Türev İşlemlerin Hukuka Uygunluğu Sorunu - Bankaların Türev İşlemlerden Doğan Yükümlülükleri

Year 2018, Volume: 76 Issue: 1, 177 - 201, 26.10.2018

Arslan Kaya , Koray Demir

Abstract

Türev işlemler son derece karmaşık ve riskli finans araçlarıdır. Tarihi açıdan bakıldığında bu işlemler ileriye dönük bir riski

bertaraf etmek amacıyla ve bankaların aracılığıyla uygulamada ortaya çıkmışken, bugün gelinen noktada bu işlemler sırf

spekülatif amaçlarla ve bankaların bizzat taraf olması ile gerçekleştirilir hale gelmişlerdir. Bu işlemler yatırımcı mağduriyeti

riskinin yüksek olduğu işlemlerdir. Bu çerçevede anılan işlemlerin hukuki akıbeti ile bankaların uymakla yükümlü oldukları

davranış kuralları belirlenmelidir. İşbu çalışma kapsamında türev işlemler dolayısıyla yürütülen tartışmalara ve yurtdışı

mahkeme kararlarına atıfla ilgili davranış kurallarının ortaya konmasına çalışılmaktadır. Çalışma içerisinde türev işlem

kavramı ve kullanılan teknik terimlere yönelik açıklamalara da yer verilmiştir.

Keywords

Türev işlem, Opsiyon, Vadeli işlem, Ahlaka uygunluk, İrade fesadı, Genel işlem şartları, Menfaat çatışması, AB ve Avusturya düzenlemeleri, Alman mahkeme kararları

Validity Issue of Derivative Contracts – Resultant Duties of the Banks

Abstract

Derivative contracts are highly complicated and risky financial instruments. Historically, they were developed in practice

under the mediation of banks to avoid future risks. These days, banks themselves are parties of these contracts, and

they are closed for speculative reasons. These contracts eliminate the risk of investors’ mischief. Therefore, the code of

conduct to be adhered to by banks must be put on record. Under the existing circumstances, the present paper aims to

propose that code of conduct by elaborating on recent discussions and foreign court decisions about derivative contracts.

The paper also deals with the terms and terminologies of these contracts.

Keywords

Derivatives, Option, Futures, Violation of morality, Absence of intention, General terms and conditions, Collision of interest, European and Austrian regulations, German court decisions

References

• Bauen, Marc; Rouiller, Nicolas; Schweizer Bankkundengeschäft, Zürich 2010.
• Bayroux, Francois; Neue Aspekte der Vertragsgestaltung bei derivativen Finanzinstrumenten, SZW 1996, s. 11-22. Contratto, Franca; Konzeptionelle Ansätze zur Regulierung von Derivaten im schweizerischen Recht, Freiburg 2006, s. 83 vd.
• Fritsche, Ingo; Fritsche, Stefan; Rechtliche Beurteilung von Swap-Geschäften zur Zinoptimierung der Kommunen, LKV 2010, s. 201 vd. Geissbühler, Alex; Derivative Finanzinstrumente und struktrierte Produkte, Schweizerisches Bankenrecht, 3. Auflage, Zürich 2012.
• Halter, Daniel; Der Einsatz von derivativen Finanzinstrumenten im Nichtbankenbereich, Zürich 2004.
• Hess, Martin; Wyss, Alexander; Die rechtlichen Grundlagen des Netting, unter besonderer Berücksichtigung des Close-out Netting, AJP 1997, s. 1219-1231.
• Kırca, İsmail; Hukuki Yönüyle Borsa Opsiyon İşlemleri, Ankara 2000.
• Kramer, Stefan; Zobl, Dieter; Schweizerisches Kapitalmarktrecht, Zürich 2004.
• Kütükçü, Doğan; Sermaye Piyasası Hukuku, İstanbul, 2004 C. 1.
• Lehmann, Matthias; Die Swap-Malaise-Zur Aufklärungspflicht über den negativen Marktwert von Swap-Geschäften, NJW 2016, s. 2913-2918.
• Oğuzman, Kemal; Öz, Turgut; Borçlar Hukuku-Genel Hükümler, Cilt 1, İstanbul 2014.
• Paslı, Ali; “Türk Hukukunda ‘Menkul Kıymet’ Kavramı”, Prof. Dr. Hüseyin Ülgen’e Armağan, İstanbul, 2007,C. 2, s. 1513 vd. Roberts, Julian; Finanzderivate als Glücksspiel? Aufklärungspflichten der Emittenten, DStR 2010, s. 1082 vd.
• Akev, Sahir T; Türk Hususi Hukukunda Kumar ve Bahis, İstanbul 1964
• Schwenzer, Ingeborg; Schweizerisches Obligationenrecht, Allgemeiner Teil, Bern 2003.
• Tanör, Reha; Türk Sermaye Piyasası, İstanbul, 1999.
• Tekinalp, Ünal; Banka Hukukunun Esasları, İstanbul 2009.
• Weck, Jochen; Schick, Michael; Spekulative Swap-Geschäfte im kommunalen Bereich, NVwZ 2012, s. 18 vd.
• Yasin, Melikşah; Sermaye Piyasası Kurulu ve İşlemleri, Ankara, 2002.
• Yavilioğlu, Cengiz; Delice, Güven; Tezgah Üstü Türev piyasaları: Bir Değerlendirme, Maliye Dergisi, S. 151, Temmuz -Aralık 2006, s. 71 vd.