Mikroplastik Kirliliği Eğitiminin Önlisans Öğrencilerinin Farkındalık Seviyesine Etkisi

Yıl 2024, Cilt: 9 Sayı: 3, 292 - 298, 30.09.2024

Deniz Ozkan Vardar , Abdulhamit Çalı

https://doi.org/10.35229/jaes.1463437

Öz

Son yıllarda mikroplastiklerin insan sağlığına ve kapsamlı doğal çevreye etkisi konusunda artan endişeler var. Bu parçacıklar sabunlar, kişisel bakım ürünleri ve daha büyük plastik eşyaların kalıntıları gibi çeşitli kaynaklardan gelir. Mikroplastiklerin çevresel etkilerinin yanı sıra ekonomik etkileri de önemlidir; balıkçılık ve turizm gibi endüstriler çevredeki mikroplastiklerin varlığından etkilenmektedir. Endişe verici bir sorun olan plastik kirliliğine çözüm bulmak kolay olmasa da, bu sorunla ilgili geniş kapsamlı farkındalığın teşvik edilmesinin bazı olumlu etkileri olabileceği düşünülmektedir. Bu çalışma ile sağlık hizmetleri meslek yüksekokulunda öğrenim gören öğrencilerin, mikroplastik kirliliği konusunda farkındalıklarının artırılması amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda, mikroplastik kirliliği konusunda öğrencilere eğitim verilmesi ve ön test-son test uygulaması yapılarak öğrencilerin farkındalıklarındaki değişimin ölçülmesi hedeflenmiştir. Mikroplastik Kirliliği Farkındalık Ölçeği, Lokman Hekim Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu Tıbbi Laboratuvar Teknikleri ve Eczane Hizmetleri Programlarında öğrenim gören 106 öğrenciye, mikroplastik kirliliği eğitimi vermeden önce ve verdikten sonra uygulanmıştır. Sonuçlar istatistiksel analizlerle değerlendirilmiştir. Çalışmanın sonucunda mikroplastik eğitimi verildikten sonra öğrencilerin mikrplastik kirliliği konusunda farkındalıklarının; yaş, cinsiyet, program ve sınıf gibi gruplar içerisinde önemli düzeyde arttığı görüldü (p<0,05). Eğitim yoluyla, mikroplastiklerin çevremiz ve sağlığımız üzerindeki olumsuz etkileri konusunda farkındalık oluşturulmasına ihtiyaç vardır.

Anahtar Kelimeler

mikroplastik, çevre sağlığı, plastik kirliliği, Farkındalık

The Impact of Microplastic Pollution Education on the Awareness Level of Associate Degree Students

Öz

In recent years, there has been growing concern about the impact of microplastics on both human health and the broader natural environment. These particles originate from various sources, such as soaps, personal care products, and the remnants of larger plastic items. In addition to their environmental impact, microplastics also have a significant economic impact, affecting industries like fishing and tourism. Although finding a solution to plastic pollution, a worrisome problem, is challenging, promoting widespread awareness of this issue is believed to have positive effects. This study aimed to increase awareness among students at the Vocational School of Health Services regarding microplastic pollution. To achieve this, the study involved providing training to students on microplastic pollution and measuring changes in awareness through pre-test and post-test assessments. The Microplastic Pollution Awareness Scale was administered to 106 students studying at Lokman Hekim University Vocational School of Health Services in Medical Laboratory Techniques and Pharmacy Services Programs before and after microplastic pollution training. The results were analyzed through statistical methods. The study revealed a significant increase in students' awareness of microplastic pollution across groups such as age, gender, program, and class after receiving microplastic education (p < 0.05). There is a pressing need to raise awareness about the negative effects of microplastics on our environment and health through education.

Anahtar Kelimeler

microplastic, environmental health, plastic pollution, Awareness

Kaynakça

• Al Mamun, A., Prasetya, T.A.E., Dewi, I.R. & Ahmad, M. (2023). Microplastics in human food chains: Food becoming a threat to health safety. Science of the Total Environment, 858, 159834. DOI: 10.1016/j.scitotenv.2022.159834
• Aminrad, Z., Sayed Zakariya, S.Z.B., Samad Hadi, A. & Sakari, M. (2013). Relationship between awareness, knowledge and attitudes towards environmental education among secondary school students in Malaysia. World Applied Sciences Journal, 22(9), 1326-1333. DOI: 10.5829/idosi.wasj.2013.22.09.275
• Aydın, İ., Terzi, Y., Gündoğdu, S., Aytan, Ü., Öztürk, R.Ç., Atamanalp, M., ... & Kideys, A.E. (2023). Microplastic pollution in Turkish aquatic ecosystems: sources, characteristics, implications, and mitigation strategies. DOI: 10.4194/TRJFAS24773
• Boucher, J. & Friot, D. (2017). Primary microplastics in the oceans: a global evaluation of sources. Gland, Switzerland: Iucn.
• Carbery, M., O’Connor, W. & Palanisami, T. (2018). Trophic transfer of microplastics and mixed contaminants in the marine food web and implications for human health. Environment International, 115, 400-409. DOI: 10.1016/j.envint.2018.03.007 Received
• Çağlayan, U., Gündoğdu, S., Ramos, T.M. & Syberg, K. (2024). Intravenous hypertonic fluids as a source of human microplastic exposure. Environmental Toxicology and Pharmacology, 107, 104411. DOI: 10.1016/j.etap.2024.104411
• Dawson, A.L., Kawaguchi, S., King, C.K., Townsend, K.A., King, R., Huston, W.M. & Bengtson Nash, S.M. (2018). Turning microplastics into nanoplastics through digestive fragmentation by Antarctic krill. Nature Communications, 9(1), 1- 8. DOI: 10.1038/s41467-018-03465-9
• Dowarah, K., Duarah, H. & Devipriya, S.P. (2022). A preliminary survey to assess the awareness, attitudes/behaviours, and opinions pertaining to plastic and microplastic pollution among students in India. Marine Policy, 144(July), 105220. DOI: 10.1016/j.marpol.2022.105220
• Geyer, R., Jambeck, J.R. & Law, K.L. (2017). Production, use, and fate of all plastics ever made. Science Advances, 3(7), e1700782.
• Güleşir, T. (2021). Fen Bilgisi ve Biyoloji Öğretmen Adaylarına Yönelik Mİkroplastik Kirliliği https://doi.org/10.1016/j.envpol.2021.118737