Abstract
İktisadi düşünce her dönemde siyasi, politik ve iktisadi kurumların oluşumunu ve dönüşümünü tetikleyen en önemli unsur olarak karşımıza çıkmaktadır. On sekizinci yüzyıla gelindiğinde iktisat, çağın ruhu (Zeitgeist) olarak tanımlanmış, tüm alanlara hakimiyetini ilan etmiştir. Osmanlı İmparatorluğu incelendiğinde ise klasik politik iktisadi düşüncelerin nispeten daha geç bir dönemde iktisadi ve sosyal politika aracı olarak kullanılmaya başlandığı bilinmektedir. “Osmanlı İmparatorluğu’nda İktisat ve Kapitalizm” ilk olarak Osmanlı toplumunda iktisadi düşüncenin gelişimini sonrasında ise politika aracı olarak kullanıldığı dönemi konu almaktadır. Kendisini “akademik iktisadi formasyonu olan bir tarihçi” olarak tanımlayan Deniz T. Kılınçoğlu’nun bu eseri ilk olarak 2019 yılında İngiltere’de yayınlanmış ve uluslararası okura hitaben yazılmıştır. Kılınçoğlu eserinde “dünyaya dair yeni bir açıklama biçimi olarak” iktisadın, klasik politik ekonominin ve onu temsil eden burjuvazi değerlerinin on dokuzuncu yüzyıl Osmanlı iktisadi düşüncesindeki yansımalarını incelemektedir. Bu eser, yazarın Osmanlı iktisadi düşünce literatürünün en verimli dönemi olarak tanımladığı II. Abdülhamid döneminde, klasik kapitalist modernleşmenin İmparatorluğun hayatta kalma stratejisi üzerindeki etkilerinin neler olduğu, bu etkilerin siyasi ve toplumsal alanda hangi politika araçları ile yaygınlaştırıldığı, burjuva değerlerinin modern kapitalist Osmanlı bireyinin oluşturulması bağlamında topluma nasıl işlendiği gibi sorular ekseninde sistematik biçimde şekillendirilmiştir. Eser toplamda beş bölümden oluşmakta olup yazar her bölümde Osmanlı iktisadi modernleşmesinin farklı bir boyutuna değinmektedir. Kılınçoğlu kitabın Osmanlı iktisadi düşünce yazının bir kataloğu olmadığını belirtmiş, geç dönem Osmanlı imparatorluğunda küresel kapitalizmin gelişimine değil; iktisadi, sosyal ve entelektüel alandaki etkilerine odaklandığını ifade etmiştir. Bu çerçeveyi de kültürel ve zihinsel dönüşümü yönlendiren iktisatçılar ve aydınların düşüncelerini analiz ederek sunmaktadır.
Keywords
Abstract
İktisadi düşünce her dönemde siyasi, politik ve iktisadi kurumların oluşumunu ve dönüşümünü tetikleyen en önemli unsur olarak karşımıza çıkmaktadır. On sekizinci yüzyıla gelindiğinde iktisat, çağın ruhu (Zeitgeist) olarak tanımlanmış, tüm alanlara hakimiyetini ilan etmiştir. Osmanlı İmparatorluğu incelendiğinde ise klasik politik iktisadi düşüncelerin nispeten daha geç bir dönemde iktisadi ve sosyal politika aracı olarak kullanılmaya başlandığı bilinmektedir. “Osmanlı İmparatorluğu’nda İktisat ve Kapitalizm” ilk olarak Osmanlı toplumunda iktisadi düşüncenin gelişimini sonrasında ise politika aracı olarak kullanıldığı dönemi konu almaktadır. Kendisini “akademik iktisadi formasyonu olan bir tarihçi” olarak tanımlayan Deniz T. Kılınçoğlu’nun bu eseri ilk olarak 2019 yılında İngiltere’de yayınlanmış ve uluslararası okura hitaben yazılmıştır. Kılınçoğlu eserinde “dünyaya dair yeni bir açıklama biçimi olarak” iktisadın, klasik politik ekonominin ve onu temsil eden burjuvazi değerlerinin on dokuzuncu yüzyıl Osmanlı iktisadi düşüncesindeki yansımalarını incelemektedir. Bu eser, yazarın Osmanlı iktisadi düşünce literatürünün en verimli dönemi olarak tanımladığı II. Abdülhamid döneminde, klasik kapitalist modernleşmenin İmparatorluğun hayatta kalma stratejisi üzerindeki etkilerinin neler olduğu, bu etkilerin siyasi ve toplumsal alanda hangi politika araçları ile yaygınlaştırıldığı, burjuva değerlerinin modern kapitalist Osmanlı bireyinin oluşturulması bağlamında topluma nasıl işlendiği gibi sorular ekseninde sistematik biçimde şekillendirilmiştir. Eser toplamda beş bölümden oluşmakta olup yazar her bölümde Osmanlı iktisadi modernleşmesinin farklı bir boyutuna değinmektedir. Kılınçoğlu kitabın Osmanlı iktisadi düşünce yazının bir kataloğu olmadığını belirtmiş, geç dönem Osmanlı imparatorluğunda küresel kapitalizmin gelişimine değil; iktisadi, sosyal ve entelektüel alandaki etkilerine odaklandığını ifade etmiştir. Bu çerçeveyi de kültürel ve zihinsel dönüşümü yönlendiren iktisatçılar ve aydınların düşüncelerini analiz ederek sunmaktadır.
Keywords
Details
| Primary Language | Turkish |
|---|---|
| Subjects | Economic Thought |
| Journal Section | Book Reviews |
| Authors | |
| Publication Date | December 30, 2024 |
| Submission Date | November 18, 2024 |
| Acceptance Date | December 19, 2024 |
| Published in Issue | Year 2024 Volume: 9 Issue: 2 |
