Katolik Toplum Öğretisi (Toplumsal Katolisizm)

Year 2023, Volume: 8 Issue: 1, 129 - 147, 16.07.2023

Görkem Birinci

https://doi.org/10.46628/itbhssj.1267046

Abstract

Katolik toplum öğretisi ya da toplumsal Katolisizm, Papa XIII. Leo’nun 1891 yılında yayınlanan genelgesi Rerum novarum ile başlayıp genellikle papalık genelgeleri tarzında günümüze kadar devam eden bir külliyata atıf yapar. Roma Katolik Kilisesi’nin siyasal, sosyal ve ekonomik konulara ilişkin yaklaşımlarının ortaya konduğu ve yaklaşık yüz elli yıllık bir zaman dilimine yayılan bu genelgeler dizisinin odaklandığı konular ise, yayınlandıkları dönemin koşullarına bağlı olarak farklılık gösterir. Bu çalışma, Katolik toplum öğretisinin modern ya da Leocu olarak adlandırılan ve II. Vatikan Konsili (1962-1965) ile son bulan dönemine yoğunlaşmaktadır. Bu dönemde yayınlanan papalık genelgelerinin odak noktasını sanayileşmiş Batılı ülkelerdeki işçi sınıfının maruz bırakıldığı son derece olumsuz çalışma ve yaşam koşulları ile bu koşulların iyileştirilmesine yönelik çözüm önerileri oluşturur. Bu çözüm önerileri liberalizm ve kapitalizm ile sosyalizm eleştirileri temelinde şekillenir ve zamanla bu ideolojiler arasında bir orta yol bulma çabasına dönüşür. Başlangıçta sosyo-ekonomik bir temelden hareket eden toplumsal Katolisizm, giderek Katolik Kilisesi’nin hep düşmanca bir tavır sergilediği -demokrasi, insan hakları ve özgürlükler, sosyal adalet gibi- kimi modern ilke ve kurumlara uyum sağlama çabasına dönüşür. Bu dönüşüm son derece önemlidir. Zira Katolik Kilisesi böylelikle sadece çağa ayak uydurmakla kalmamış ama aynı zamanda çağdaş muhafazakâr düşüncenin şekillenmesine ve İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra Batı Avrupa’nın siyasal yaşamına damgasını vuran Hıristiyan demokrasi hareketine de zemin hazırlamıştır.

Keywords

Katolik Toplum Öğretisi, Rerum Novarum, Quadragesimo Anno, Hristiyan Demokrasi, Muhafazakârlık.

References

• Almond. A. G. (1948). “The political ideal of Christian democracy”, The Journal Of Politics. 10(4). ss. 734-763.
• Atkin. N. & Tallett F. (2003). Priests, prelates & people: A history of European Catholicism since 1750. I. B. Tauris: London.
• Behr. C. T. (2019). “The Nineteenth-Century historical and intellectual context of Catholic social teaching”, Catholic Social Teaching: A Volume of the Scholarly Essays. (Ed. G. V. Bradley & E. C. Brugger). Cambridge University Press: New York.
• Boyle. J. (2019). “Rerum novarum (1891)”. Catholic social teaching: A volume of the scholarly essays. (Ed. G. V. Bradley & E. C. Brugger). Cambridge University Press: New York.
• Bradley. V. G. & Brugger E. C. (2019). “Introduction: contingency, continuity, development, and change in modern Catholic social teaching”. Catholic Social Teaching: A Volume of the Scholarly Essays. (Ed. G. V. Bradley & E. C. Brugger). Cambridge University Press: New York.
• Calo. R. Z. (2015). “Catholic social thought and human rights”. The American Journal of Economics and Sociology. 74(1). ss. 93-112.
• Connolly. M. (1945). “Pope Pius XII on democracy”, The Irish Monthly, Oct. 1945. 73(868). ss. 407-417.
• Cour. F. R. (1960). “The political teaching of Pope Pius XII”. The Review of Politics. 22(4). ss. 482-495.
• Curran. E. C. (2014). Catholic social teaching and Pope Benedict XVI. Georgetown University Press.
• Dietrich. J. D. (1985). “Priests and political thought: theology and reform in Central Europe, 1845-1855”. The Catholic Historical Review. 71(4). ss. 519- 546.
• Dorr. D. (2012). “Option for the poor and for the earth: Catholic Social Teaching”. Orbis Books: New York.
• Dulles. A. (1999). Human rights: The United Nations and papal teaching. Fordham University Press: New York.
• Eveline. M. S. (1941). “The social thought of Frederic Ozanam”. The American Catholic Sociological Review. 2(1). ss. 46-56.
• Grabow. K. (2011). Christian democracy: principles and policy-making. Konrad-Adenauer-Stiftung e.V.: Berlin.
• Gregg. S. (2019). “Quadragesimo anno (1931)”, Catholic Social Teaching: A Volume of the Scholarly Essays. (Ed. G. V. Bradley & E. C. Brugger). Cambridge University Press: New York.
• Hittenger. R. (2007). “Introduction to modern Catholicism”, the teaching of modern Catholicism: on law, politics and human nature. (Ed. J. Witte & F. S. Alexander). Colombia University Press: New York.
• Holland. J. (2003). Modern Catholic social teaching: the popes confront the industrial age 1740-1958. Paulist Press: New York.
• Kaiser. W. (2007). Christian democracy and the origins of European Union. Cambridge University Press.
• Maloney. O. (1987). “Catholic social teaching: ideal and reality”. An Irish Quarterly Review. 76(303). ss. 286-293.
• Mater et Magistra (2016). Catholic social thought: encyclicals and documents from pope Leo XIII to pope Francis. 3rd Revised Edition. (Ed. D. J. O’Brien, T. A. Shannon). Orbis Books.
• Mich. L. K. M. (2004). Catholic social teaching and movements, Twenty-Third Publications: USA
• Minser. P. (1991). “The predecessors of ‘Rerum Novarum’ within Catholicism”. Review of Social Economy, Centennial Of "Rerum Novarum" and Semicentennial Of The Association. 49(4). ss. 444-464.
• Minser. P. (1992). “Social Catholicism in nineteenth-century Europe: A Review of Recent Historiography”. The Catholic Historical Review. 78(4). ss. 581-600.
• Moyn. S. (2017). Son ütopya: tarihte insan hakları. Koç Üniversitesi Yayınları: İstanbul.
• Paulhus. J. N. (1980). “Social Catholicism and the Fribourg Union”. Selected Papers from the Annual Meeting (Society of Christian Ethics). Twenty-First Annual Meeting. pp. 63-88.
• Quadragesimo Anno (2016). Catholic social thought: encyclicals and documents from pope Leo XIII to pope Francis. 3rd Revised Edition. (Ed. D. J. O’Brien, T. A. Shannon). Orbis Books.
• Rerum Novarum (2016). Catholic social thought: encyclicals and documents from Pope Leo XIII to Pope Francis. 3rd Revised Edition. (Ed. D. J. O’Brien, T. A. Shannon). Orbis Books.
• Rychlak. J. R. (2019). “Pope Pius XII on social issues”. Catholic Social Teaching: A Volume of the Scholarly Essays. (Ed. G. V. Bradley & E. C. Brugger). Cambridge University Press: New York.
• Shadle. A. M. (2018). Interrupting capitalism: Catholic social thought and the economy. Oxford University Press.
• Sniegock. J. (2009). Catholic social teaching and economic globalization: the quest for alternatives. Marquette University Press.
• Sturzo. L. (1947). “The philosopical background of christian democracy”. The Review of Politics. 9(1). ss. 3-15. Waterman. A. M. C. (1991). “The intellectual context of ‘Rerum Novarum’”. Review of Social Economy. 49(4). ss. 465-482.