Coronavirüsten korkmak: dijital sağlık haberi tüketiminin ve dijital yetkinliğin süreçteki rolü

Year 2020, Volume: 11 Issue: 2, 101 - 112, 29.12.2020

Vehbi Gorgulu

https://doi.org/10.34231/iuyd.777356

Cited By: 1

Abstract

Coronavirüs (COVID-19 veya coronavirüs hastalığı 2019 olarak da anılmaktadır), 2020 yılı itibariyle küresel ölçekte en çok endişe uyandıran hastalıklardan biri haline dönüşmüştür. Bu endişede, virüsün günlük sosyal etkileşimle hızlı bir şekilde yayılma potansiyeli ve sosyal mobilizasyonun küresel ölçekteki yoğunluğu büyük bir rol oynamaktadır. Süreçte, dijital haber platformları ve sosyal ağlar, enformasyon paylaşımı bağlamında etkin bir öneme sahipken, bu paylaşımlar zaman zaman sosyal paniğin küresel ölçekte tetiklenmesiyle de sonuçlanabilmektedir. Mevcut çalışma, dijital yetkinlik, dijital sağlık haberi tüketimi ve coronavirüse yönelik duyulan korku arasındaki ilişkiyi kantitatif araştırma perspektifi içerisinde incelemektedir. Bu doğrultuda, geliştirilen ve ön test uygulaması yapılan anket çalışması aracılığıyla, toplamda 587 kişiye ulaşılmıştır. Eksik yanıtların yer aldığı anketlerin veri setinden çıkarılması sonucu edinilen örneklem 467 kişiden oluşmaktadır. Araştırmanın bulguları, dijital yetkinlik ve dijital sağlık haberi tüketimi arasında anlamlı bir ilişki olduğunu göstermekte, bu durum, dijital araçları tanıyan ve bu araçların kullanımında daha yetkin olan kişilerin, dijital sağlık haberlerini daha sık bir biçimde takip ettiklerine işaret etmektedir. Bir diğer önemli bulgu, dijital sağlık haberi tüketimi ile coronavirüse yönelik duyulan korku arasındaki anlamlı ilişkidir. Daha çok dijital sağlık haberi okuyan internet kullanıcısı bireylerin hastalığa yönelik duydukları korku da paralel biçimde artış göstermektedir. Bu bulgu, dijital haber mecralarının etki boyutunun büyüklüğüne işaret ederken, aynı zamanda haber üretim süreçlerinde sosyal bilince vurgu yapılmasının ve panik ortamının tetiklenmesinden kaçınılmasının gerekliliğine işaret etmektedir.

Keywords

COVID-19, Sağlık iletişimi, Dijital yetkinlik, Salgın, Panik

Fearing coronavirus: the role of digital health news consumption and competence

Abstract

The coronavirus (also referred as COVID-19 or coronavirus disease 2019) has become one of the major global health concerns around the world, as the geographies effected by the virus increases, as a result of social mobilities. The digital media outlets such as news platforms and online social networks play a key role in terms of informing the online audiences by raising awareness regarding the disease, while sometimes the opposite can be the case due to contents triggering societal panic at global level. The current study aims to explore potential relationships between digital literacy, digital health news consumption, and the fear of coronavirus, by applying a quantitative research perspective. A total of 587 respondents were reached online via the pilot-tested survey instrument. Following the removal of missing submissions, 467 participants remained. It is concluded that digital competency has a positive relationship with digital health news consumption, which means as digital literacy increases, the frequency of digital health news consumption practices rises up in return. Another important finding is related to fear felt towards coronavirus, as findings also indicate as the level of digital health news consumption increases, the fear felt towards coronavirus also escalates. This finding indicates the essentiality of providing accurate news for the Internet audiences, that raises awareness rather than triggering social anxiety and panic.

Keywords

COVID-19, Health Communication, Digital Literacy, Outbreak, Panic

References

• Ali, S. S. (2020, May 10). Why some nurses have quit during the coronavirus pandemic. NBC News, Accessed 06 June 2020, URL: https://www.nbcnews.com/news/us-news/why-Some-nurses-have-quit-during-coronavirus-pandemic-n1201796
• Anonymous reporter a. (2020, March 08). Turkish cyber police to curb fake news on-coronavirus. Daily Sabah, Accessed 13 April 2020, URL: https://www.dailysabah.com/turkey/turkish-cyber-police-to-curb-fake-news-on-coronavirus/news
• Anonymous reporter b. (2020, March 03). Coronavirus cases top 92,000: Live updates on COVID-2019. Live Science, Accessed 14 May 2020, URL: https://www.livescience.com/coronavirus-updates.html
• Arrindell, W.A., Ross, M.W., Bridged, K.R., van Hout, W., Hofman, A., & Sanderman, R. (1989). Fear of aids: Are there replicable, invariant questionnaire dimensions?, Advances in Behaviour Research and Therapy,11(2), 69-115.
• Axt, J.R., Landau, M.J. & Kay, A.C. (2020). The psychological appeal of fake news attributions. Psychological Science, https://doi.org/10.1177/0956797620922785
• Colson, T. (2020, March 25). UK doctors are threatening to quit because they have not been given enough safety equipment to protect them from the coronavirus. Business Insider, Accessed 06 May 2020, URL: https://www.businessinsider.com/coronavirus uk-doctors-threaten-to-quit-over-lack-of-protective-equipment-2020-3
• Comscore. (2020). Consumer interest in travel categories remains significantly lower. Accessed 06 May 2020, URL: https://www.comscore.com/Insights/PressReleases/2020/4/Consumer-Interest-in-Travel-Categories-Remains-Significantly Lower
• COVID-19 Yeni Coronavirüs Hastalığı. (2020). Accessed 13 July 2020, URL: https://covid19bilgi.saglik.gov.tr/tr/
• Davidson, C.N., Goldberg, D.T., & Jones, Z.M. (2009). The future of learning institutions in a digital age. THE MIT Press.
• Davies, C., Coleman, J., & Livingstone, S. (2014). Digital technologies in the lives of young people. Routledge.
• Doğanyiğit, S. Ö. & Peltekoğlu, F.B. (2019). Level of engagement in online social support websites in healthcare communication: A study in usage behaviors of CA patients. HİRE, 2(2), p. 96-117.
• Ertaş, H., Kıraç, R. & Demir, R.N. (2019). Dijital okuryazarlık ve e-sağlık okuryazarlığı arasındaki ilişkisinin incelenmesi. 3. Uluslararası 13. Ulusal Sağlık ve Hastane İdaresi Kongresi Bildirileri, p. 557-570.
• Feeley, T. H. & Chen, C. (2013). An introduction to health communication. In Principles of Communication: Readings in Communication. Hayden McNeil.
• Fletcher, R. & Park, S. (2017). The impact of trust in the news media on online news consumption and participation. Digital Journalism, p. 1281-1299.
• Harrell, J. P. & Wright, Jr., L. W. (1998). The development and validation of the multicomponent AIDS phobia scale. Journal of Psychopathology and Behavioral Assessment, 20, p. 201-216.
• Hayat Eve Sığar Resmi İnternet Sitesi. (2020). Accessed 12 July 2020, URL: https://hayatevesigar.saglik.gov.tr/
• Jenkins, H., Purushtoma, M.W., Clinton, K. & Robinson, A.J. (2009). Confronting the challenges of a participatory culture: Media education for the 21st century. The MIT Press.
• Kaszeta, D. (2020, April 27). No, the coronavirus is not a biological weapon. The Washington Post, Accessed 29 May 2020, URL: https://www.washingtonpost.com/outlook/2020/04/26/no-coronavirus-is-not biological-weapon/
• Link, B. G. & Phelan, J. C. (2006). Stigma and its public health implications. Lancet, 367, 528-529.
• Livingstone, S. & Bovill, M. (2011). Children and their changing media environment: A European comparative study. Hillsdale, N.J.: Lawrence Erlbaum. Livingstone, S. (2002). Young people and new media: Childhood and the changing media environment. London: Sage.
• Livingstone, S., Haddon, L. & Görzig, A. (2012). Children, risk and safety on the Internet. Bristol: The Policy Press.
• Livingstone, S. & Haddon, L. (2009). Kids online: Opportunities and risks for children. The Policy Press.
• Mak, W. W. S., Mo, P. K. H., Cheung, R. Y. M., Woo, J., Cheung, F. M., Lee, D. (2006). Comparative Stigma of HIV/AIDS, SARS, and Tuberculosis in Hong Kong. Social Science & Medicine, 63(7), 1912-1922.
• Neate, R. (2020, July 21). Jeff Bezos, the world's richest man, added £10bn to his fortune in just one day. The Guardian, Accessed 01 August 2020, URL: https://www.theguardian.com/technology/2020/jul/21/jeff-bezos-the-worlds-richest-man-added-10bn-to-his-fortune-in-just-one-day
• NG, W. (2012). Can we teach digital natives digital literacy? Computers & Education, 59(3), 1065-1078.
• Picard, R. G. & Yeo, M. (2011). Medical and health news and information in the UK media: The current state of knowledge, Oxford: University of Oxford Reuters Institute for the Study of Journalism.
• Prilutski, M. A. (2010). A brief look at effective health communication strategies in Ghana. The Elon Journal of Undergraduate Research in Communications, pp. 51-58.
• Reynolds, M. & Weiss, S. (2020, May 27). How coronavirus started and what happens next, explained. Wired, Acccessed 03 June 2020, URL: https://www.wired.co.uk/article/china-coronavirus
• Sezgin, D. (2010). Sağlık iletişimi paradigmaları ve Türkiye: Medyada sağlık haberlerinin analizi. T.C. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Halkla İlişkiler ve Tanıtım Anabilim Dalı.
• Rivers, C. & Watson, C. (2020, February 2020). Why we still don’t know how deadly this new coronavirus is. Vox, Accessed 03 March 2020, URL: https://www.vox.com/2020/2/12/21134718/coronavirus-china-deaths-mortality-rate
• Sezgin, A.A. & Karabacak, Z.A. (2020). Yükseköğretimde dijital dönüşüm ve dijital okuryazarlık dersine yönelik betimsel bir analiz. Anadolu Üniversitesi İletişim Bilimleri Fakültesi Uluslararası Hakemli Dergisi, 28(1), p. 17-30.
• Sontag, S. (2015). Metafor olarak hastalık: AIDS ve metaforları. (Çev: O. Akınhay). İstanbul: Can.
• T.C. Ministry of Health Official Website. (2020). Accessed 06 May 2020, URL: https://sbsgm.saglik.gov.tr/
• TÜSİAD (2017), Türkiye’nin Sanayide Dijital Dönüşüm Yetkinliği, Nurşen Numanoğlu, F. Hazal İnce (edt.), İstanbul
• Ünal, R. & Taylan, A. (2017). Sağlık iletişiminde yalan haber-yanlış enformasyon sorunu ve doğrulama platformları. Atatürk İletişim Dergisi, p. 81-100.
• Van Brakel, W. H. (2006). Measuring health-related stigma—A literature review. Psychology, Health & Medicine, 11(3), 307-334.
• World Health Organization. (2020). Accessed 13 July 2020, URL: http://www.who.org
• World-o-Meter. (2020). COVID-19 Coronavirus pandemic. Accessed 01 August 2020, URL: https://www.worldometers.info/coronavirus/
• Yılmaz Altuntaş, E. (2019). Sağlık hizmetleri uygulamalarında dönüşüm. Eğitim Kitabevi- Yayınları.
• Zorlu, F. (2020, March 11). Turkey confirms first case of coronavirus. Anadolu Agency, Accessed 11 April 2020, URL: https://www.aa.com.tr/en/latest-on-coronavirus outbreak/turkey-confirms-first-case-of-coronavirus/1761522