Uygun şekilde bertaraf edilmeyen tıbbi atıklar, insan sağlığının olumsuz yönde etkilenmesine, çevre sağlığının bozulmasına ve bulaşıcı hastalıkların artışına neden olmaktadır. Araştırma, İstanbul ilinde faaliyet gösteren 100 yatak üzeri 19 hastanede karar verici konumundaki uzmanlardan elde edilen verilerle gerçekleştirilmiştir. Sürdürülebilir tıbbi atık bertaraf yöntemlerinin seçiminde kullanılmak üzere Hastane Yöneticisi, Tıbbi Atık Yöneticisi, Otelcilik ve Destek Hizmetleri Müdürü ve Teknik Hizmetler Müdürü konumundaki uzmanlar tarafından 6 ana kriter ve 31 alt kriter değerlendirmiş olup; kriter önem derecelerinin belirlenmesi IMF-SWARA yöntemi ile yapılmıştır. 100 yatak üzeri 19 hastane için uzman görüşleri kapsamında elde edilen verilerin analizi sonucunda, en önemli ana kriter çevresel kriter ve emisyon kriteri iken; en az önemli kriter sosyal kriter olarak belirlenmiştir Kriterlerin global ağırlıklarının hesaplanması aşamasında 31 alt kriter içinde en önemli 5 kriter sırasıyla; çalışan riskleri, insan toksisitesi, koku, karasal ekotoksisite, gürültü olarak tespit edilmiştir. Çalışmanın bulguları sürdürülebilir tıbbi atık bertaraf yöntemleri ile ilgili çıkarımlar sunmaktadır. Ayrıca, görüşleri alınan uzman sayısının benzer nitelikteki makalelere kıyasla yüksek olması ile literatüre katkı sağlayacağı düşünülmektedir.
Improper disposal of such waste can lead to adverse effects on human health, environmental degradation, and an increase in infectious diseases. This study was conducted using data collected from experts in decision-making positions at 19 hospitals with a bed capacity of over 100 in Istanbul. For the purpose of selecting sustainable medical waste disposal methods, evaluations were conducted by professionals including Hospital Administrators, Medical Waste Managers, Hospitality and Support Services Managers, and Technical Services Managers. 6 main criteria and 31 sub-criteria were assessed, and the weighting of these criteria was performed using the IMF-SWARA method. Based on expert evaluations from the 19 hospitals, the analysis revealed that the most significant main criteria were environmental and emission-related factors, while the least significant was the social criterion. During the calculation of the global weights of the criteria, the 5 most important sub-criteria among the 31 were identified as: occupational risks, human toxicity, odor, terrestrial ecotoxicity, and noise, respectively. The findings of this study offer important insights into sustainable medical waste disposal methods. Furthermore, the relatively high number of expert participants compared to similar studies in the literature is considered a notable contribution to the field.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Business Administration |
Journal Section | Research Article |
Authors | |
Publication Date | September 29, 2025 |
Submission Date | March 25, 2025 |
Acceptance Date | June 13, 2025 |
Published in Issue | Year 2025 Volume: 24 Issue: 53 |