Battal (çev.), Ankara: Phoenix Yayınevi.
• Hyman, Richard ve Robert Price (1983), The New Working Class? White-Collar Workers And Their Organizations, Lon- don: Macmillan Pres.
• Jenkins, Clive ve Barrie Sherman (1979), White-Collar Unionism: The Rebellious Salariat, Boston: Routledge & Kegan Paul.
• Mills, C. Wright (1951), White Collar: The American Middle Classes, New York: Oxford University Pres.
• Öztürk, Yunus (2011), “Biz Beyaz Yakalılar Eyleme Hazırız”, Mesele, Sayı: 55, ss. 16-20.
• Sobel, Richard (1989), The White Collar Wor- king Class: From Structure To Politics, New York: Praeger Publishers.
• Sohn-Rethel, Alfred (2011), Zihin Emeği Kol Emeği, Epistemoloji Eleştirisi, İstanbul: Metis Yayınları.
• Tarih Vakfı (1996), Türkiye Sendikacılık An- siklopedisi. Cilt: 1, İstanbul: Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı.
• TÜİK (2011), “İstihdam Edilenlerin Meslek Grubu”, http://www.tuik.gov.tr 2011).
• İstatistikleri, (11 Ocak