Profile of Students in Special Education Education Undergraduate Programs and Their Views on the Field

Year 2019, Volume: 1 Issue: 1, 68 - 99, 30.06.2019

Nüket Afat , Şeyma Çiçek

Abstract

While teaching
is one of the most important and challenging occupational groups for societies,
special education teaching has become even more remarkable with new
regulations. The purpose of special education teacher program is; To provide
individuals with special needs to be independent, productive and active
participants in the society, to know and apply different teaching techniques
and methods, to offer education and support services to individuals and
families with special needs, to work in cooperation with different disciplines,
to be sensitive to the problems of the field and to comply with the ethical
principles of the profession. ; to educate teachers who have the knowledge,
skills and skills to fulfill the requirements of the information age. In this
study, the profile of the students in the special education teacher program in
various universities was examined and their opinions about the field were tried
to be put forward. As a result of the research, the general profile of the
students of Special Education Teacher Department is 92.21%, at least one
foreign language (57.8%), double major / non-minor program (95.45%), It was
observed that individuals who made motivations (49%), had a career plan (88%)
and did not examine the academic staff of the department (57.14%). It is
noteworthy that 66.2% of them are high school graduates, 33.8% of them are
bachelors, 0.6% of them are graduate and 34.6% of them are graduates of
education faculties.

Keywords

Special Education Teacher, Profile, viwes

Özel Eğitim Öğretmenliği Lisans Programlarındaki Öğrencilerin Profili ve Alana Yönelik Görüşleri

Abstract

Öğretmenlik
toplumlar için en önemli ve zorlayıcı meslek gruplarından iken yeni
düzenlemelerle özel eğitim öğretmenliği daha da dikkat çekici bir konuma
erişmiştir. Özel eğitim öğretmenliği programının amacı; özel gereksinimli
bireylere, bağımsız, üretken ve topluma aktif katılımcı olmalarını sağlayacak
becerileri kazandırabilen, farklı öğretim tekniklerini ve yöntemlerini bilen ve
uygulayabilen, özel gereksinimli bireylere ve ailelerine eğitim ve destek
hizmetleri sunabilen, farklı disiplinlerle işbirliği içinde çalışabilen, alanın
sorunlarına duyarlı, mesleğin etik ilkelerine uygun; içinde bulunduğumuz bilgi
çağının gereksinimlerini yerine getirebilecek bilgi, beceri ve donanıma sahip öğretmenler
yetiştirmektir. Bu çalışmada, çeşitli üniversitelerdeki özel
eğitim öğretmenliği programındaki öğrencilerin profili incelenmiş ve alana
ilişkin görüşleri ortaya konulmaya çalışılmıştır. Yapılan araştırma sonucunda Özel eğitim öğretmenliği bölümü
öğrencilerinin genel profilinin bekar (%92,21), en az bir yabancı dil bilen (%57,8),
çift ana dal/ yan dal programına kayıtlı olmayan (%95,45), bölüm tercihini
dışsal motivasyonlarla yapan (%49), kariyer planı olan (%88) ve bölümünün
akademik kadrosunu incelemeyen (%57,14) bireylerden oluştuğu görülmüştür.
%66,2’sinin lise ,%33,8’inin lisans, %0,6’sının yüksek lisans mezunu olduğu,
lisans mezunu olanların %34,6’sının daha önce de eğitim fakültesi mezunu olduğu
dikkat çekmektedir.

Keywords

Özel Eğitim Öğretmenliği, profil, görüş

References

• Altunya, N. (2006). Gazi Eğitim Enstitüsü: Gazi Orta Öğretmen okulu ve Eğitim Ensititüsü (1926-1980).Ankara: Gazi ÜniversitesiArslan, G. ve Aslan, G. (2014) Zihin engelli bireylere eğitim veren öğretmenlerin tükenmişlik düzeylerinin incelenmesi (Tokat ili örneği). Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 4 (2), 49-66.Atıcı, T., (2013). Biyoloji öğretmen adaylarının bölümü tercih etme nedenleri ve akademik başarıları. Turkish Journal of Education, 2 (4), 4-12. Baykoç-Dönmez, N. (2010). Öğretmenlik programları için özel eğitim. Neçate Baykoç-Dönmez (Ed.), Özel gereksinimli çocuklar ve özel eğitim-1, (13-25). Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.Bayrakdar, U., Vural Batık, M., & Barut, Y. (2016). Özel eğitim öğretmen adaylarının öğretmen özyeterlik düzeyleri ve öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. Journal of Kırsehir Education Faculty, 17 (2), 133-149. Buldur, S. ve Bursal, M. (2015). Fen bilgisi öğretmen adaylarının meslek tercih nedenlerinin etki düzeyleri ve mesleki geleceklerine yönelik beklentileri. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 9 (1), 81-107. Creswell, J. W. (2003). Research design: qualitative, quantitative and mixed methods approaches. California: Sage Publications.Çakmak, M , Kayabaşı, Y . (2017). Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğini Seçme Nedenlerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4 (1), 1-10. DOI: 10.21666/muefd.332430Çapa, Y. ve Çil, N. (2000). Öğretmen Adaylarının Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumlarının Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi. Hace epe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,16, 69–73. Çapri, B. ve Çelikkaleli, Ö. (2008). Öğretmen adaylarının öğretmenliğe ilişkin tutum ve mesleki yeterlik inançlarının cinsiyet, program ve fakültelerine göre incelenmesi. İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 9 (15), 33–53. Çiçek-Sağlam, A. (2008). Müzik Öğretmenliği Bölümü Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumları. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 5 (1), 59-69.Dedeoğlu, S., Durali, S. ve Tanrıverdi Kış, A. (2004). Özel eğitim bölümü zihin engelliler öğretmenliği anabilim dalı 3., 4. Sınıf öğrencileri ve mezunlarının kendi bölüm programları, öğretmen yetiştirme ve eğitim fakülteleri ile ilgili düşünce ve önerileri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 5 (1), 47-55. Ekiz, D. (2006). “Sınıf Öğretmenliği Mesleğine Yönelen Adayların Profilleri ve Geleceğe Yönelik Beklentilerinin İncelenmesi”. Elazığ: Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Cilt: 16, Sayı: 1 Engin, G. & Çiçekli-Koç, G. (2014). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları (Ege Üniversitesi eğitim fakültesi örneği). Türkiye Sosyal Araştırmalar (TSA) Dergisi, 18 (2), 153–167. Ergül, C., Baydık, B. ve Demir, Ş. (2013). Özel Eğitim Öğretmen Adaylarının ve Öğretmenlerinin Zihin Engelliler Öğretmenliği Lisans Programı Yeterliklerine İlişkin Görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13 (1); 499-522. Gedikoğlu, T. (2005). Avrupa Birliği sürecinde Türk Eğitim Sistemi: Sorunlar ve çözüm önerileri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1 (1):66-80. Girgin, G. & Baysal, A. (2006). Zihinsel engelli öğrencilere eğitim veren öğretmenlerin mesleki tükenmişlik düzeyi ve bazı değişkenler (İzmir örneği). Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18 (6), 1-10. Goodson, I. & Hargreaves, A. (2005). Series editors’ preface. In A. Harris ve D.Mu s. Improving schools through teacher leadership (pp. vii-x). New York: Open University Press. Gökçe, A. T. (2014). Atanamama nedeniyle farklı bir mesleğe yönelen işsiz aday öğretmenler üzerine bir çalışma. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2 (1), 191-208.https://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/2017/KPSS/OABT/SayisalBilgiler04082017.pdfKaradağ, R. (2012). Türkçe öğretmeni adaylarının öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları ve öğretmenlik mesleğini tercih nedenleri. E-Journal of New World Sciences Academy, 7 (2), 44–66. MEB. (2010). Milli eğitim temel kanunu. http://www.meb.gov.tr adresinden erişildi. Niyazi, C. A. N. (2004). Öğretmenlerin geliştirilmesi ve etkili öğretmen davranışları. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(16), 103-119.Orhan, E. E. (2017). Türkiye’de öğretmen adayları aldıkları öğretmen eğitimi hakkında ne düşünüyor? Nitel bir araştırma. Eğitim ve Bilim, 42 (189), 197-216.Özyürek, M. (2008). Nitelikli öğretmen yetiştirmede sorunlar ve çözümler: Özel eğitim örneği. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6 (2), 189-226 Sucuoğlu, B.;N.Kuloğlu;(1996). Özürlü Çocuklarla Çalışan Öğretmenlerde Tükenmişliğin Değerlendirilmesi. Türk Psikoloji Dergisi;C 11(36) (44-60) Şahin, F., & Şahin, D. (2012). Engelli bireylerle çalışan özel eğitim öğretmenlerinin tükenmişlik düzeyinin belirlenmesi [Examining the burn-out levels of special education teachers working with disabled individuals]. Journal of Teacher Education and Educators, 1 (2), 275-294. Şahin, F., & Şahin, D. (2013). Bilim ve sanat merkezinde çalışan öğretmenlerin tükenmişlik düzeyinin incelenmesi [Examining the burn-out levels of talented students teachers working at science-arts centers]. Journal of Gifted Education Researches, 1 (2), 51-66.Şara, P. ve Kocabaş, A. (2012) Sınıf Öğretmeni Adaylarının Sınıf Öğretmenliğini Tercih Nedenleri Ve Aldıkları Eğitimle İlgili Görüşleri, Turkish International Journal of Special Education and Guidance & Counceling volume 1, issue 2Şişman, M. (2007). Eğitim Bilimine Giriş. Ankara: Pegem Akademi.Tataroğlu, B., Özgen, K. ve Alkan, H. (2011). Matematik öğretmen adaylarının öğretmenliği tercih nedenleri ve beklentileri. 2nd International Conference on New Trends in Education and Their Implications. Ankara: Siyasal Kitabevi Temizyürek, K., & Derelioğlu, Y. (2004). Üniversite Öğrencilerinin Çift Anadal-Yandal Programlarına İlişkin Tutumları. HAYEF: Journal of Education, 1(2), 1-9.Tortop, H , Koçak, V , Acar, M , Oruç, E , Canöz, H , Kapusuz, B , Çoşkun, E . (2015). Programme Preference Motivations of Preservice Teachers for Mentally Disabled Students. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 15 (0), . Retrieved from http://dergipark.gov.tr/aibuefd/issue/1515/18481Vural, Z. B. A. ,Bat M., (2010). Yeni Bir İletişim Ortamı Olarak Sosyal Medya: Ege Üniversitesi İletişim Fakültesine Yönelik Bir Araştırma, Journal of Yasar University, 20 (5), 3348-3382Yaşar, M. R., & Zeynel, A. M. A. Ç. (2018). Öğretmen Adaylarının Dezavantajlı Öğrencilere Eğitim Verme Deneyimleri: Zorluklar ve Fırsatlar. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(2), 611-634.Yazıcı, H. (2009). Öğretmenlik mesleği, motivasyon kaynakları ve temel tutumlar: Kuramsal bir bakış. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17 (1), 33-46.