Abstract
Since the introduction of electricity in 19th century, there has been a growing demand for electrical
energy. Higher voltages led the researchers to develop new types of insulator. Many natural insulators, which
were widely used at the beginning of this century have been replaced by ceramic or porcelain materials. Many of
these suffer low impact strength, brittleness, inflexibility, cracking during the manufacturing process, etc. New
polymeric materials are advantages in such cases. Polyester resin mixed with other materials is becoming used
throughout the electrical industry. However as with other polymeric insulating materials under abnormal long
term stress conditions it suffers from several breakdown mechanisms such as treeing, surface tracking or erosion.
Several test methods have been developed to examine the performance of polymeric materials, however usually
they exhibit too many random factors associated with them, which reduce their reliability. This paper includes a
knowledge of these factors and methods and tries to improve the accuracy and repeatibility of the results.
Keywords: Tracking, insulation, high voltage, test methods, contamination, polymeric material.
ÖZET
19. yüzyýlýn baþýndan beri elektrik enerjisine olan talep gün geçtikçe artmaktadýr. Yüksek gerilimlerde
enerji iletiminin mümkün hale gelmesi araþtýrmacýlarý bu gerilim seviyelerine dayanabilecek yeni izolatör
tiplerinin bulunmasýna sevketmiþtir. Bu yüzyýlýn baþýndan beri kullanýlmakta olan bir çok doðal izolatör yerini
seramiklere býrakmýþtýr. Ancak bu malzemelerin çoðu düþük çarpma þiddeti dayanýmý, kýrýlganlýk, bükülmezlik
ve üretim aþamasýndaki oluþan çatlak yapýlar gibi birçok olumsuz özelliklere sahiptir. Yeni polimerik
malzemelerin bu yönden avantajlarý bulunmaktadýr. Günümüzde diðer malzemelerle karýþtýrýlmýþ olan polyester reçine ve benzeri polimerik malzemelerin elektrik endüstrisinde gün geçtikçe daha geniþ bir kullaným alaný
bulmaya baþladýðý gözlenmektedir. Ancak olumlu özelliklerinin yanýnda, bu tip malzemelerde aðaç oluþumu ve
yüzey aþýnýmý gibi bazý delinme mekanizmalarýnýn olduðu da bir gerçektir. Polimerik malzemelerin yalýtkanlýk
etkisini inceleyen bazý test metotlarý geliþtirilmiþ olmakla birlikte, deneyler esnasýnda kontrolu güç yada
imkansýz olan bazý rastlantýsal etkenlerin fazlalýðý bu metotlarýn güvenilirliðinin azalmasýna neden olmaktadýr.
Bu çalýþmada, günümüzde özellikle yüksek gerilim izolatörleri olarak kullanýlan polimer yalýtlanlarýn niteliðini
belirlemede oldukça baþarýlý sonuçlar veren bazý önemli standard test metodlarý ve bunlara etki eden çeþitli iç ve
dýþ etkenler incelenerek, daha doðru, kesin ve tekrar edilebilir sonuçlarýn elde edilebilmesi amaçlanmaktadýr.
Anahtar kelimeler: Ãz oluþumu, izolasyon, yüksek gerilim, test düzenekleri, kirlenme, polimerik malzemeler.