BÜYÜKŞEHİR BELEDİYELERİ VE REKABET STRATEJİLERİ

Yıl 2016, Sayı: 54, 1 - 16, 31.03.2016

Arif Erençin

Öz

Küresel piyasa koşullarının yerellikleri daha fazla rekabetçi olmaya zorladığı genel kabul görmektedir. Bu bağlamda rekabet daha proaktif ve girişimci olmak anlamına gelmektedir. Bu çalışma Türkiye’de sekiz gelişmiş büyükşehir belediyesinin stratejik planlarının temel politika yönelişlerini gösteren alt başlıklarını –vizyon, güçlü ve zayıf yanlar, fırsatlar, tehditler- ele alarak rekabetçi tutumlarını ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bu incelemede Türkiye’deki metropoliten yönetim sisteminin geleceği için küresel bir ölçek belirleyerek büyük oranda rekabetçi bir dünyaya rota çizdiği görülmektedir. Böylece Türkiye’de büyükşehir belediyeleri kamusal varlıkları yerleşikleri arasında eşitlikçi bir biçimde kullanmak yerine piyasa koşullarına dayanan yerel büyüme yaklaşımıyla değerlendirmektedir. Bu sürecin metropoliten sistemin küresel güçlere mali bağımlılığını artırabileceği ve kentleri kendi sahiplerinden uzaklaştırabileceği görülmektedir

Anahtar Kelimeler

Büyükşehir Belediyeleri, Stratejik Planlama, Rekabet

THE GREATER CITY MUNICIPALITIES AND COMPETITION STRATEGIES

Öz

As a widespread agreement in literature, global market conditions have enforced localities to be
more competitive. In this context competition means to become more proactive and entrepreneurial.
This study attempts to indicate competitive attitudes of eight Turkish greater city municipalities
by penetrating subtitles of strategic plans -vision, strengths, weaknesses, opportunities and
threats- which manifest basic policy directions. In this analysis it can be easily seen that Turkish
metropolitan government system substantially routing in a competitive world by identifying global
scale for its future. By so doing Turkish greater city municipalities have utilize public facilities in
accordance with local growth approach relying on market conditions instead of redistribution of
them according to equity between local residents. It is evaluated that this process may increase the
financial dependency of metropolitan system to global forces and removal of cities from its real
owners.

Anahtar Kelimeler

Greater City Municipality, Strategic Planning, Competition

Kaynakça

• Ankara Büyükşehir Belediyesi (2014), Ankara Büyükşehir Belediyesi Stratejik Planı 2015-2019, Ankara, (www.ankara.bel.tr/files/5714/1407/2221/ stratejik_ plan_2015_2019.pdf, 26.03.2015).
• Ankara Büyükşehir Belediyesi (2015), Ankara Büyükşehir Belediyesi 2014 Faaliyet Raporu, Ankara. (www.ankara.bel.tr/files/1114/3037/2709/ Buyuksehir_ Faaliyet_2014.pdf, 13.01.2016)
• Antalya Büyükşehir Belediyesi (2014), Antalya Büyükşehir Belediyesi Stratejik Planı 2015-2019, Antalya, (www.antalya.bel.tr/i/stratejik-plan, 01.10.2015).
• Antalya Büyükşehir Belediyesi (2015), Antalya Büyükşehir Belediyesi 2014 Yılı Faaliyet Raporu, Antalya.( www.antalya.bel.tr/Content/UserFiles/Files/ Raporlar%2FFaaliyetRaporlari%2F2014_YILI_ABB_Faaliyet_Raporu.pdf, 17.02.2016).
• Arıkboğa, E.; Oktay, T. ve Yılmaz, N. (2007), Yeniden Yapılanma Sonrasında Belediye Meclisleri: İstanbul Örneği, Beta, İstanbul.
• Beaverstock, J. V., Smith, R. G. ve Taylor, P. J. (1999), “A Roster of World Cities”, Cities, 16(6), s. 445–458.
• Begg, I. (1999), “Cities and Competitiveness”, Urban Studies, 36(5-6), s. 795-809.
• Bellone, C. J. (2000), “Entrepreneurial Public Administration”, içinde Jay M. Shafritz (der.), Defining Public Administration, Westview Press, Colarado, s. 184-187.
• Bursa Büyükşehir Belediyesi (2014), Bursa Büyükşehir Belediyesi Stratejik Planı 2015-2019, Bursa. (www.bursa.bel.tr/dosyalar/birimek/2015-2019-stratejik-plan. diger.0Sa43lZ6T6..pdf, 01.10.2015).
• Bursa Büyükşehir Belediyesi (2015), Bursa Büyükşehir Belediyesi 2014 Yılı Faaliyet Raporu, Bursa. (www.bursa.bel.tr/dosyalar/birimek/2014-yili-faaliyet-raporu. faaliyet-ve-proje.mRCm0GsfkZ.pdf, 17.02.2016)
• Cushman & Wakefield (2008), European Cities Monitor: 2008. www.cushwake. com, (18.03.2009)
• Cushman & Wakefield (2009), European Cities Monitor: 2009. www.cushwake. com, (28.10.2009)
• Cushman & Wakefield (2010), European Cities Monitor: 2010, www.cushwake. com, (12.10.2010)
• Cushman & Wakefield (2011), European Cities Monitor: 2011, www.cushwake. com, (12.10.2011)
• Çınar, T.; Çiner, C. U. ve Zengin, O. (2009), Büyükşehir Yönetimi: Bütünleştirme Süreci, TODAİE: Ankara.
• Erençin, A. (2005), “Büyükşehirlerde Belediyeler Arası İlişkilerin Yenilenen Yapısı”, Mülkiye, 29(246), Bahar, s. 121–131.
• Erençin, A. (2007), “Metropoliten Yönetimde Dönüşüm: Rekabet ve İşbirliği Stratejileri”, Kamu Yönetimi Forumu KAYFOR V, Kamusal Bilinç, Kent ve Çevre: Güncel Sorunlar ve Çözümler, İzmit, 18-20 Ekim.
• Eskişehir Büyükşehir Belediyesi (2014), Eskişehir Büyükşehir Belediyesi Stratejik Planı 2015-2019, Eskişehir, (www.eskisehir.bel.tr/sayfalar.php? sayfalar_ id=26, 01.10.2015).
• Eskişehir Büyükşehir Belediyesi (2015), Eskişehir Büyükşehir Belediyesi 2014 Yılı Faaliyet Raporu, Eskişehir. (http://www.eskisehir.bel.tr/dosyalar/faaliyet_ raporlari/2014.pdf, 17.02.2016)
• Fainstein, S. S. (2001), “Competitiveness, Cohesion and Governance: Their Implications for Social Justice”, International Journal of Urban and Regional Research, 25(4), December, s. 884-888.
• Geddes, M. ve Newman, I. (1999), “Evolution and Conflict in Local Economic Development”, Local Economy, May, s. 12-26.
• Gedikli, B. (2001), “Interurban Competition within the Circumstances Created by Global Capitalism”, Research Bulletin of Globalization and World Cities Study Group and Network, November. (www.lboro.ac.uk/gawc/rb/rb65.html, 28.05.2010)
• Griffiths, R. (1998), “Making Sameness: Place Marketing and the New Urban Entrepreneurialism”, içinde N. Oatley (der.), Cities, Economic Competition and Urban Policy, Paul Chapman Publ. Ltd., London, s. 41-57.
• Hall, T. ve Hubbard, P. (1996), “The Entrepreneurial City: New Urban Politics, New Urban Geographies?”, Progress in Human Geography, 20(2), s. 153-174.
• Harvey, D. (1989), “From Managerialism to Entrepreneurialism: The Transformation of Urban Governance in Late Capitalism”, Geografiska Annaler B, 71, s. 3-17.
• İstanbul Büyükşehir Belediyesi (2014), İstanbul Büyükşehir Belediyesi Stratejik Planı 2015-2019, İstanbul, (www.ibb.gov.tr/tr-R/kurumsal/Birimler/ StratejikPlanlamaMd/Pages/2015-2019StratejikPlan.aspx, 26.03.2015).
• İstanbul Büyükşehir Belediyesi (2015), İstanbul Büyükşehir Belediyesi 2014 Yılı Faaliyet Raporu, İstanbul. (www.ibb.istanbul/trTR/BilgiHizmetleri/Yayinlar/ FaaliyetRaporlari/Documents/2014/ibb_faaliyetraporu2014.pdf, 23.10.2015)
• İzmir Büyükşehir Belediyesi (2014), İzmir Büyükşehir Belediyesi Stratejik Planı 2015-2019, İzmir, (www.izmir.bel.tr/StratejikPlanlar/123/122/tr, 02.10.2015).
• İzmir Büyükşehir Belediyesi (2015), İzmir Büyükşehir Belediyesi 2014 Yılı Faaliyet Raporu, İzmir. (www.izmir.bel.tr/YuklenenDosyalar/ Dokumanlar/30.4.201515_07_05_2014_FaaliyetRaporu.pdf, 17.02.2016)
• Jessop, B. ve Sum, N. (2000), “An Entrepreneurial City in Action: Hong Kong’s Emerging Strategies in and for (inter) Urban Competition”, Urban Studies, 37(12), 2287-2313.
• Jouve, B. ve Lefevre, C. (2002), “Metropolitan Governance and Institutional Dynamics”, içinde R. Hambleton v.d. (der.), Globalism and Local Democracy: Challenge and Change in Europe and North America, Hampshire, Palgrave, s. 185-200.
• Kalkınma Bakanlığı (2013a), İllerin ve Bölgelerin Sosyo-Ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması, (SEGE-2011), Ankara.
• Kalkınma Bakanlığı (2013b), Onuncu Kalkınma Planı 2014-2018, Ankara.
• Kalkınma Bakanlığı (2014), Bölgesel Gelişme Ulusal Stratejisi 2014-2023, Ankara.
• Keyder, Ç. (2006), “Enformel Konut Piyasasından Küresel Konut Piyasasına”, içinde Ç. Keyder (der.), İstanbul: Küresel ile Yerel Arasında, (çev. Sungur Savran), Metis, İstanbul, s. 171-191.
• Kocaeli Büyükşehir Belediyesi (2014), Kocaeli Büyükşehir Belediyesi Stratejik Planı 2015-2019, Kocaeli, (www.kocaeli.bel.tr/Files/Dokumanlar/Strateji/2015-2019_ STRATEJK_PLANI.pdf , 02.10.2014).
• Kocaeli Büyükşehir Belediyesi (2015), Kocaeli Büyükşehir Belediyesi 2014 Faaliyet Raporu, Kocaeli. (www.kocaeli.bel.tr/Files/Faaliyet_ Raporlar/2014FAAL%C4%B0YET%20RAPORU.pdf (17.02.2016).
• Kratke, S. (2014), “Cities in Contemporary Capitalism”, International Journal of Urban and Regional Research, 38(5), s. 1660-1677.
• Kresl, P. K. (1995), “The Determinants of Urban Competitiveness”, içinde P. Kresl ve G. Gappert (der.), North American Cities and Global Economy: Challenges and Opportunities, Sage Publ., London, s. 45-68.
• Mcguirk, P. M.; Winchester, H. M. P. Ve Dunn, K. M. (1998), “On Losing the Local in Responding to Urban Decline: The Honeysuckle Redevelopment, New South Wales”, içinde Tim H. ve P. Hubbard (der.), The Entrepreneurial City: Geographies of Politics, Regime and Representation, John Wiley and Sons: Chichester, s. 107-128.
• Memleket Mevzuat Dergisi (2006), Dosya: Stratejik Plan, 2(17).
• Muğla Büyükşehir Belediyesi (2014), 2015-2019 Stratejik Plan, Muğla. (www. mugla.bel.tr/kurumsal/stratejik-planlar/, 10.02.2016)
• Muğla Büyükşehir Belediyesi (2015), Muğla Büyükşehir Belediyesi 2014 Yılı Faaliyet Raporu, Muğla. (http://www.mugla.bel.tr/kurumsal/faaliyet-raporlari/ , 10.02.2016)
• Ni, P. ve Kresl, P. K. (2010), The Global Urban Competitiveness Report 2010, Edward Elgar: Chelentham.
• Oatley, N. (1998), “Cities, Economic Competition and Urban Policy”, içinde N. Oatley (der.), Cities, Economic Competition an Urban Policy, Paul Chapman Publishing Ltd., London, s. 3-20.
• OECD (2007), Competitive Cities: A New Entrepreneurial Paradigm in Spatial Development, OECD Territorial Reviews, OECD: Paris.
• Parlak, B. ve Ökmen, M. (2015), Yerel Yönetimler: Kuram ve Uygulamada Küresel ve Ulusal Konular ve Sorunlar, Ekin, Bursa.
• Robinson, J. (2002), “Global and World Cities: A View from off the Map”, International Journal of Urban and Regional Research, 26(3), s. 531-554.
• Scott, A. J. (2008), “Resurgent Metropolis: Economy, Society and Urbanization in an Interconnected World”, International Journal of Urban and Regional Research, 33(2), s. 548-564.
• Smith, N. (2002); “New Globalism, New Urbanism: Gentrification as Global Urban Strategy”, Antipode, 34(3), July, s. 427-450.
• Strambach, S. (2002), “Change in the Innovation Process: New Knowledge Production and Competitive Cities – The Case of Stuttgart”, European Planning Studies, 10(2), s. 215-231.
• TÜİK (2016), Yıllara Göre İl Nüfusları. (www.tuik.gov.tr/UstMenu. do?metod=temelist , 09.02.2016).
• Van Winden, W. (2006), “Globalisation and Urban Competitiveness: Challenges for Different Types of Urban Regions”, içinde Competitive Cities in the Global Economy, OECD Territorial Reviews, OECD: Paris, s. 303-316.