Stresin İş Tatmini Üzerine Etkisi: Pilotlar Üzerine Bir Araştırma

Year 2021, Volume 5, Issue 2, 142 - 149, 20.12.2021

Kaan BAKANOĞLU

https://doi.org/10.30518/jav.985784

Abstract

Havacılık, hızla gelişim içerisinde olan bir ulaşım şeklidir. Hızla büyüyen havacılık sektörü hem zaman hem de yolcu konforu açısından, diğer ulaşım şekillerine göre, avantajlı olduğundan insanlar tarafından sıklıkla tercih edilmeye başlanmıştır. İnsanların ulaşım aracı olarak hava araçlarını daha çok tercih etmesi ile birlikte, hava yolu şirketleri de büyümeye başlamış, yeni uçak siparişleri vermiş ve vermeye de devam etmektedirler. Ancak, bu hızlı büyüme karşısında asla taviz verilmeyecek en önemli konu hiç kuskusuz ki uçuş güvenliğidir. Yapılan araştırmalar, hava araçlarının yaşamış olduğu kaza-kırımlarda insan faktörünün %70 seviyelerinde olduğunu göstermiştir. Bu sebepten dolayı havacılıkta insan faktörü önem arz etmekte ve çalışanların çalışma saatleri, işe gidip gelirken yolda geçirilmesi gereken zaman ve hatta dinlenme saatine kadar tüm her şey uluslararası havacılık örgütleri tarafından kural haline getirilmiştir. Bu sebeple bu tezde, havacılık sektörünün en önemli parçalarından biri olan pilotların stres seviyelerini ölçerek iş hayatlarında iç dünyalarının nasıl olduğunu gözlemlemek ve ayrıca bu seviyelerin pilotların iş tatminlerini ne kadar etkilediklerini ölçmek amaçlanmıştır. Araştırma sonucunda pilotların stres seviyeleri ile iş tatmin seviyeleri arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur.

Keywords

Stres, İş Tatmini, Pilot, Havacılık, CRM

The Effect of Stress on Job Satisfaction: A Study on Pilots

Abstract

Aviation is a form of transportation that is developing rapidly. The rapidly growing aviation sector has started to be preferred by people because it is advantageous compared to other modes of transportation in terms of both time and passenger comfort. As people prefer aircrafts more as a means of transportation, airline companies have started to grow, have placed new aircraft orders and continue to give. However, the most important issue that will never be compromised in the face of this rapid growth is undoubtedly flight safety. Studies have shown that, the human factor is around 70% is affected the accidents and incidents in aviation. For this reason, the human factor is important in aviation, and everything from the working hours of the employees, the time to spend on the way to and from work, and even the rest time, has become a rule by international aviation organizations. For this reason, in this thesis, it is aimed to measure the stress levels of pilots, which are one of the most important parts of the aviation industry, to observe how their inner world is in business life and also to measure how these levels affect pilots' job satisfaction. As a result of the research, a significant relationship was found between the stress levels of the pilots and their job satisfaction levels.

Keywords

Stress, Job Satisfaction, Pilot, Aviation, CRM

References

• [1] R. Kaur, “The Role of Factors on Job Satisfaction of Employees – An Empirical Study”, Journal of Business and Management, 2(4), 49-52, 2012.
• [2] G. Koca and V. Özçifçi, “İş Tatmini: Öğretim Elemanlarına Yönelik Bir Uygulama”, Akademik Barış Dergisi, 48, 401, 2015.
• [3] A. Koustelios, “Personel Characteristics and Job Satisfaction of Greek Teachers”, International Journal of Educational Management, 15(7), 354, 2001.
• [4] Y. Can and F. Soyer, “Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Sosyo-Ekonomik Beklentileri ile İş Tatmini Arasındaki İlişki”, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28(1), 64, 2008.
• [5] H. Weiss, “Deconstruction Job Satisfaction Separating Evaluations, Beliefs and Affective Experiences”, Human Resources Management Review, 12, 174, 2002.
• [6] B. Azırı, “Job Satisfaction: A Literature Review”, Management Research and Practice, 3(4), 77-86, 2011.
• [7] H. Çarıkçı, “Çalışanların İş Tatminlerini Etkileyen Kişisel Özellikler: Süpermarket Çalışanları Üzerine Bir Araştırma”, Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, 5(2), 155-168, 2000.
• [8] M. Türk, Örgüt Kültürü ve İş Tatmini, Ankara: Özkan Matbaası, 2007.
• [9] R. Hancı, “Örgüt İçi İletişimin İş Tatminine Etkisi ve Bir Örnek İnceleme”, Yüksek Lisans Tezi, Haliç Üniversitesi, İstanbul, 83, 2019.
• [10] E. Özcan, Kişilik Bakış Açısından Örgüt Yapısı ve İş Tatmini, İstanbul: Beta Basım Yayın, 116-117, 2011.
• [11] SHGM, kongre.shgm.gov.tr/wp-content/uploads/2017/10/HFACS.pdf, [Erişim tarihi: 24 Ağustos 2019].
• [12] L. Vermeulen and C. Hoole, “Job Satisfaction Among South African Aircraft Pilots”, SA Journal of Industrial Psychology, 29(1), 52-57, 2003.
• [13] M. Iqbal and A. Waseem, “Impact of Job Stress on Job Satisfaction Among Air Traffic Controllers of Civil Aviation Authority: An Empirical Study from Pakistan”, International Journal of Human Resources Studies, 2(2), 53-70, 2012.
• [14] T. Uyar, “Türk İş Havacılığı Sektörü Teknisyenlerinde İş Tatmini”, İşletme Araştırmaları Dergisi, 5(3), 258-288, 2013.
• [15] S. Güney, Örgütsel Davranış, İstanbul: Nobel Yayınları, 405, 2017.
• [16] J. Ivancevich and M. Matteson, Stress and Work, Scott Foresman Glenview, 6-9, 1980.
• [17] D. Cüceloğlu, İnsan ve Davranışı, İstanbul: Evrim Matbaacılık, 321, 1991.
• [18] Y. Ertekin, Stres ve Yönetim, Ankara: TODAIE Yayını, 5, 1993.
• [19] A. Aktaş and R. Aktaş, “İş Stresi”, Verimlilik Dergisi, s. 156, 1992.
• [20] N. Özdayı, “Resmi ve Özel Liselerde Çalışan Öğretmenlerin İş Tatmini ve İş Streslerinin Karşılaştırılmalı Analizi”, Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, İstanbul, 150, 1990.
• [21] M. Zincirkıran, G. Çelik, K. Ceylan and A. Emhan, İşgörenlerin Örgütsel Bağlılık, İşten Ayrılma Niyeti, İş Stresi ve İş Tatmininin Örgütsel Performans Üzerindeki Etkisi: Enerji Sektöründe Bir Araştırma, Finans Politik&Ekonomik Yorumlar, 52(600), 59-71, 2015.
• [22] T. Bayar and M. Öztürk, “İş Stresinin İş Tatmini Üzerindeki Etkisi: SDÜ Araştırma Görevlileri Üzerine Bir Araştırma”, Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, 22(2), 525-546, 2017.
• [23] E. Gümüştekin and B. Öztemiz, “Örgütsel Stres Yönetimi ve Uçucu Personel Üzerinde Bir Uygulama”, Erciyes Üniversitesi İİBF Dergisi, 23, 61-85, 2004.
• [24] H. Karal, “Uçak Kazalarında İnsan Kaynaklı Risklerin Önlenmesine Yönelik Ekip Kaynakları Yönetimi: Türkiye Cumhuriyeti Pilotları Örneği”, Yüksek Lisans Tezi, Beykent Üniversitesi, İstanbul, 2012.
• [25] N. Güler, “Pilotlarda Psikososyal Risklerin Belirlenmesi”, İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanlık Tezi, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü, Ankara, s.55, 2014.
• [26] Z. Akalın, “Pilotlar Üzerindeki Stres Faktörleri ve İş Performansı Arasındaki İlişki”, Yüksek Lisans Tezi, Beykent Üniversitesi, İstanbul, 2019.
• [27] F. Hair, C. Black, J. Babin, E. Anderson, and L. Tatham, Multivariate Data Analysis, Pearson Education Limited, 2013.
• [28] D. George and M. Mallery, SPSS for Windows Step by Step: A Simple Guide and Reference, 17.0 update (10a ed.) Boston: Pearson, 2010.