Hemşirelik Öğrencilerinin Öğrenilmiş Güçlülük Düzeyi ve İlişkili Faktörler

Yıl 2021, Cilt: 1 Sayı: 3, 117 - 125, 29.12.2021

Gizem Çiçeksoy Arzu Koçak Uyaroğlu

Öz

Amaç: Bu çalışma, hemşirelik öğrencilerinin öğrenilmiş güçlülük düzeyini ve sosyodemografik değişkenler ile ilişkisini belirlemek amacıyla yapıldı.

Yöntem: Çalışma tanımlayıcı ilişki arayıcı türde yapılmış olup Konya il merkezinde bulunan bir üniversitenin hemşirelik fakültesinde öğrenim gören öğrenciler çalışmanın evrenini oluşturmuştur. Evreni bilinen örneklem sayısı hesaplamasına göre minimum 261 öğrenci çalışma örneklemini oluşturmuştur. Çalışmaya katılmayı kabul eden 289 öğrenci ile çalışma tamamlandı. Verilerin toplanmasında "Kişisel Bilgi Formu" ve "Rosenbaum Öğrenilmiş Güçlülük Ölçeği" kullanıldı. İstatistiksel analizler için ortalama, standart sapma, bağımsız gruplarda t testi, tek yönlü varyans analizi ve pearson korelasyon analizi kullanıldı.

Bulgular: Hemşirelik öğrencilerinin öğrenilmiş güçlülük puan ortalaması 117,50±17,75 olarak bulundu. Öğrencilerin sosyodemografik değişkenler ile öğrenilmiş güçlülük puan ortalaması arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptanmamıştır (p>0,05).

Uygulamada Kullanım: Hemşirelik öğrencilerinin öğrenilmiş güçlülük puan ortalamasının orta düzeyde olduğu ve sosyodemografik özellikler ile öğrenilmiş güçlülük düzeyi arasında anlamlı bir ilişki olmadığı bulundu. Hemşirelik öğrencilerinin öğrenilmiş güçlülük düzeyini yükseltmeye yönelik önleyici programlar ve derslerin müfredata eklenmesi önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

hemşirelik, hemşirelik öğrencisi, öğrenilmiş güçlülük

Level of Learned Resourcefulness of Nursing Students and Associated Factors

Öz

Objective: This study was carried out to determine the
level of learned resourcefulness of nursing students and
their relationship with sociodemographic variables.
Method: The study was conducted in a descriptive
relationship-seeking type and the students studying at the
nursing faculty of a university located in the city center
of Konya constituted the universe of the study. A
minimum of 261 students formed the study sample,
according to the calculation of the sample size of which
the universe is known. The study was completed with 289
students who agreed to participate in the study. "Personal
Information Form" and "Rosenbaum Learned
Resourcefulness Scale" were used to collect data. Mean,
standard deviation, independent groups t test, one way
anova test and pearson correlation were used for
statistical analysis.
Results: The mean learned resourcefulness score of the
nursing students was found to be 117.50±17.75. No
statistically significant difference was found between the
students' sociodemographic variables and the learned
resourcefulness score average (p>0.05).
Usage in Practice: It was found that the mean learned
resourcefulness score of nursing students was moderate
and there was no significant relationship between
sociodemographic characteristics and learned
resourcefulness level. It is recommended that preventive
programs and courses to increase the learned
resourcefulness level of nursing students should be added
to the curriculum.

Anahtar Kelimeler

nursing, nursing student, learned resourcefulness

Kaynakça

• 1 Akgün, S. ve Ciarrochi, J. (2003). Learned resourcefulness moderates the relationship between academic stress and academic performance. Educational Psychology, 23(3), 287-294.
• 2 Arabacı, L.B., Akın, K. E., Tokem, Y. ve Torun, R. (2015). Hemşirelik birinci sınıf öğrencilerinin ilk klinik deneyim öncesi-sırası ve sonrası anksiyete ve stres düzeyleri ve etkileyen faktörler. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 2(1), 1-16.
• 3 Aşcı, Ö., Hazar, G., Kılıç, E. ve Korkmaz, A. (2015). Üniversite öğrencilerinde stres nedenlerinin ve stresle başa çıkma biçimlerinin belirlenmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(4), 213-232.
• 4 Başoğul, C. (2021). Learned resourcefulness and emotional intelligence of nursing students: A descriptive and cross-sectional study. Sağlık ve Toplum, 31(1), 119-127.
• 5 Bilge, A., ve Pektaş, İ. (2004). Öğrencilerin sosyakültürel özellikleri, durumluk-sürekli kaygı düzeyleri ve başa çıkma becerilerinin incelenmesi.Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 20 (1), 47-55.
• 6 Bilgiç, Ş., Temel, M. ve Çelikkalp, Ü. (2017). Hemşirelik öğrencilerinin öğrenilmiş güçlülük,öz yeterlilik ve umut düzeylerinin değerlendirilmesi:Tekirdağ örneği. Sağlık ve Hemşirelik Yönetim Dergisi, 3 (4), 117-126.
• 7 Lai, C. (2005). Learned resourcefulness, cognitive processes, and adaptive functioning in depressed adults (Order No. 3172190).
• 8 Çakır, Ö. (2009). Çalışma yaşamında öğrenilmiş güçlülük ve iş stresi ile başa çıkmada rolünü belirlemeye yönelik bir araştırma. 17. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildiriler Kitabı, 21-23.
• 9 Çoşkun, Y. (2009). Ortaöğretim öğrencilerinin öğrenilmiş güçlülük düzeyleri ve aile içi ilişkileri. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18 (2), 104-118.
• 10 Coşkun, S., Şarlak, K. ve Taştan, H. (2015). Psikiyatri hemşirelerinde öğrenilmiş güçlülük düzeyi ve iş yaşamı kalitesi: Karşılaştırmalı bir çalışma. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, 4(1), 84-101.
• 11 Dağ, İ. (1991). Rosenbaum’un öğrenilmiş güçlülük ölçeğinin üniversite öğrencileri için güvenilirlik ve geçerliği. Türk Psikiyatri Dergisi, 2(4), 269-274.
• 12 Ekinci, M., Altun, Ş. Ö. ve Can, G. (2013). Hemşirelik öğrencilerinin stresle başa çıkma tarzları ve atılganlık düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi, Psikiyatri Hemşireliği Dergisi, 4(2), 67-74.
• 13 Erden, S. ve Ümmet, D. (2014). Examination of high school students’ learned resourcefulness: a review of gender, parental attitudes, and values International Online Journal of Educational Sciences, 6 (1), 72-82.
• 14 Esin, N. (2018). Örneklem Büyüklüğü. Erdoğan, S., Nahcivan, N., ve Esin, M. N. (Ed.), Hemşirelikte araştırma: süreç, ugulama ve kritik içinde (185-189). İstanbul: Nobel Tıp Kitapevi.
• 15 Gibbons, C. (2010). Stress, coping and burnout in nursing students. International Journal Of Nursing Studies, 47 (10), 1299-1309.
• 16 Gibbons, C., Dempster, M. ve Moutray, M. (2008). Stress and eustress in nursing students. Journal of Advanced Nursing, 61(3), 282–290.
• 17 Goff, A.M. (2011). Stressors, academıc performance, and learned resourcefulness ın baccalaureate nursıng students. International Journal Of Nursing Education Scholarship ,8(1),1-135.
• 18 Güler, Ö. ve Çınar, S. (2010). Hemşirelik öğrencilerinin algıladıkları stresörler ve kullandıkları baş etme yöntemlerinin belirlenmesi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim Ve Sanatı Dergisi, Sempozyum Özel Sayısı,1, 253-260.
• 19 Güloğlu, B. ve Aydın, G. (2007). İlköğretim 5. sınıf öğrencilerinin öğrenilmiş güçlülük ve otomatik düşünce biçimi arasındaki ilişki. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(33),157-168.
• 20 Hegge, M. ve Larson, V. (2008). Stressors and coping strategies of students in accelerated baccalaureate nursing programs. Nurse Educator, 33 (1), 26-30.
• 21 İnanç, N., Savas, H. A., Tutkun, H., Herken, H. ve Savas, E. (2004). Gaziantep Üniversitesi Mediko-Sosyal Merkezi'nde psikiyatrik açıdan incelenen ögrencilerin klinik ve sosyodemografik özellikleri. Anadolu Psikiyatri Dergisi, 5 (4), 222-230.
• 22 Kara, D. (2009). Eğitim-Öğretim Yaşantısında stres yaratan faktörler ve aile özelliklerine göre öğrencilerin stresle başa çıkma davranışlarının incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,22,255-263.
• 23 Karaca, A., Yıldırım, N., Ankaralı, H., Açıkgöz, F. ve Akkuş, D. (2015). Hemşirelik öğrencileri için algılanan stres, biyo-psiko-sosyal cevap ve stresle baş etme davranışları ölçeklerinin Türkçe'ye uyarlanması. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi,6(1),15-25.
• 24 Kaya, M,, Genç, M., Kaya, B. ve Pehlivan, E. (2007). Tıp fakültesi ve sağlık meslek yüksekokulu öğrencilerinde, depresif belirti yaygınlığı, stresle başa çıkma tarzları ve etkileyen faktörler. Türk Psikiyatri Dergisi,18 (2), 137-146.
• 25 Ramirez, M.T.G. ve Hernandez, R.L. (2007). Factor structure of the Perceived Stress Scale (PSS) in a sample from a sample from Mexico. The Spanish Journal of Psychology, 10 (1) 199- 206.
• 26 Rosenbaum, M. (1980). A Schedule for Assessing Self-Control Behaviors: Preliminary Findings. Behavioral Therapy, 11,109 121.
• 27 Rosenbaum, M. (1990). The role of learned resourcefulness in the self-control of health behavior.In, M. Rosenbaum (Ed.), Learned resourcefulness: On coping skills, self-control, and adaptive behavior (pp. 3–20). New York, NY: Springer.
• 28 Sobacı, F. ve Polatcı, S. (2014). Öğrenilmiş güçlülük: meslek yüksekokulu öğrencileri üzerinde bir araştırma.Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi , 28 (2) , 17- 38.
• 29 Sossah, L. ve Asiedu, Y. (2015). Stress Management And Resılıence In Junıor And Senıor Nursing Students In Ghana. European Journal of Research And Reflection in Educational Sciences, 3 (2),46-53.
• 30 Şahin, B. (2007). Hemşirelik öğrencilerinin kendilerini anlatma ve stresle baş etme ilişkilerinin belirlenmesi. (Yayınlanmamış yükseklisans tezi). Haliç Üniversitesi, İstanbul.
• 31 Temel, E., Bahar, A. ve Çuhadar, D. (2007). Öğrenci hemşirelerin stresle baş etme tarzları ve depresyon düzeylerinin belirlenmesi. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 2 (5), 117-118.
• 32 Wingate, L. R., Burns, A. B., Gordon, K. H., Perez, M., Walker, R. L., Williams, F. M. ve Joiner, T. E., Jr. (2006). Suicide and Positive Cognitions: Positive Psychology Applied to the Understanding and Treatment of Suicidal Behavior. In T. E. Ellis (Ed.), Cognition and suicide: Theory, research, and therapy (pp. 261–283). American Psychological Association.
• 33 Yıldırım, A. ve Ekinci, M., (2005). Eğitimi hemşirelik olan ve olmayan üniversite öğrencilerinin stresle başa çıkma düzeylerinin karşılaştırılması. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 8(3),19-29.
• 34 Yılmaz, M., Yaman, Z. ve Erdoğan, S. (2017). Öğrenci hemşirelerde stres yaratan durumlar ve baş etme yöntemleri. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilim Dergisi, 10(2), 88-99.
• 35 Yürür, S. ve Keser, A. (2010). Öğrenilmiş güçlülüğün demografik değişkenlere bağlı olarak incelenmesi: öğretmenler üzerine bir uygulama. Çalışma İlişkileri Dergisi, 1(1), 59 70.
• 36 Zauszniewski, J.A., Picot, S.J., Roberts, B.L., Debanne, S.M. ve Wykle, M.L. (2005). Predictors of resourcefulness in african american women. Journal of Aging And Health, 17 (5), 609-632.
• 37 Zengin, N. (2010). Sağlık yüksekokulu öğrencilerinde öz-etkililik-yeterlilik algısı ve klinik uygulamada yaşanılan stresle ilişkisinin incelemesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 10 (1), 49-57.