Evaluation of Wooded Area in University Campuses: The Case of KTÜ Kanuni Campus in Trabzon

Yıl 2023, Cilt: 8 Sayı: 4, 728 - 735, 31.12.2023

Gülcay Ercan Oğuztürk , Müberra Pulatkan

https://doi.org/10.35229/jaes.1392378

Öz

Universities are the ones that highlight the social-economic structure, cultural and political characteristics of the society they are in and that have a significant potential to create alternative green spaces in cities. With these features, settlements are an important component of living ecosystems. It includes evaluating each component with its ecological perception and making it a part of the ecological cycle. In addition to the social and economic benefits provided by the city, the campus, which is located in wider areas compared to other institutional structures, provides ecological, aesthetic, economic and psychological benefits to the city and its users with its open and green areas. For this purpose, Karadeniz Technical University campus, located in the city center of Trabzon with its green-oriented design, was chosen as the study area. Within the scope of the study, the microorganism inventory in the KTU campus, which has natural and organism plant taxa richness and plant diversity, was determined, the use rate of natural taxa and exotic taxa and the intended use rates in the use content. Plant taxa determined by on-site observation and evaluation method are valid: A total of 211 woody taxa, 83 Gymnospermae and 128 Angiospermae, were identified in the area. The results, which include 163 extracted species, 36 natural species, 9 extracted cultures, 1 natural culture and 2 naturalized species, are aimed at children for the use of natural plants in the campus areas. As a result of the results obtained, suggestions were developed for the use of natural plants in campus areas.

Anahtar Kelimeler

KTU campus, Trabzon, Natural taxa, Exotic Taxa

Üniversite Yerleşkelerindeki Koruluk Alanların Değerlendirilmesi: Trabzon KTÜ Kanuni Yerleşkesi Örneği

Öz

Üniversiteler, içerisinde yer aldıkları toplumun sosyal-ekonomik yapısını, kültürel ve siyasal özelliklerini ön plana çıkartan ve kentlerde alternatif yeşil alanlar oluşturmak için önemli potansiyele sahip olan alanlardır. Bu özellikleriyle yerleşkeler kentsel ekosistemlerin önemli bir bileşenidir. Her bir bileşenin ekosistem algısıyla değerlendirilmesi ve ekolojik döngünün birer parçası haline getirilmesi gereklidir. Kente sunduğu sosyal ve ekonomik faydaların yanı sıra diğer kurumsal yapılara göre daha geniş alanlarda konumlanan yerleşke açık ve yeşil alanlarıyla kente ve kullanıcılarına ekolojik, estetik, ekonomik ve psikolojik faydalar sağlamaktadır. Bu çalışmada, yeşil odaklı tasarımı ile Trabzon kent merkezinde yer alan Karadeniz Teknik Üniversitesi yerleşkesi, çalışma alanı olarak seçilmiştir. Çalışma kapsamında, doğal ve egzotik bitki taksonlarıyla zengin bitkisel çeşitliliğe sahip KTÜ yerleşkesinde yer alan bitkilerin envanteri çıkarılarak, doğal taksonlar içerisinde egzotik taksonların kullanım oranı ve kullanım yoğunlukları belirlenmiştir. Yerinde gözlem ve değerlendirme yöntemiyle tespit edilen bitki taksonları incelendiğinde; 83 Adet Gymnospermae ve 128 adet Angiospermae olmak üzere toplam 211 adet odunsu taksonun yer aldığı tespit edilmiştir. Yerleşkede, 163 adet egzotik tür ile 36 adet doğal tür, 9 adet egzotik kültür, 1 adet doğal kültür ve 2 adet doğallaşmış türün yer aldığı belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlar neticesinde yerleşke alanlarında doğal bitki kullanımına yönelik öneriler geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

KTÜ yerleşkesi, Trabzon, Doğal takson, Egzotik Takson

Kaynakça

• Acar, C., Acar, H. & Eroglu, E. (2007). Evaluation of ornamental plant resources to urban biodiversity and cultural changing: a case study of residential landscapes in Trabzon city (Türkiye). Building and Environment, 42(1), 218-229.
• Acar, C. & Sarı, D. (2010). Evaluation of plants in urban residential areas in terms of their use in landscape: The case of Trabzon city. Ekoloji, 19, 74, 173- 180.
• Akten, S. & Yücedağ, C. (2022). Investigation of Isparta Çünur Mahallesi park and residential gardens in terms of landscape design. Artvin Coruh University Journal of Forestry Faculty, 23,1,51- 64.
• Anşin, R. (1982). Endemizm ve Doğu Karadeniz Bölgesinde yetişen endemik bitki taksonları, (Endemism and endemic plants of the East Black Sea region), KTÜ Orman Fakültesi Dergisi, 5, 2, 311-326.
• Anşin, R. & Terzioğlu, S. (1998). Exotic trees and shrubs of the Eastern Black Sea region, especially Trabzon region, KTU Printing House, Trabzon.
• Başer, B. & Yildizci, A.C. (2011). Plant species selection criteria in urban open space arrangements: The example of Istanbul. ITU Journal Series A: Architecture, Planning, Design, 10(2).
• Bayramoglu, E. (2016). Sustainable landscaping approach: Evaluation of KTU Kanuni Campus in terms of xeriscape. Artvin Coruh University Journal of Forestry Faculty, 17(2), 119-127.
• Ercan Oğuztürk, G. & Bayramoğlu, E. (2020). Investigation of Rize Coastal Park in terms of arid landscape. İnönü University Art and Design Journal, 10(21), 13-24.
• Birişçi, T., Mansuroğlu, S., Söğüt, Z. & Kalaycı, Önaç, A. (2017). Wood, environment and soil. Soil in every frame of life. Istanbul Aydın University Press, Istanbul, 622s.
• Cetinkaya, G. & Uzun, O. (2014). Landscape Planning. Birsen Publishing House, 219, Istanbul.
• Çorbacı, O. L., Abay, G., Oğuztürk, T. & Üçok, M. (2020). Kentsel rekreasyonel alanlardaki bitki varlığı; Rize örneği. Düzce Üniversitesi Orman Fakültesi Ormancılık Dergisi, 16(2), 16-44.
• Çorbacı, O. L., Oğuztürk, T. & Ekren, E. (2022). Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi Ahmet Erdoğan Cami peyzaj projesinin bitkisel tasarım açısından değerlendirilmesi. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 23(2),63-78.
• Davis, P.H., Mill R.R. & Tan, K. (1988). Flora of Türkiye and the East Aegean Islands (Supplement). Volume 10, Edinburgh University press, Edinburgh.
• Ekici, B. (2010). Bartın kenti ve yakın çevresinde yetişen bazı doğal bitkilerin kentsel mekânlarda kullanım olanakları, Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi A, (2), 110-126.
• Ekren, E. & Çorbacı, O.L. (2022). Kahramanmaraş kentsel açık yeşil alanlarında kullanılan bitki materyalinin değerlendirilmesi. Düzce Üniversitesi Orman Fakültesi Ormancılık Dergisi, 18(1), 25-50.
• Eroğlu, E., Kaya, S. & Özçelik, Z. (2016). Floristic and aesthetic examination of vegetal diversity in a historical urban area. Düzce University Faculty of Forestry Journal of Forestry, 12(2), 163-177.
• Grahn, P. & Stigsdotter, U.K. (2010). The relation between perceived sensory dimensions of urban green space and stress restoration. Landscape And Urban Planning, 94(3-4), 264-275.
• Gul, A. & Kucuk, V. (2001). ). Kentsel açik-yeşil alanlar ve Isparta kenti örneğinde irdelenmesi. Turkish Journal of Forestry, 2(1), 27-48.
• Gülçin, D. & Van Den, Bosch. Cck. (2021). Assessment Of Above-Ground Carbon Storage By Urban Trees Using Lidar Data: The Case Of A University Campus. Forests, 12(1), 62.
• Gülgün, B., Güney, M., Aktaş, E. & Yazıcı, K. (2014). Role of landscape architect in interdisciplinary planning of sustainable cities. Journal of Environmental Protection and Ecology, 15(4), 1877-1880.
• Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M. & Babaç, M.T. (2012). Türkiye Bitkileri Listesi. Damarlı Bitkiler. Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını, İstanbul.
• Güneroğlu, N. & Bekar, M. (2018). Evaluation of open green areas in terms of vegetation design criteria, example of KTÜ Kanuni Campus. Social Sciences Studies Journal, 4(16), 1113-1123.
• Karaşah, B. & Sarı, D. (2018). Kent Kimliğinde Etkili Bir Bileşen: Doğal Bitkiler. International Social Sciences Studies Journal, 4(26), 5539-554.
• Karaşah, B. (2021). A research on medicinal and aromatic plants that can be evaluated due to color properties in planting design. Turkish Journal of Forest Science, 5(2), 536-550.
• Konakli, N. & Onder, S. (2005). A research on arboretum concept and establishment of arboretum for Selcuk University Campus area. Selcuk Journal of Agriculture and Food Sciences, 19(35), 16-29.
• Kowarik, I. (1995). On the role of alien species ın urban flora and vegetation. Urban Ecology, 4, 321-338.
• Kösa, S. (2019). The Evaluation of Antalya Kaleiçi Streets In Terms Of Plant Materials And Planting Design. Journal of Ege University Faculty of Agriculture, 56(1), 63-75.
• KYSMP. (2016). Karadeniz Technical University Kanuni Campus strategic master plan. KTÜ Press, Trabzon.
• Küçük, V. & Gül, A. (2005). Isparta kentiçi yol ağaçlandırmaları üzerine bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 9(3), x-x.
• Mcharg, I., (1969). Design With Nature. Doubleday/natural history press, Doubleday and Company Inc., New York.
• Oğuztürk, G.E. & Pulatkan, M. (2022). Üniversite Yerleşkelerinin Bütüncül Planlama Yaklaşımıyla Değerlendirilmesinin Bibliyometrik Analiz ile irdelenmesi. Düzce Üniversitesi Orman Fakültesi Ormancılık Dergisi, 18(2), 1-13.
• Önder, S. & Akbulut, C.D. (2011). Evaluation of plant material used in urban open-green areas; example of Aksaray city. Selcuk Journal of Agriculture and Food Sciences. 25(2), 93-100.
• Özturk, S. (2013). The effects of urban open and green spaces on life quality; A case study of Kastamonu. Kastamonu University Journal of Forestry Faculty, 13(1), 109-116.
• Pulatkan, M. (2001). Orman Gülü Taksonlarının Peyzaj Mimarlığında Değerlendirilmesi ve Rhododendron luteum Sweet'in Değişik Kültür Ortamlarında Yetiştirilmesi Üzerine Araştırmalar. Yüksek Lisans Tez Projesi (Yayınlanmamış), KTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü Peyzaj Mimarlığı Anabilim Dalı. Trabzon, 96s.
• Pulatkan, M., Çimen, N., Kurt, U. & Turna, İ. (2022). The effects of Ga3 and storage time on the germination of Epigaea gultherioides (Ericaceae) seeds. Baltic Forestry, 28(1).
• Sarı, D. & Acar, C. (2015). Evaluation of natural plant taxa in alpine rocky habitats in terms of their functions in plant designs. Artvin Çoruh University Journal of the Faculty of Forestry, 16(2), 144-163.
• Sarı, D. & Karaşah, B. (2018). A research on preferences of planting design elements, principles and approaches in landscape design applications. Yıldız Technical University Faculty of Architecture Journal (MEGARON), 13(3), 470- 479.
• Sarı, D. & Karaşah, B. (2023). Ecosystem services provided by woody landscape plants in campus settlements: AÇÜ Seyitler Campus Example. Artvin Çoruh University Faculty of Forestry Journal, 24(2), 129-139.
• Tarakci Eren, E. & Var, M. (2016). Parkların bitkisel tasarımında kullanılan taksonlar: Trabzon kent merkezi örneği. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 17(2), 200-213.
• Trowbridge, J.P. & Bassuk, N.L. (2004). Trees in The Urban Landscape. John Wiley & Sons Inc., United State of America.
• Wu, J. (2010). Urban sustainability: An inevitable goal of landscape research. Landscape Ecology, 25(1), 1- 4.
• Yang, J., Mcbride, J., Zhou, J. & Sun, Z. (2005). The urban forest in beijing and its role in air pollution reduction. Urban Forestry & Urban Greening, 3, 65-78.
• Yalcinalp, E. (2005). Trabzon’da Bazı Turizm Merkezleri Ölçeğinde Yayla Turizminin Ekoturizm Kapsamında İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi (Yayınlanmamış). Karadeniz Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri enstitüsü, Trabzon, 49-70.
• Yaldız, G., Yüksek, T. & Şekeroğlu, N. (2010). Medicinal and aromatic plants in the flora of rize province and their usage areas. III. National Black Sea Forestry Congress, Vol: III, 1100-1114.
• Yıldız, N.E. (2020). Üniversite yerleşkelerinde ekolojik peyzaj tasarımı: Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi örneği. Journal of Social and Humanities Sciences Research, 7(62), 3594-3604.
• Yildirim, N., Pulatkan, M. & Ercan Oğuztürk, G. (2022). GA₃ treatments on seed germination in Rhodothamnus sessilifolius, an endangered species in Türkiye. Caldasia, 44(2), 241-247.
• Yücedağ, C., Kaya., L.G. & Ulu, A. (2017). Burdur kenti toplu konut ve site alanlarının peyzaj tasarım yeterliliğinin incelenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 8(2), 114-122.