Ulutaş Mahallesinin (İspir/ERZURUM) Botanik Kompozisyonu ve Mera Durumunun Belirlenmesi

Yıl 2024, Cilt: 9 Sayı: 4, 669 - 675

Hüseyin Baykal , Muhammed İkbal Çatal , Adil Bakoğlu

https://doi.org/10.35229/jaes.1478335

Öz

2020 yılında Lup metodu kullanılarak Ulutaş mahallesinde (İspir/ERZURUM) yapılan bu çalışmada, toprağı kaplama ve botanik kompozisyon oranları, mera kalite derecesi ve mera durum sınıfı özellikleri incelenmiştir. Araştırma alanında, Poaceae 7, Fabaceae 12 ve diğer familyalarda; Apiaceae 3, Asteraceae 14, Brassicaceae 1, Boraginaceae 2, Campanulaceae 1, Caryophyllaceae 2, Caprifoliaceae 1, Convolvulaceae 1, Euphorbiaceae 1, Hypericaceae 2, Lamiaceae 7, Onagraceae 1, Orobanchaceae 2, Plantaginaceae 2, Polygonaceae 1, Rosaceae 6, Rubiaceae 2 olmak üzere toplam 68 takson tespit edilmiştir. Çalışma yapılan meranın toplam toprağı kaplama oranı %84.75, toprağı kaplama alanına göre botanik kompozisyon oranları Poaceae %14.70, Fabaceae %33.14 ve diğer familyalar %52.16 olarak belirlenmiştir. 3.59 mera kalite derecesi ile meranın durumu “Zayıf” olarak belirlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Botanik kompozisyon, Erzurum, mera durumu, toprağı kaplama oranı, Ulutaş

Determination of Botanical Composition and Pasture Status of Ulutaş Neighborhood (İspir/ERZURUM)

Öz

In 2020, canopy coverage and botanical composition ratios, pasture quality degree and pasture status class characteristics were examined in this study conducted in Ulutaş neighborhood (İspir/ERZURUM) using the Lup method. In the study area, a total of 68 taxa were identified. These belong to various families, with Poaceae (7), Fabaceae (12), and other families including Apiaceae (3), Asteraceae (14), Brassicaceae (1), Boraginaceae (2), Campanulaceae (1), Caryophyllaceae (2), Caprifoliaceae (1), Convolvulaceae (1), Euphorbiaceae (1), Hypericaceae (2), Lamiaceae (7), Onagraceae (1), Orobanchaceae (2), Plantaginaceae (2), Polygonaceae (1), Rosaceae (6), and Rubiaceae (2). The total canopy coverage rate of the pasture was 84.75%, and the botanical composition ratios according to the canopy coverage area were determined as Poaceae 14.70%, Fabaceae 33.14% and other families 52.16%. With 3.59 pasture quality degree, the status of the pasture was determined as “Poor”.

Anahtar Kelimeler

Botanical composition, Erzurum, pasture status, canopy coverage rate, Ulutaş

Kaynakça

• Akdeniz, S. (2009). Ayaş-Kazan-Yenikent arasında kalan bölgenin florası. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Anonim. (2008). Türkiye’nin çayır ve mera bitkileri. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Tarımsal Üretim ve Geliştirme Genel Müdürlüğü Yayınları, 468 s.
• Anonim. (2021). T.C. Başbakanlık Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü, Erzurum İl Müdürlüğü Kayıtları.
• Babalık, A.A. & Ercan, A. (2018). Eskişehir ili Karaören köyü merasının vejetasyon özelliklerinin belirlenmesi. Türkiye Ormancılık Dergisi, 19(3), 246-251.
• Babalık, A.A. & Sarıkaya, H. (2015). Isparta ili Zengi merasında ot verimi ve botanik kompozisyonun tespiti üzerine bir araştırma. Türkiye Ormancılık Dergisi, 16(2), 96-101.
• Bakoğlu, A. (1999). Otlatılan ve korunan iki farklı mera kesiminin bazı toprak ve bitki örtüsü özelliklerinin karşılaştırılması. Doktora Tezi. Atatürk Üniv. Fen Bil. Ens. Erzurum, Türkiye, 128s.
• Bakoğlu, A. & Çatal, M.İ. (2020). Elevit yaylasının (Rize-Çamlıhemşin) mera kalitesinin değerlendirilmesi. Journal of Anatolian Environmental and Animal Sciences, 5(3), 283- 289. DOI: 10.35229/jaes.733401
• Bakoğlu, A., Baykal, H., & Çatal, M.İ. (2019). Handüzü yaylasının botanik kompozisyonu üzerine bir çalışma. Turkish Journal of Agriculture-Food Science and Technology, 7(9), 1339-1343.
• Bakoğlu, A., Baykal, H. & Çatal, M.İ. (2021a). Determination of Pasture Characteristics and Botanical Composition of Zorkal Plateau (İkizdere-RİZE). Journal of Anatolian Environmental and Animal Sciences, 6(1), 72-76. DOI: 10.35229/jaes.786349
• Bakoğlu, A., Baykal, H. & Çatal, M.İ. (2021b). A Research on the Determination of the Botanical Composition of the High Altitudes of Anzer Region (Ikizdere-RIZE). International Journal of Scientific and Technological Research , 7(10), 14- 19.
• Bakoğlu, A., Çatal, M.İ. & Baykal, H. (2023). Bayburt ili Yoncalı köyü merasının mera durumunun belirlenmesi. Eurasian Journal of Forest Science, 10(3), 108-115.
• Baykal, H., Bakoğlu, A. & Çatal, M.İ. (2021). Legiş yaylasının (İkizdere-RİZE) botanik kompozisyonunun belirlenmesi. Eurasian Journal of Forest Science, 9(2), 63-69.
• Baykal, H., Bakoğlu, A. & Çatal, M.İ. (2023). A Research on the Botanical Composition of Kükürtlü Neighborhood (Araklı/TRABZON). Eurasian Journal of Forest Science, 11(2), 92-99.
• Baykal, H., Çatal, M.İ. & Bakoğlu, A. (2020). Çamlıhemşin-Palovit yaylasının botanik kompozisyonu üzerine bir araştırma. Turkish Journal of Forestry, 21(2), 136-140.
• Bilgin, F. & Özalp, M. (2016). Yükselti değişimlerinin orman üstü meraların vejetasyon yapısı ve toprak özellikleri üzerine etkilerinin irdelenmesi. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 17(2), 135-147.
• Carlier, L., De Vliegher, D., Van Cleemput, O. & Boeckx, P. (2005). Importance and functions of European grasslands. Communications in Agricultural and Applied Biological Sciences, 70, 5-15.
• Çaçan, E. & Başbağ, M. (2016). Bingöl ili merkez ilçesi Yelesen-Dikme köylerinin farklı yöney ve yükseltilerde yer alan mera kesimlerinde botanik kompozisyon ve ot veriminin değişimi. Ege Üniv. Ziraat Fak. Derg., 53(1), 1-9.
• Çatal, M.İ., Baykal, H. & Bakoğlu, A. (2019). Ovit yaylasının (İkizdere-RİZE) botanik kompozisyonunun belirlenmesi. Journal of Anatolian Environmental and Animal Sciences, 4(3), 435-440. DOI: 10.35229/jaes.600149
• Çatal, M.İ., Baykal, H. & Bakoğlu, A. (2020). Determination of botanical composition of Çamlıhemşin-Trovit plateau. Eurasian Journal of Forest Science, 8(3), 181-189.
• Çınar, S., Hatipoğlu, R., Avcı, M., Yücel, C. & İnal, İ. (2019). Adana ili Tufanbeyli ilçesi meralarının vejetasyon yapısı üzerine bir araştırma. KSÜ Tar. Doğa Derg., 22(1), 143-152, DOI: 10.18016/ksutarimdoga.vi.448421
• Davis, P.H. (1965-1985). Flora of Turkey and The East Aegean Islands, Vol. 1-9, Edinburgh University Press, Edinburgh.
• Davis, P.H., Mill, R.R. & Tan, K. (1988). Flora of Turkey and The East Aegean Islands, Vol. 10, Edinburgh University Press, Edinburgh.
• De Vries, D.M., De Boer, T.A. & Dirver, J.P.P. (1951). Evalation of grassland by botanical research in the Netherlands. In Proc. United National Sci. Conf. on the Conservation and Utilization of Resources, 6, 522-524.
• Erik, S., Guner, A., Yıldırımlı, Ş. & Sümbül, H. (1996). Tohumlu bitkiler sistematiği laboratuvar kılavuzu. Literature Yayınları, Ankara. Euro+Med Plant Base. (2020). http://ww2.bgbm.org/EuroPlusMed/query.asp/ [Accessed 16 September 2020].
• Faretörbay, D. (2007). Palandöken Dağında Farklı Rakıma Sahip Mera Kesimlerinin Bitki Örtülerinin Karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniv. Fen Bil. Ens. Tarla Bit. Anabilim Dalı Erzurum.
• Gökkuş, A., Koç, A. & Çomaklı, B. (1993). Çayır-mera uygulama kılavuzu. A.Ü. Ziraat Fakültesi Yayınları No:142, A.Ü. Ziraat Fakültesi Ofset Tesisi, Erzurum.
• Güner, A., Aslan, S., Ekim, T., Vural, M. & Babaç, M. T. (ed.). (2012). Türkiye Bitkileri Listesi (Damarlı Bitkiler). Nezahat Gökyiğit Botanik Bahçesi ve Flora Araştırmaları Derneği Yayını, İstanbul. Güner, A., Özhatay, N., Ekim, T. & Başer, K.H.C. (2000). Flora of Turkey. Vol. 11. Edinburgh: University Press.
• İspirli, K., Alay, F., Uzun, F. & Çankaya, N. (2016). Doğal meralardaki vejetasyon örtüsü ve yapısı üzerine otlatma ve topografyanın etkisi. Türkiye Tarımsal Araştırmalar Dergisi, 3(1), 14-22.
• Sürmen, M. & Kara, E. (2018). Aydın ili ekolojik koşullarında farklı eğimlerdeki mera vejetasyonlarının verim ve kalite özellikleri. Derim, 35(1), 67-72, DOI: 10.16882/derim.2018.343428
• Tosun, F. (1968). Doğu Anadolu kıraç meralarının ıslahında uygulanabilecek teknik metodların tesbiti üzerine bir araştırma. Zirai Araştırma Enstitüsü Araştırma Bülteni No: 29, Ankara.
• Türk, M., Bayram, G., Budaklı, E. & Çelik, N. (2003). Sekonder mera vejetasyonunda farklı ölçüm metodlarının karşılaştırılması ve mera durumunun belirlenmesi. U.Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi, Bursa, 17(1), 65-77.
• Uzun, F., Alay, F. & İspirli, K. (2016). Bartın ili meralarının bazı özellikleri. Türkiye Tarımsal Araştırmalar Dergisi, 3(2), 174-183.
• Yavuz, T. & Sürmen, M. (2016). Vegetation features of alpine and subalpine rangelands in Eastern Black Sea region. Scientific Papers Series A Agronomy, 54, 474-477.