Karadeniz Türkiye Kıyıları Yağış Miktarlarının Uzun Dönemli Değişimi

Yıl 2019, , 513 - 518, 30.12.2019

Ertuğrul Ağırbaş , Eren Ersoy

https://doi.org/10.35229/jaes.637591

Öz

Bu
çalışmada ülkemiz Karadeniz kıyılarından seçilen ve bölgenin iklimsel
özelliklerini temsil edeceği düşünülen 7 ayrı noktadaki meteoroloji gözlem
istasyonlarından elde edilen geçmiş yıllara ait yağış verilerinin uzun dönemli (1970-2018)
meteorolojik analizi yapılmıştır. Ayrıca çalışmada yağış miktarlarının global
iklimsel salınım indeks verileri ile ilişkileri incelenmiştir.  Analizler sonucunda istasyonlara düşen toplam yağış miktarları 333 mm
(Sinop, 1986) ile 3380 mm (Hopa, 2016) arasında değişim göstermiş istasyonlar
arasında istatistiki açıdan önemli farklılıklar tespit edilmiştir. Yıllık ölçekte yağış miktarlarında 0,08-0,43
mm’lik istatistiki olarak anlamlı bir artış tespit edilmiştir. İklimsel
salınım indisleri ile yapılan regresyon analizleri neticesinde en iyi ilişki Kuzey
Atlantik Salınım İndisi (NAO Index) ve Arktik Salınım İndisi (AO Index) ile
Batı Havzasına ait yağış miktarları arasında elde edilmiştir. Güney salınım
indisi (SO Index) ile istatistiki açıdan herhangi bir ilişki tespit edilememiş
ve yağış verilerinin değerlendirilmesinde bölge için bir gösterge olamayacağı
sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yağış, Meteoroloji, Karadeniz

Proje Numarası

-

Kaynakça

• Cullen, H.M., ve deMenocal, P.B., (2000). North Atlantic Influence on Tigris-Euphrates Streamflow. International Journal of Climatology, 20:853-869.
• Demir, İ., Gönül, K., Mustafa, C., Sümer, U.M., (2008). “Türkiye’de Maksimum, Minimum ve Ortalama Hava Sıcaklıkları ile Yağış Dizilerinde Gözlenen Değişiklikler ve Eğilimler”, TMMBO İklim Değişimi Sempozyumu Bildiriler Kitabı, Ankara 13-14 Mart 2008, TMMOB Meteoroloji Mühendisleri Odası, Ankara 2008, 69-84.
• IPCC, (2001). Climate Change 2001: Impacts, Adaptation, and Vulnerability. Contribution of Working Group II to the Third Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change, Cambridge University Press, Cambridge, U.K.
• Kadioglu, M., Tulunay, Y., and Borhan, Y., (1999). Variability of Turkish precipitation compared to El Nino events. Geophysical Research Letters, 26(11): 1597-1600.
• Rodo, X., Baert, E., and Comin, F., (1997). Variations in seasonal rainfall in Southern Europe during the present century: relationships with the North Atlantic Oscillation and the El Niño-Southern Oscillation. Climate Dynamics, 13(4): 275-284.
• Seneviratne, S. I., Nicholls, N., Easterling, D., Goodess, C. M., Kanae, S., Kossin, J., and Zwiers, F.W., (2012). Changes in climate extremes and their impacts on the natural physical environment. In Managing the Risks of Extreme Events and Disasters to Advance Climate Change Adaptation: Special Report of the
• Intergovernmental Panel on Climate Change (Vol. 9781107025066, pp. 109-230). Cambridge University Press.
• Sokal and Rohlf., (1969). Biometry W. A. Freeman and Company. San Francisco, 340 pp.
• Şen, Z., (2003). Su Bilimi ve Yöntemleri. Su Vakfı Yayınları, 266, İstanbul.
• Şen, Ö.L., (2013). IPCC’nin Son Raporu Işığında Türkiye’de İklim Değişikliği, Olası Etkileri ve Çözüm Önerileri, İklim Değişikliğinde Son Gelişmeler: IPCC 2013 Raporu, Sabancı Üniversitesi İPM, İstanbul.
• Şensoy, S., Demircan, M., Ulupınar, Y., Balta İ., (2008). “Türkiye İklimi”, Meteoroloji Genel Müdürlüğü.
• Trenberth, K.E., Jones, P.D., (2007). Observations: Surface and Atmospheric Climate Change. In: Climate Change 2007: The Physical Science Basis. Contribution of Working Group I to the Fourth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change (Eds. S. Solomon, et al.), Cambridge University Press: Cambridge.
• Türkeş, M., Koç, T., Sarış, F., (2007). Türkiye’nin Yağış Toplamı ve Yoğunluğu Dizilerindeki Değişikliklerin ve Eğilimlerin Zamansal ve Alansal Çözümlemesi, A.Ü. TÜCAUM Coğrafi Bilimler Dergisi, 2007, 5 (1), 57-73, Ankara.
• Türkeş M., (2012). Türkiye’de gözlenen ve öngörülen iklim değişikliği, kuraklık ve çölleşme, Ankara Üniversitesi Çevrebilimleri Dergisi, 4(2), 1-32.
• Yılmaz, F., (2008). Antalya’nın Günlük Yağış Özellikleri ve Şiddetli Yağışların Doğal Afetler Üzerine Etkisi, Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 10, Sayı 1.
• URL-1:https://climatedataguide.ucar.edu/climate-data/gpcp-monthly-global-precipitation-climatology-project