Review
BibTex RIS Cite

Sustainability in Aviation: Importance and Applications of the Social Dimension

Year 2025, Volume: 7 Issue: 2, 177 - 194, 30.08.2025
https://doi.org/10.51785/jar.1686523

Abstract

The concept of sustainability in the aviation sector has three basic dimensions: environmental, economic, and social. Issues such as emission reduction, fuel efficiency, and cost-effectiveness are the environmental and economic dimensions of sustainability, at the same time, passenger satisfaction, employee health, and harmonious relations with society are the social dimensions that directly affect the sector's success. Investments made in the social dimension of sustainability create a wide range of positive effects, from customer satisfaction to employee productivity and from social brand awareness to brand reputation, and thus positively affect the overall sustainability performance of the sector. Therefore, to ensure social sustainability in the aviation sector, awareness should be increased by coordinating studies between the public, private sector, and academic circles. In this context, this paper aims to examine the social dimension of sustainability in the aviation sector within the framework of passenger comfort, employee health, and activities compatible with society in light of studies in the relevant literature and national and international practices. For this purpose, to make a description with a situation analysis on the topics within the scope of the research, the studies in the relevant literature will be examined using the systematic literature review method. Since it aims to define and classify existing studies in an orderly manner toward a specific topic or question, the research model is descriptive. Document analysis technique was used in the research designed to examine the social sustainability practices of leading airline companies and airports operating in the aviation sector. The research findings are important as they will contribute to future studies.

References

  • Alpman, E. ve Göğüş, A. Y. (2017). Havacılıkta sürdürülebilir gelişme göstergeleri. Sürdürülebilir Havacılık Araştırmaları Dergisi, 2(1), 1-12.
  • Assefa, D. (2019). Assessing practices of gender equality and women’s leadership in public enterprises in Ethiopia: The case of Ethiopian Airlines in Addis Ababa (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Addis Ababa University.
  • Bows, A., Anderson, K. ve Upham, P. (2009). Aviation and climate change: Lessons for European policy. MIT Press. Brundtland Report. (1987). Report of the World Commission on Environment and Development: Our common future. https://www.are.admin.ch/are/en/home/media/publications/sustainabledevelopment/brundtland-report.html (Erişim tarihi: 21.03.2025).
  • Changi Airport. (2025). Helping you create precious memories. https://www.changiairport.com/en/experience/attractionsdirectory.html?category=gardens (Erişim tarihi: 21.03.2025).
  • Cook, G. N. ve Billig, B. G. (2023). Airline operations and management: A management textbook. Taylor & Francis. Copenhagen Airport. (2025). Net zero 2050 plan. https://www.cph.dk/en/about-cph/sustainability/decarbonisation/strategi-and-targets (Erişim tarihi: 21.03.2025).
  • Delta. (2023). Delta’s emergency savings program boosts employee savings and financial wellness. https://news.delta.com/deltas-emergency-savings-program-boosts-employee-savings-and-financial-wellness (Erişim tarihi: 21.03.2025).
  • Delta. (2024). Delta people earn over $1.4B in profit sharing. https://news.delta.com/delta-people-earn-over-14b-profit-sharing (Erişim tarihi: 21.03.2025).
  • Delta. (2025). Lifting as we climb. https://www.delta.com/us/en/about-delta/diversity (Erişim tarihi: 21.03.2025).
  • Devlet Hava Meydanları İşletmesi [DHMİ]. (2023). İşletme hizmetleri çevre politikası. https://www.dhmi.gov.tr/Sayfalar/Havalimani/Cardak/karbonsuzHavalimaniProjesi.aspx (Erişim tarihi: 21.03.2025).
  • Elkington, J. (1997). Cannibals with forks: The triple bottom line of 21st century business. Capstone.
  • Emirates. (2025). Erişilebilir seyahat. https://www.emirates.com/tr/turkish/before-you-fly/health/accessible-travel/ (Erişim tarihi: 21.03.2025).
  • Emirates. (2025). Emirates set to become the world’s first autism certified airline. https://www.emirates.com/media-centre/emirates-set-to-become-the-worlds-first-autism-certified-airline/ (Erişim tarihi: 21.03.2025).
  • Frangapoulos, C. (2006). Exergy, energy system analysis, and optimization. İçinde Encyclopedia of Life Supporting System. UNESCO.
  • Gössling, S. ve Humpe, A. (2021). The global scale, distribution and growth of aviation: Implications for climate change. Global Environmental Change, 65(1). https://doi.org/10.1016/j.gloenvcha.2020.102194
  • Güngör, H. (2023). Sürdürülebilir havacılık için cinsiyet eşitliği: İstanbul’da kadın yöneticilerin bakış açısı. BMİJ, 11(3), 1104-1120.
  • Hava-İş Sendikası. (2023). Havacılık sektöründe çalışma koşulları araştırması. https://www.havais.org.tr/tr/ (Erişim tarihi: 21.03.2025).
  • İGA İstanbul Havalimanı. (2022). Engelsiz havalimanı projesi. https://www.igairport.aero/surdurulebilirlik/sosyal-sorumluluk-projeleri/engelsiz-havalimani-projesi/ (Erişim tarihi: 21.03.2025).
  • Heathrow Employment & Skills Academy. (2025). Employment webinars. https://www.bigmarker.com/series/heathrow-virtual-career-talk/series_summit (Erişim tarihi: 21.03.2025).
  • International Air Transport Association [IATA]. (2023). Net zero 2050: Sustainable aviation fuels. https://www.iata.org/en/iata-repository/pressroom/fact-sheets/fact-sheet-sustainable-aviation-fuels (Erişim tarihi: 21.03.2025).
  • International Air Transport Association [IATA]. (2024). World air transport statistics. https://www.iata.org/en/services/data/market-data/world-air-transport-statistics/ (Erişim tarihi: 21.03.2025).
  • IBM Institute for Business Value. (2022). Balancing sustainability and profitability. https://www.ibm.com/downloads/documents/us-en/10a99803fcafdd58 (Erişim tarihi: 21.03.2025).
  • International Civil Aviation Organization [ICAO]. (2021). ICAO releases new data on status of global aviation gender equality. https://www.icao.int/Newsroom/Pages/ICAO-releases-survey-data-on-status-of-global-aviation-gender-equality.aspx (Erişim tarihi: 21.03.2025).
  • International Civil Aviation Organization [ICAO]. (2024). 2024 Annual report. https://www.icao.int/about-icao/Documents/ICAO%20Transformational%20Objective%20Annual%20Report%202024%20V1.0.pdf (Erişim tarihi: 21.03.2025).
  • KLM. (2025). Fly she can. https://careers.klm.com/en/about/ (Erişim tarihi: 21.03.2025).
  • Krippendorff, K. (2004). Content analysis: An introduction to its methodology (2. bs.). Sage Publications.
  • Kuyucak, F. (2010). Türk havacılığında kadın. İçinde 21. yüzyılın eşiğinde kadınlar, değişim ve güçlenme: Uluslararası Multidisipliner Kadın Kongresi Bildiri Kitabı (Cilt 3, ss. 21-25). Dokuz Eylül Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Yayını.
  • Mouton, A. N. ve Morrison, B. J. (2022). Literature review of barriers impacting female underrepresentation in commercial and military aviation. Technical Report.
  • Özbek, T. (2024). Türk kadını havacılıkta daha yükselecek: Uluslararası havacılıkta kadın kuruluşu Türkiye’de. https://tolgaozbek.com/haberler/turk-kadini-havacilikta-daha-yukselecek-uluslararasi-havacilikta-kadin-kurulusu-turkiyede/ (Erişim tarihi: 21.03.2025).
  • Pegasus. (2025). Cinsiyet ve kapsayıcılık girişimlerimiz. https://www.flypgs.com/surdurulebilirlik/cesitlilik-ve-kapsayicilik-girisimlerimiz (Erişim tarihi: 21.03.2025).
  • Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü [SHGM]. (2024). Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü istatistikler 2023. https://web.shgm.gov.tr/documents/sivilhavacilik/files/kurumsal/2023istatistikler.pdf (Erişim tarihi: 21.03.2025).
  • Türk Hava Yolları [THY]. (2022). Türk Hava Yolları sürdürülebilirlik raporu. https://investor.turkishairlines.com/tr/kurumsal-yonetim/surdurulebilirlik (Erişim tarihi: 21.03.2025).
  • Türk Hava Yolları [THY]. (2025). Engelli ve hasta yolcularımıza özel hizmetler. https://www.turkishairlines.com/tr-tr/bilgi-edin/hasta-ve-engelli-yolcular/ (Erişim tarihi: 21.03.2025).
  • Türk Hava Yolları [THY]. (2025). Sürdürülebilirlik hedefleri 2025-2030. https://www.turkishairlines.com/tr-tr/turk-hava-yollarinda-surdurulebilirlik/ (Erişim tarihi: 21.03.2025).
  • Torum, O. ve Küçük Yılmaz, A. (2009). Havacılıkta sürdürülebilirlik yönetimi: Türkiye’deki havalimanları için sürdürülebilirlik uygulamaları araştırması. Havacılık ve Uzay Teknolojileri Dergisi, 4(2), 47-58.
  • Tüketici Dernekleri Federasyonu. (2024). Uçan tüketici hakkını arıyor. https://www.tuketici.org.tr/tr/h/tuketici-tv/ucan-tuketici-hakkini-ariyor/ (Erişim tarihi: 21.03.2025).
  • Qantas. (2025). Flying art series. https://www.qantas.com/au/en/about-us/our-company/fleet/flying-art.html (Erişim tarihi: 21.03.2025).
  • Yavuz, S. ve Aslan, A. (2024). Havacılık sektöründe kadın çalışanların firma karlılığına etkisi: Türk Hava Yolları örneği. Türk Dünyası Kadın Araştırmaları Dergisi, 3(4), 50–64. https://doi.org/10.5281/zenodo.10850689
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (12. bs.). Seçkin Yayıncılık

Havacılıkta Sürdürülebilirlik: Sosyal Boyutun Önemi ve Uygulamaları

Year 2025, Volume: 7 Issue: 2, 177 - 194, 30.08.2025
https://doi.org/10.51785/jar.1686523

Abstract

Havacılık sektöründe sürdürülebilirlik kavramı çevresel, ekonomik ve sosyal olmak üzere üç temel boyuta sahiptir. Emisyon azaltımı, yakıt verimliliği ve maliyet etkinlik gibi konular sürdürülebilirliğin çevresel ve ekonomik boyutunu, yolcu memnuniyeti, çalışanların sağlığı ve toplumla kurulan uyumlu ilişkiler sosyal boyutu olup sektörün başarısını doğrudan etkilemektedir. Sürdürülebilirliğin sosyal boyutuna yapılan yatırımlar, müşteri memnuniyetinden çalışan verimliliğine, toplumsal marka bilinirliğinden marka itibarına kadar geniş bir yelpazede olumlu etkiler yaratarak sektörün genel sürdürülebilirlik performansını da olumlu etkilemektedir. Bu nedenle, havacılık sektöründe sosyal sürdürülebilirliğin sağlanabilmesi için kamu, özel sektör ve akademik çevreler arasında koordineli çalışmalar yürütülerek farkındalık artırılmalıdır. Bu bağlamda bu bildiri çalışmasının amacı, havacılık sektöründe sürdürülebilirliğin sosyal boyutunu yolcu konforu, çalışan sağlığı ve toplumla uyumlu faaliyetler çerçevesinde ulusal ve uluslararası uygulamalar ışığında incelemektir. Havacılık sektöründe faaliyet gösteren önde gelen havayolu şirketlerinin ve havalimanlarının sosyal sürdürülebilirlik kapsamındaki uygulamalarını incelemek amacıyla tasarlanan araştırmada döküman analizi tekniğinden yararlanılmıştır. Araştırma bulguları gelecekte gerçekleştirilecek çalışmalara katkı sağlayacağı için önemlidir.

References

  • Alpman, E. ve Göğüş, A. Y. (2017). Havacılıkta sürdürülebilir gelişme göstergeleri. Sürdürülebilir Havacılık Araştırmaları Dergisi, 2(1), 1-12.
  • Assefa, D. (2019). Assessing practices of gender equality and women’s leadership in public enterprises in Ethiopia: The case of Ethiopian Airlines in Addis Ababa (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Addis Ababa University.
  • Bows, A., Anderson, K. ve Upham, P. (2009). Aviation and climate change: Lessons for European policy. MIT Press. Brundtland Report. (1987). Report of the World Commission on Environment and Development: Our common future. https://www.are.admin.ch/are/en/home/media/publications/sustainabledevelopment/brundtland-report.html (Erişim tarihi: 21.03.2025).
  • Changi Airport. (2025). Helping you create precious memories. https://www.changiairport.com/en/experience/attractionsdirectory.html?category=gardens (Erişim tarihi: 21.03.2025).
  • Cook, G. N. ve Billig, B. G. (2023). Airline operations and management: A management textbook. Taylor & Francis. Copenhagen Airport. (2025). Net zero 2050 plan. https://www.cph.dk/en/about-cph/sustainability/decarbonisation/strategi-and-targets (Erişim tarihi: 21.03.2025).
  • Delta. (2023). Delta’s emergency savings program boosts employee savings and financial wellness. https://news.delta.com/deltas-emergency-savings-program-boosts-employee-savings-and-financial-wellness (Erişim tarihi: 21.03.2025).
  • Delta. (2024). Delta people earn over $1.4B in profit sharing. https://news.delta.com/delta-people-earn-over-14b-profit-sharing (Erişim tarihi: 21.03.2025).
  • Delta. (2025). Lifting as we climb. https://www.delta.com/us/en/about-delta/diversity (Erişim tarihi: 21.03.2025).
  • Devlet Hava Meydanları İşletmesi [DHMİ]. (2023). İşletme hizmetleri çevre politikası. https://www.dhmi.gov.tr/Sayfalar/Havalimani/Cardak/karbonsuzHavalimaniProjesi.aspx (Erişim tarihi: 21.03.2025).
  • Elkington, J. (1997). Cannibals with forks: The triple bottom line of 21st century business. Capstone.
  • Emirates. (2025). Erişilebilir seyahat. https://www.emirates.com/tr/turkish/before-you-fly/health/accessible-travel/ (Erişim tarihi: 21.03.2025).
  • Emirates. (2025). Emirates set to become the world’s first autism certified airline. https://www.emirates.com/media-centre/emirates-set-to-become-the-worlds-first-autism-certified-airline/ (Erişim tarihi: 21.03.2025).
  • Frangapoulos, C. (2006). Exergy, energy system analysis, and optimization. İçinde Encyclopedia of Life Supporting System. UNESCO.
  • Gössling, S. ve Humpe, A. (2021). The global scale, distribution and growth of aviation: Implications for climate change. Global Environmental Change, 65(1). https://doi.org/10.1016/j.gloenvcha.2020.102194
  • Güngör, H. (2023). Sürdürülebilir havacılık için cinsiyet eşitliği: İstanbul’da kadın yöneticilerin bakış açısı. BMİJ, 11(3), 1104-1120.
  • Hava-İş Sendikası. (2023). Havacılık sektöründe çalışma koşulları araştırması. https://www.havais.org.tr/tr/ (Erişim tarihi: 21.03.2025).
  • İGA İstanbul Havalimanı. (2022). Engelsiz havalimanı projesi. https://www.igairport.aero/surdurulebilirlik/sosyal-sorumluluk-projeleri/engelsiz-havalimani-projesi/ (Erişim tarihi: 21.03.2025).
  • Heathrow Employment & Skills Academy. (2025). Employment webinars. https://www.bigmarker.com/series/heathrow-virtual-career-talk/series_summit (Erişim tarihi: 21.03.2025).
  • International Air Transport Association [IATA]. (2023). Net zero 2050: Sustainable aviation fuels. https://www.iata.org/en/iata-repository/pressroom/fact-sheets/fact-sheet-sustainable-aviation-fuels (Erişim tarihi: 21.03.2025).
  • International Air Transport Association [IATA]. (2024). World air transport statistics. https://www.iata.org/en/services/data/market-data/world-air-transport-statistics/ (Erişim tarihi: 21.03.2025).
  • IBM Institute for Business Value. (2022). Balancing sustainability and profitability. https://www.ibm.com/downloads/documents/us-en/10a99803fcafdd58 (Erişim tarihi: 21.03.2025).
  • International Civil Aviation Organization [ICAO]. (2021). ICAO releases new data on status of global aviation gender equality. https://www.icao.int/Newsroom/Pages/ICAO-releases-survey-data-on-status-of-global-aviation-gender-equality.aspx (Erişim tarihi: 21.03.2025).
  • International Civil Aviation Organization [ICAO]. (2024). 2024 Annual report. https://www.icao.int/about-icao/Documents/ICAO%20Transformational%20Objective%20Annual%20Report%202024%20V1.0.pdf (Erişim tarihi: 21.03.2025).
  • KLM. (2025). Fly she can. https://careers.klm.com/en/about/ (Erişim tarihi: 21.03.2025).
  • Krippendorff, K. (2004). Content analysis: An introduction to its methodology (2. bs.). Sage Publications.
  • Kuyucak, F. (2010). Türk havacılığında kadın. İçinde 21. yüzyılın eşiğinde kadınlar, değişim ve güçlenme: Uluslararası Multidisipliner Kadın Kongresi Bildiri Kitabı (Cilt 3, ss. 21-25). Dokuz Eylül Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Yayını.
  • Mouton, A. N. ve Morrison, B. J. (2022). Literature review of barriers impacting female underrepresentation in commercial and military aviation. Technical Report.
  • Özbek, T. (2024). Türk kadını havacılıkta daha yükselecek: Uluslararası havacılıkta kadın kuruluşu Türkiye’de. https://tolgaozbek.com/haberler/turk-kadini-havacilikta-daha-yukselecek-uluslararasi-havacilikta-kadin-kurulusu-turkiyede/ (Erişim tarihi: 21.03.2025).
  • Pegasus. (2025). Cinsiyet ve kapsayıcılık girişimlerimiz. https://www.flypgs.com/surdurulebilirlik/cesitlilik-ve-kapsayicilik-girisimlerimiz (Erişim tarihi: 21.03.2025).
  • Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü [SHGM]. (2024). Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü istatistikler 2023. https://web.shgm.gov.tr/documents/sivilhavacilik/files/kurumsal/2023istatistikler.pdf (Erişim tarihi: 21.03.2025).
  • Türk Hava Yolları [THY]. (2022). Türk Hava Yolları sürdürülebilirlik raporu. https://investor.turkishairlines.com/tr/kurumsal-yonetim/surdurulebilirlik (Erişim tarihi: 21.03.2025).
  • Türk Hava Yolları [THY]. (2025). Engelli ve hasta yolcularımıza özel hizmetler. https://www.turkishairlines.com/tr-tr/bilgi-edin/hasta-ve-engelli-yolcular/ (Erişim tarihi: 21.03.2025).
  • Türk Hava Yolları [THY]. (2025). Sürdürülebilirlik hedefleri 2025-2030. https://www.turkishairlines.com/tr-tr/turk-hava-yollarinda-surdurulebilirlik/ (Erişim tarihi: 21.03.2025).
  • Torum, O. ve Küçük Yılmaz, A. (2009). Havacılıkta sürdürülebilirlik yönetimi: Türkiye’deki havalimanları için sürdürülebilirlik uygulamaları araştırması. Havacılık ve Uzay Teknolojileri Dergisi, 4(2), 47-58.
  • Tüketici Dernekleri Federasyonu. (2024). Uçan tüketici hakkını arıyor. https://www.tuketici.org.tr/tr/h/tuketici-tv/ucan-tuketici-hakkini-ariyor/ (Erişim tarihi: 21.03.2025).
  • Qantas. (2025). Flying art series. https://www.qantas.com/au/en/about-us/our-company/fleet/flying-art.html (Erişim tarihi: 21.03.2025).
  • Yavuz, S. ve Aslan, A. (2024). Havacılık sektöründe kadın çalışanların firma karlılığına etkisi: Türk Hava Yolları örneği. Türk Dünyası Kadın Araştırmaları Dergisi, 3(4), 50–64. https://doi.org/10.5281/zenodo.10850689
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (12. bs.). Seçkin Yayıncılık
There are 38 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Industrial Organisation
Journal Section Review Article
Authors

Gülbeniz Akduman 0000-0002-3256-982X

Gülnaz Karahan 0000-0001-7175-1352

Early Pub Date August 29, 2025
Publication Date August 30, 2025
Submission Date April 29, 2025
Acceptance Date July 18, 2025
Published in Issue Year 2025 Volume: 7 Issue: 2

Cite

APA Akduman, G., & Karahan, G. (2025). Havacılıkta Sürdürülebilirlik: Sosyal Boyutun Önemi ve Uygulamaları. Journal of Aviation Research, 7(2), 177-194. https://doi.org/10.51785/jar.1686523