ZİYAEDDİN FAHRİ NİN, ZİYA GÖKALP'E VE DURKHEİM'E KIYASLA, FERT VE CEMİYET DENGESİ AÇISINDAN DİN E ATFETTİĞİ ROL

Year 1988, Issue: 22, 45 - 54, 14.09.2011

Prof. Dr. Amiran Kurtkan Bilgiseven

Abstract

 Ziyaeddin Fahri Fmdıkoğlu'nu, Gökalp okulunun körükörüne takipçisi olarak görebilmek ne kadar imkansızsa, Gökalp'i de Burkheim'in tam bir devamı olarak kabul etmek o kadar hatalıdır. Fmdıkoğlunun ve Gökalp'in Durkheim okulu ile mukayese edildiğinde ilmî kişiliklerinin farklı olan yönlerini fert ve cemiyet dengesi açısından din'e verdikleri önemin ayrıntılı özellikleri itibariyle gösterebilmek mümkündür. Fmdıkoğlu'na göre, «Gökalp yalnız almakla kalmadı, aym zamanda Durheim içtimaiyatının umumi prensiplerini Türklerin içtimaî müesseseleri üzerine tatbik etti ve Gökalp mektebinin talebelerinden birinin dediği gibi umumî içtimaiyat kanunlarının genişlemesine ve kuvvetlenmesine yardım etti. Dinî ananenin çözüldüğü Fransa'da fertçiliğin alabildiğine yürüdüğü bir zamanda Durkheim, içtimaî zümreyi bir manada kutsîleştirmeyi bu suretle dinî tesanüt yerine kendisine has bir manâda uzvî tesanüdü koymayı tasarladı. Ahlâkî - içtimaî endişe Durkheim'in asıl gayesini teşkil etmiştir.

Keywords

ZİYAEDDİN, FAHRİ, ZİYA GÖKALP