İşyeri ekosistemine zarar verme potansiyeli olan tehlikeler (fiziksel, kimyasal, biyolojik, ergonomik, psikososyal) ve tehlikelerden kaynaklı risklerin önlenmesi ve sınırlandırılması, ekosistemin korunması, varlığının devam ettirilmesi ve geliştirilmesi için önemlidir. Psikososyal tehlikelerden kaynaklı riskler çalışanları ve onların ailelerini ve sosyal ilişki içerisinde olduğu çevresini etkileyerek bedensel, sosyal ve ruhsal yönden zarara neden olmaktadır. Öğretim elemanları merkeze alındığında öğretim elemanı- öğretim elemanı, öğretim elemanı- öğrenci, öğretim elemanı- idari personel arasında görev, eğitim ve sosyal yönden sürekli bir ilişki bulunmaktadır. İnsan ilişkilerinin yoğun olduğu yükseköğretim kurumlarında görevli öğretim elemanı psikososyal risklere maruz kaldığında bu durum onun bedensel ve zihinsel yönden zarar görmesine neden olmaktadır. Bunun sonucu olarak öğretim elemanının motivasyonu azalmakta, öğretim performansı düşmekte, üretkenliği azalmakta, işe devam edememektedir. Bu olumsuz durumlar bilimsel çalışmaların niteliği ve niceliğinin azalmasına ve eğitim- öğretimde kalitenin düşmesine neden olarak yükseköğretim kurumlarının ve ülkenin bilimsel, sosyal ve ekonomik yönden gelişmesine engel olmaktadır. Bu çalışmanın amacı, Türkçe’ye çevrisi yapılan ve bilimsel bir model olan Kopenhag Psikososyal Anketi (COPSOQ- The Copenhagen Psychosocial Questionnaire) kullanılarak öğretim elemanlarını etkileyen psikososyal riskleri belirlemektir. Araştırmanın örneklem grubunu Türkiye’de faaliyet gösteren yükseköğretim kurumlarında görevli öğretim elemanları oluşturmuştur. Tesadüfi örnekleme tekniği dikkate alınarak 2022 yılı Mart- Haziran ayları arasında 2697 öğretim elemanına uygulanan anketten alınan veriler için istatistiksel analiz yapılmıştır. 25 boyut ile 9 değişken arasında anlamlı farklılıkların görüldüğü bu çalışma, yükseköğretim kurumlarında görev alan öğretim elemanlarını etkileyen psikososyal riskleri göstermiştir. Bu çalışma ile psikososyal risklerin belirlenmesi için belirlenen sorular farklı araştırma modelleri için kullanılabilecektir. Ayrıca öğretim elemanlarını belirleyen psikososyal risklerin doğru belirlenmesine ve önlenmesine imkân verecektir.
İstatistiksel Analiz İş Güvenliği İş Sağlığı Kopenhag Psikososyal Anketi- COPSOQ Psikososyal Risk
Preventing and limiting risks arising from hazards (physical, chemical, biological, ergonomic, psychosocial) and hazards that have the potential to harm the workplace ecosystem is important for the protection, maintenance and development of the ecosystem. Risks arising from psychosocial hazards cause physical, social and mental harm by affecting employees and their families and the environment with which they have social relations. When the teaching staff is taken into the center, there is a continuous relationship between the teaching staff-teaching staff, teaching staff-student, teaching staff-administrative staff in terms of duty, education and social aspects. When the lecturer working in higher education institutions, where human relations are intense, is exposed to psychosocial risks, this situation causes him to be damaged physically and mentally. As a result of this, the motivation of the instructor decreases, his teaching performance decreases, his productivity decreases and he does not continue to work. These negative situations prevent the scientific, social and economic development of higher education institutions and the country by causing a decrease in the quality and quantity of scientific studies and the quality of education and training. The aim of this study is to determine the psychosocial risks affecting the instructors by using the Copenhagen Psychosocial Questionnaire (COPSOQ- The Copenhagen Psychosocial Questionnaire), which is a scientific model translated into Turkish. The sample group of the research consisted of lecturers working in higher education institutions operating in Turkey. Considering the random sampling technique, statistical analysis was made for the data obtained from the questionnaire applied to 2697 academic staff between March and June 2022. This study, in which there were significant differences between 25 dimensions and 9 variables, showed the psychosocial risks affecting the instructors working in higher education institutions. The questions determined in this study to determine psychosocial risks can be used for different research models. In addition, it will enable the correct determination and prevention of psychosocial risks that determine the teaching staff.
Statistical Analysis Occupational Safety Occupational Health Copenhagen Psychosocial Survey- COPSOQ Psychosocial Risk
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Business Systems in Context (Other) |
Journal Section | Articles |
Authors | |
Early Pub Date | September 21, 2023 |
Publication Date | September 30, 2023 |
Published in Issue | Year 2023 Volume: 12 Issue: 3 |