Scilla bifolia L. (Orman Sümbülü) Bitki Kısımlarının Antioksidan Aktivitesinin Belirlenmesi

Yıl 2022, Cilt: 7 Sayı: 1, 9 - 14, 31.03.2022

Özen Yusuf Öğretmen

https://doi.org/10.35229/jaes.980980

Cited By: 4

Öz

Bu çalışma Trabzon ilinin Tonya ilçesine bağlı yaklaşık 1300m rakıma sahip Kadıralak yaylasında yetişen Orman sümbülü (Scilla bifolia L) bitkisinin farklı kısımlarının (skapus, yaprak, çiçek, bulb) antioksidan aktivitesini belirlemek için yapılmıştır. Bitki kısımlarının antioksidan aktiviteleri 2,2-difenil-1-pikrihidrazil (DPPH) radikali süpürücü aktivitesi ve troloks eşdeğeri antioksidan kapasitesi (TEAK) yöntemleri kullanılarak tespit edilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre DPPH radikal süpürme aktivitesi ve TEAK skapus>yaprak>çiçek>bulb şeklinde sıralanmış olup, DPPH değerleri sırasıyla %94,20, %92,65, %87,41, %32,01, TEAK miktarları ise sırasıyla 9,32 μmol troloks/g, 9,17 μmol troloks/g, 8,64 μmol troloks/g ve 2,59 μmol troloks/g olarak tespit edilmiştir. Hem DPPH hem de TEAK yönetiminde elde edilen sonuçlar kendi arasında değerlendirildiğinde istatistiksel olarak farklılıklar tespit edilmiştir (p<0,05). Elde edilen sonuçlar neticesinde Scilla bifolia L bitkisinin özellikle skapus ve yaprak kısımlarının önemli derecede antioksidan aktiviteye sahip olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Scilla bifolia, Antioksidan aktivite, DPPH radikal süpürme aktivitesi, Troloks eşdeğeri antioksidan kapasitesi

Determination of Antioxidant Activity of Various Plant Parts of Scilla bifolia L. (Forest Hyacinth)

Öz

Bu çalışma Trabzon ilinin Tonya ilçesine bağlı yaklaşık 1300m rakıma sahip Kadıralak yaylasında yetişen Orman sümbülü (Scilla bifolia L) bitkisinin farklı kısımlarının (skapus, yaprak, çiçek, bulb) antioksidan aktivitesini belirlemek için yapılmıştır. Bitki kısımlarının antioksidan aktiviteleri 2,2-difenil-1-pikrihidrazil (DPPH) radikali süpürücü aktivitesi ve troloks eşdeğeri antioksidan kapasitesi (TEAK) yöntemleri kullanılarak tespit edilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre DPPH radikal süpürme aktivitesi ve TEAK skapus>yaprak>çiçek>bulb şeklinde sıralanmış olup, DPPH değerleri sırasıyla %94,20, %92,65, %87,41, %32,01, TEAK miktarları ise sırasıyla 9,32 μmol troloks/g, 9,17 μmol troloks/g, 8,64 μmol troloks/g ve 2,59 μmol troloks/g olarak tespit edilmiştir. Hem DPPH hem de TEAK yönetiminde elde edilen sonuçlar kendi arasında değerlendirildiğinde istatistiksel olarak farklılıklar tespit edilmiştir (p<0,05). Elde edilen sonuçlar neticesinde Scilla bifolia L bitkisinin özellikle skapus ve yaprak kısımlarının önemli derecede antioksidan aktiviteye sahip olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Scilla bifolia, Antioxidant activity, DPPH radical scavenging activity, Trolox equivalent antioxidant capacity

Kaynakça

• Akyol, Y., Yetişen, K., Özdemir, C. (2012). Scilla siberica Haw. subsp. armena (Grossh.) Mordak (Liliaceae) Üzerine Morfolojik ve Anatomik Bir Çalışma. Afyon Kocatepe Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 12 (1), 43-47. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/akufemubid/issue/1593/19788
• Amessis-Ouchemoukh, N., Madani, K., Falé, P. L., Serralheiro, M. L., & Araújo, M. E. M. (2014). Antioxidant capacity and phenolic contents of some Mediterranean medicinal plants and their potential role in the inhibition of cyclooxygenase-1 and acetylcholinesterase activities. Industrial Crops and Products, 53, 6-15.
• Bayram, Y., Torlak, Y. & Sağdıç, O. (2019). Üvez Meyvesinin Antioksidan Aktivitesi. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, (16), 933 939.
• Brand-Williams, W., Cuvelier, M. E. (1995). Berset C. Use of a free-radical method to evaluate antioxidant activity. Food Scıence and Technology-Lebensmıttel-Wıssenschaft & Technologıe, 28: 25-30.
• Berktaş, S., & Mustafa, Ç. A. M. (2020). İğde (Elaeagnus angustifolia L.) Meyve ve Yapraklarının Antioksidan ve Antidiyabetik Özellikleri. Akademik Gıda, 18(3), 270-278.
• Ceylan, Ş., Saral, Ö., Mehmet, Ö., & Harşıt, B. (2017). Yaban mersininin (Vaccinium myrtillus L.) farklı çözücü ekstraktlarındaki antioksidan ve antimikrobiyal aktivitelerinin belirlenmesi.
• Demir, T., Akpınar, Ö., Haki, K. A. R. A., & Güngör, H. (2019). Nar (Punica granatum L.) kabuğunun in vitro antidiyabetik, antienflamatuar, sitotoksik, antioksidan ve antimikrobiyal aktivitesi. Akademik Gıda, 17(1), 61-71.
• Durmaz, H., Hülül, M., Çelik, H. (2018). Meyan (Glycyrrhiza glabra L.) Bitkisinin Antibakteriyel ve Antioksidan Aktiviteleri. Harran Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, Harran Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 2018 Özel Sayı, 37-41. DOI: 10.31196/huvfd.501426
• Fu, L., Xu, B. T., Xu, X. R., Gan, R. Y., Zhang, Y., Xia, E. Q., & Li, H. B. (2011). Antioxidant capacities and total phenolic contents of 62 fruits. Food chemistry, 129(2), 345-350.
• Güner, A., (2012). Türkiye Bitkileri Listesi, Damarlı Bitkiler. Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi Yayınları, 1290 s, İstanbul.
• Güzel, M., & Akpınar, Ö. (2017). Turunçgil kabuklarının biyoaktif bileşenleri ve antioksidan aktivitelerinin belirlenmesi. Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 7(2), 153-167.
• Hussain T., Arshad, M., Khan, S., Satar, H., Qureshi, M. S. (2011) In Vitro Screening of Methanol Plant Extracts for Their Antibacterial Activity. Pak. J. Bot. 43: 531-538.
• İnci, Ş., Kadıoğlu Dalkılıç, L., Dalkılıç, S., & Kırbağ, S. (2019). Helvella leucomelaena (Pers.) Nannf.’ın antimikrobiyal ve antioksidan Etkisi.
• Karadağ, A. (2019). Türkiye’deki Bazı Tıbbi ve Aromatik Bitkilerin Antioksidan Potansiyelleri ve Fenolik Kompozisyonları. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, (16), 631-637.
• Kavaklı, S. A., & Sarikaya, A. G. (2019). Uludağ (Bursa)'da Doğal Yayılış Gösteren Scilla bifolia L.'nin Bazı Morfolojik ve Fenolojik Özellikleri ile Yetişme Yerine Ait Gözlemler. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, (16), 454 459.
• Kobya, O., Çağlak, E., & Kara, B. (2019). Balıkesir-Ayvalık ve Trabzon-Çarşıbaşı ‘ndan Toplanan Zeytin Yapraklarının (Olea europaea L.) Farklı Yöntemlerle Kurutulması ile Elde Edilen Ekstraktların Antioksidan ve Antimikrobiyal Etkilerinin Karşılaştırılması. Journal of Anatolian Environmental and Animal Sciences, 4 (2), 257-262. DOI: 10.35229/jaes.584408
• Kulczynski, B., Gramza-Michałowska, A., & Krolczyk, J. B. (2020). Optimization of extraction conditions for the antioxidant potential of different pumpkin varieties (Cucurbita maxima). Sustainability, 12(4), 1305.
• Meral, R. (2017). Farklı sıcaklık derecelerinin uşkun bitkisinin antioksidan aktivitesi ve fenolik profili üzerine etkisi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 27(1), 88-94.
• Ökmen, G., Arslan, A., Vurkun, M., Mammadkhanli, M., & Ceylan, O. (2017). Farklı Baharatların Antimikrobiyal ve Antioksidan Aktiviteleri. Elektronik Mikrobiyoloji Dergisi TR, 15(1), 16-28.
• Özay, C., Ermiş, A., Evgen, E., Kardeşler, A., & Çelik, A. (2013). Antioxidant and free radical scavenging activity of Scilla autumnalis bulbs and leaves ethanolic extracts.
• Özhatay, N., Koçyiğit, M., Bona, M. (2012). İstanbul'un Ballı Bitkileri. 264 s.
• Özyurt, M., Kopar, H., Özyurt, S., Demirhan, İ. & Belge Kurutaş, E. (2021). Menengiç, Işgın ve Çiriş Otu’nda Antioksidan Aktivitenin Araştırılması. KSÜ Tarım ve Doğa Dergisi 24 (4): 733-737. DOI: 10.18016/ksutarimdoga.vi.819974.
• Yıldırım, H. & Altıoğlu, Y. (2017). Scilla bilgineri (Asparagaceae: Scilloideae): a new species of Scilla L. from eastern Turkey. Turkish Journal of Botany, 41 (1), 88-95. Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/tbtkbotany/issue/34884/386745