İran’ın 19. yüzyılın sonları 20. yüzyılın başlarında geçirdiği modernleşme
sürecinde yazılı basının etkin bir rolü olmuştur. Her ne kadar 19. yüzyılın
sonlarında İran’da yayımlanan gazete ve dergi benzeri yazılı basın organlarının
sayısı artmışsa da bunlar her daim İran hükûmeti tarafından uygulanan
sansürlere maruz kalmışlardır. Bu nedenle İran’dan gelip İstanbul veya Kahire
gibi şehirlerde yaşayan diaspora toplulukları tarafından hazırlanıp yayımlanan
siyasi içerikli gazeteler tüm dünyadan derlenen haber, bilgi ve gelişmelerin
İran’a aktarılmasında önemli bir rol oynamıştır. Gerek İran’da gerekse İran
dışında yaşayan İranlıların büyük bir çoğunluğuna hitap eden bu gazeteler,
aktardıkları haber içerikleriyle İran halkının, ülkelerinin modernleşme sürecine
girmesine yönelik duydukları ilgi ve arzuyu desteklemiş ve anayasal değişikliğin
alt yapısını hazırlamıştır. Özellikle İstanbul’da yerleşik İran diasporası birçok
şair, reform yanlısı, muhalif, diplomat, sürgün ve üniversite öğrencisi için
güvenli bir sığınma yeri olmuştur. Kendi ülkelerinde siyasi ve sosyal gidişattan
hoşnut olmayan bu gruplar geldikleri İstanbul’da yazılı basın yoluyla Avrupa ve
Osmanlı Devleti ile ilgili haber, fikriyat ve yenilikleri İran halkına ulaştırmıştır.
Bu amaçla İstanbul’da yaşayan bir grup İranlı tarafından 1876 yılında kurulan
ve Farsça yayımlanan Aḵtar isimli gazete daha sonra İran dışında yayımlanan
birçok Farsça gazete için örnek teşkil etmiştir.
Aḵtar İran Osmanlı Devleti Diaspora İranlı tüccar ve entelektüeller modernleşme süreci gazete Farsça süreli yayın sürgün İstanbul Kahire
Bei der Modernisierung Irans im 19. und frühen 20. Jahrhundert spielte die
Presse eine wichtige Rolle. Zwar nahm die Anzahl der in Iran erschienenen
Printmedien gegen Ende des 19. Jahrhunderts zu, jedoch unterlagen sie der
Zensur der persischen Regierung. In diesem Zusammenhang spielten politische
Zeitungen, die im Ausland in Städten wie Istanbul oder Kairo von der dortigen
iranischen Diaspora-Gemeinde publiziert wurden, eine bedeutende Rolle bei
der Vermittlung von Informationen, Nachrichten und Entwicklungen aus aller
Welt an den Iran. Durch ihren Einfl uss, den sie auf die iranische Bevölkerung
hatten, förderten diese Zeitungen deren Interesse an einer Modernisierung
und bildeten somit die Grundlage für eine iranische Verfassungsänderung.Die
in Istanbul, der osmanischen Hauptstadt, fest etablierte persische Diaspora zog
viele Dichter, Reformer, Oppositionelle, Diplomaten, Exilanten und Studenten
nach Istanbul. Viele von ihnen, die mit der sozialen und politischen Lage in
Iran unzufrieden waren, versuchten an ihrem Aufenthaltsort im Ausland die
Presse als ein Medium zur Vermittlung von Nachrichten, Ideen und Neuigkeiten
aus Europa und dem Osmanischen Reich an den Iran zu nutzen. In diesem
Zusammenhang gründete man im Jahre 1876 die persisch-sprachige Zeitung
Aḵtar, die später als Vorbild für weitere Exilzeitungen dienen sollte.
Aḵtar Iran Osmanisches Reich Diaspora Persische Kaufl eute und Intellektuelle Modernisierungsprozess Zeitung Persische Periodika Exil Istanbul Kairo
Primary Language | German |
---|---|
Subjects | Political Science |
Journal Section | Articles |
Authors | |
Publication Date | January 15, 2019 |
Published in Issue | Year 2017 Volume: 2 Issue: 1 |