TÜRKİYE’DE FEMİNİZMİN SİYASAL BİLİMLERE ETKİSİ

Year 2009, Issue: 40, 119 - 132, 22.11.2011

Serpil Sancar

Abstract

Türkiye’de feminist çalışmaların akademik anlamda sosyal bilimler alanını etkilemeye
başlaması ve özellikle de siyaset bilimi alanını etkilemesi 1990’larla birlikte görülen bir
gelişmedir. Bu etkileme birkaç alanda özellikle önemli sonuçlar yaratmıştır. Bunların başında
Türkiye siyasi tarihçilerinin kadınların varlığını görmeyen ve kadınların eşitsiz temsil edilme
biçimlerini sorgulamayan tarih yazım tarzına alternatif olarak gelişen ve kısaca ‘kadınların
tarihini yazmak’ olarak tanımlayabileceğimiz çalışmalar gelir. Bunun yanı sıra, feminist
çalışmalar, akademinin klasik sosyal araştırma yöntemleri arasına kendi kullandığı niteliksel
araştırma yöntemlerini katarak yaygın olarak kullanılır kılmıştır. Bu gelişim özellikle
toplumsal olarak bastırılmış, dışlanmış ve sessiz kılınmış toplum kesimlerini araştırma için
duyarlı ve derinlemesine araştırmaya olanak sunan niteliksel araştırma yöntemlerinin
meşruluğunu arttırarak akademik araştırmalarda önemli bir eşiğin aşılmasına katkıda
bulunmuştur. Diğer yandan Türkiye’de kadın hareketinin yürüttüğü kadın hakları
mücadelesinin gündeminde tuttuğu birey ve insan olmak, eşitlik, hak, kamusal sorumluluk,
Anayasal koruma, kamu politikalarının cinsiyetçi bakısı gibi kavramların kadın bakış açısıyla
yapılan tanımları doğrudan siyaset biliminin bu kavramları akademik alanda kullanma
içeriklerini etkilemiştir. Siyasal toplumun kadınları da eşit vatandaşlar olarak içine almasını
sağlayacak feminist siyaset tartışmalarının etkisi ile siyaset biliminin temel kavramları
kadınları görmeyen ‘cinsiyet körü’ içeriklerinden uzaklaşmaya başlamıştır.

Keywords

Akademik Feminist Çalışmalar, Kadın Tarihi Yazımı, Feminist Araştırma, Siyasal Kavramların Cinsiyet Duyarlılaştırılması

References

• • Alkan, Ayten, 2005, Yerel yönetimler ve Cinsiyet: Kadınların Kentte Görünmez Varlığı, Dipnot yayınları.
• • Akşit, Elif Ekin, 2005, Kızların Sessizliği: Kız Enstitülerinin Uzun Tarihi, İletişim Yay. İstanbul.
• • Aktaş, Cihan, 2004, “Cemaatten Kamusal Alana İslamcı Kadınlar”, içinde İslamcılık: Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce, cilt 6, İletişim, ss.826- 36.
• • Ankara Barosu Hukuk Kurultayı 2006, Feminizm ve Hukuk- Hayat, Adalet ve Kadın-Kadın ve Hukuk, Cilt 3, Ankara Barosu Yayını.
• • Arat, Yeşim, 1998a, “Türkiye’de Modernleşme Projesi ve Kadınlar”, içinde, Türkiye’de Modernleşme ve Ulusal Kimlik,(der.) S. Bozdoğan, R. Kasaba, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul.
• • -----------, 1998b, “Türkiye’de Toplumsal Cinsiyet ve Vatandaşlık”, içinde 75 Yılda Tebaa’dan Yurttaş’a Doğru, Tarih Vakfı Yayını.
• • Baykan Ayşegül ve Belma Ötüş-Baskett, (1999), Nezihe Muhittin ve Türk Kadını 1931, İletişim Yayınları.
• • Berktay, Fatmagül, 1992, Türkiye’de Kadın Araştırmaları 1980-1990, Kadınların Belleği, Metis Yayınları.
• • -----------, 1998, Cumhuriyetin 75 Yıllık Serüvenine Kadınlar Açısından Bakmak, içinde, 75 Yılda Kadınlar ve Erkekler, Tarih Vakfı Yayını.
• • -----------,2001, “Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Feminizm”, içinde Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce: Tanzimat ve Meşrutiyetin Birikimi, cilt I,