Çanakkale Savaşlarında Kara Muharebeleri

Yıl 2016, Sayı: 29, 47 - 63, 30.06.2016

Mahir Aydın

Öz

Birinci Dünya Savaşı, cephe ile cephe gerisi arasında farkın olmadığı sürekli asker sayısını arttırmaya dayalı tüm katılan devletler için yıkıcı bir özellik taşımaktaydı. Dünya sahnesinde tutunmaya çalışan Osmanlı Devleti de bu savaşa İttihat ve Terakki Hükümeti öncülüğünde, Almanya’nın yanında ve desteğiyle 2 Ağustos 1914 tarihinde katıldığını ilân etti. 18 Mart 1915 tarihinde itilaf devlerinin Çanakkale Boğazı’nı geçmek istemesiyle başlayan Çanakkale Muharebeleri, savaşın sahip olduğu kapsamı ve yıkıcı özelliğini yansıtması bakımından adeta dünya savaşı içerisinde ön plana çıkan bir sahnedir. 9 Ocak 1916 tarihinde son işgal kuvvetinin de çekilmesine kadar Osmanlı Ordusu ile Birleşik itilaf ordusu arasında geçen muharebeler, çetin bir özelliğe sahip coğrafyada iki tarafın pek çok kayıp vermesine yol açmıştır. Kanlısırt, Arıburnu, Kumkale, Conkbayırı, Anafartalar ve Seddülbahir muharebelerinde iki taraf askerleri birbirlerine, sınırsızlığa, çaresizliğe, toprağa, geceye, korkuya ve dostluğa yaklaşmıştır. Muharebeler sırasında ortaya çıkan Mustafa Kemal faktörü ile adeta Milli Mücadele’nin provası yapılacaktır. Bu makalede Çanakkale Savaşı’nın kara muharebeleri ele alınmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Çanakkale Boğazı, Osmanlı Devleti, İtilaf Devletleri, Mustafa Kemal (Atatürk), Kara Muharebeleri.

Land Battles In The Gallipoli Wars

Öz

First World War resting upon constantly increasing the number of soldiers had a distructive nature for all the participating countries in which there was no difference between the front lines and behind the front lines. Ottoman Empire ruled by Union and Progress cabinet also declared to its participation into the war on 2 August 1914 allied with and supported by Germany. The Battle of Gallipoli started on 18 March 1915 by the Entente which aimed to go past the Dardanalles Strates was a scence surfaced in the World War One as illustrating the extent and destructive character of the war itself. Wars fought between the Ottoman Army and united army of Entente powers lasted until 9 January 1916 when the last occupying troops withdrew caused serious casualties to the both sides on a harsh geography. The troops from the the opposing sides got closer to each others, to boundlessness, to the desperation, to the earth, to the night, to the fear, and to the friendship in the Battles of Lone Pine (Kanlı Sırt), Anzac Cove (Arıburnu), Kumkale, Chunuk Bair (Conkbayırı), Anafartalar and Seddulbahir. It was in fact a rehersal for the Turkish War of Independece with the factor of Mustafa Kemal appeared during the battles. This articles deals with the land battles in the Gallipoli War.

Anahtar Kelimeler

Gallipoli Straits, Ottoman Empire, Entente Powers, Mustafa Kemal (Atatürk), Land Battles.

Kaynakça

• Arı, Kemal; Birinci Dünya Savaşı Kronolojisi, Ankara 1997 (Genelkurmay Başkanlığı Yayınları)
• Atatürk, Mustafa Kemal; Arıburnu Muharebeleri Raporu (yayınlayan Uluğ İğdemir) Ankara 1990
• Aydın, Mahir; “Birinci Dünya Savaşı’nda Mustafa Kemal Atatürk’ün Askeri Liderliği”, Atatürk’ün Askeri Liderliği, Ankara 2016, s. 15-25
• Belen, Fahri; Birinci Dünya Harbi’nde Türk Harbi, Ankara 1964, II. cilt (Kara Kuvvetleri Komutanlığı Yayınları)
• Osmanlı Belgelerinde Çanakkale, Ankara 2005, I-II (Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı Yayın Nu: 73)
• Türkmen, Zekeriya; Çanakkale 1915, Ankara 2007