“Sağlıklı” ve “Hasta” Kavramlarının Çocukların Bakış Açılarına Göre Çiz ve Yaz Tekniği Kullanılarak İncelenmesi

Year 2020, Volume: 3 Issue: 1, 1 - 12, 30.01.2021

Alev Üstündağ

Abstract

Çocukların bakış açılarına göre “sağlıklı” ve “hasta” kavramlarının Çiz ve Yaz Tekniği kullanılarak kavramsallaştırılması ve karşılaştırılması amacıyla yapılan bu araştırma karma bir çalışma olarak yürütülmüştür. 10 ve 15 yaş grubu ile sınırlandırılan bu araştırmada hem nitel hem de nicel araştırma modeli bir arada kullanılmıştır. Çiz ve Yaz Tekniği araştırmacılar tarafından çocukların sağlık ve sağlıkla ilgili düşüncelerinin anlaşılması için yaygın olarak kullanılan bir yöntemdir. Araştırmanın örneklem grubunu 10 ve 15 yaşında bulunan 172 çocuk oluşturmuştur. Öncelikli olarak Çiz ve Yaz Tekniği kullanılarak hazırlanan çalışma formu çocuklar tarafından doldurulmuştur. Hem çizim hem de yazım bölümünden elde edilen sonuçlar içerik analizi yöntemiyle değerlendirilmiştir. İçerik analizi sonucunda yazım bölümünden elde edilen kodların yaş grupları arasında farklı olup olmadığının belirlenmesi için bağımsız gruplarda t testi yapılmıştır. Analiz sonucunda hem sağlık hem de hastalık kategorilerinde gruplar arasındaki anlamlı fark bulunmamıştır.

Keywords

Sağlıklı, hasta, çiz ve yaz tekniği, çocuk, genç

References

• Anadolu Ajansı. (2020). https://www.aa.com.tr/tr/sirkethaberleri/saglik/prof-dr-ceylandan-coronavirusler-hastalarla-temastan-kacinarak-engellenebilir-uyarisi/655504. Erişim tarihi 15.01.2020 Angell, C. (2009). Primary school children’s perceptions of infant feeding: Exploring their awareness using an adapted “draw and write” method (Doctoral thesis, Bournemouth University, Poole, United Kingdom). Retrieved from http://eprints.bournemouth.ac.uk/12898/ Bibace, R. ve Walsh, M. E. (1980). Development of children's concepts of illness. Pediatrics, 66(6):912-917. Boruchovitch, E. ve Mednick, B. R. (1997). Cross-cultural differences in children's concepts of health and illness. Revista de Saude Publica, 31(5):448-456. doi:10.1590/S0034-89101997000600002 Borzekowski, D. L. G. (2009). Considering children and health literacy: A theoretical approach. Pediatrics, 124(3):282-288. doi:10.1542/peds.2009-1162D Bradding, A. ve Horstman, M. (1999). Using the write and draw technique with children. European Journal of Oncology Nursing, 3(3):170-175. doi:10.1016/S1462-3889(99)80801-1 Buckley, A. ve Savage, E. (2010). Preoperative information needs of children undergoing tonsillectomy. Journal of Clinical Nursing, 19(19-20):2879-2887. doi:10.1111/j.1365-2702.2010.03273.x Carter, B. ve Ford, K. (2013). Researching children's health experiences: The place for participatory, child-centered, arts-based approaches. Research in Nursing & Health, 36(1):95-107. doi:10.1002/nur.21517 Chadborn, N. H., Gavin, N. T., Springett, J. ve Robinson, J. E. (2013). Cycling–exercise or trying to stop pollution: Methods to explore children's agency in health and climate change. Local Environment, 18(3):271-288. doi:10.1080/13549839.2012.719017 Daigle, K., Hebert, E. ve Humphries, C. (2007). Children’s understanding of health and health-related behavior: The influence of age and information source. Education, 128:237–247. Diefenbach, M. A. ve Leventhal, H. (1996). The common-sense model of illness representation: Theoretical and practical considerations. Journal of Social Distress and the Homeless, 5(1):11-38. doi:10.1007/BF02090456 Driessnack, M. (2005) Children’s drawings as facilitators of communication: A meta-analysis. Journal of Pediatric Nursing 20:415–423. Franck, L. S., Sheikh, A. ve Oulton, K. (2008). What helps when it hurts: Children's views on pain relief. Child: Care, Health and Development, 34(4):430-438. doi:10.1111/j.1365-2214.2008.00812.x Gabhainn, S. N. ve Kelleher, C. (2002). The sensitivity of the draw and write technique. Health Education, 102(2):68-75. doi:10.1108/09654280210418992 Gaston, A. M., Cottrell, D. J. ve Fullen, T. (2012). An examination of how adolescent-caregiver dyad illness representations relate to adolescents' reported diabetes self-management. Child: Care, Health and Development, 38(4):513-519. doi:10.1111/j.1365-2214.2011.01269.x Gibson, F., Aldiss, S., Horstman, M., Kumpunen, S. ve Richardson, A. (2010). Children and young people's experiences of cancer care: A qualitative research study using participatory methods. International Journal of Nursing Studies, 47(11):1397-1407. doi:10.1016/j.ijnurstu.2010.03.019 Horstman, M., Aldiss, S., Richardson, A. ve Gibson, F. (2008). Methodological issues when using the draw and write technique with children aged 6 to 12 years. Qualitative Health Research, 18(7):1001-1011. doi:10.1177/1049732308318230 Keser, A. ve Çıracıoğlu, E. D. (2015). Sağlık ve beslenme okuryazarlığı. Sağlık okuryazarlığı. (Ed.) Yıldırım, F ve Keser, A., Ankara Üniversitesi Yayın No:455, Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara, 39-59. Khair, K., Collier, C., Meerabeau, L. ve Gibson, F. (2013). Multimethodology research with boys with severe haemophilia. Nurse Researcher, 20(6):40-44. doi:10.7748/nr2013.07.20.6.40.e318 Knighting, K., Rowa-Dewar, N., Malcolm, C., Kearney, N. ve Gibson, F. (2011). Children's understanding of cancer and views on health-related behaviour: A 'draw and write' study. Child: Care, Health and Development, 37(2):289-299. doi:10.1111/j.1365-2214.2010.01138.x Krajewska-Kułak, E., Kułak, W., Humienik-Dworakowska, U., Van Damme-Ostapowicz, K., Lewko, J., Lukaszuk, C. ve Guzowski, A. (2012). Perceptions of nurses as health educators held by children and adolescents based on their art work. Progress in Health Sciences, 2(1):122-128. Lima, L. ve Lemos, L. (2013). Saúde é poder fazer as coisas normais – Especificidades das conceções infantis de saúde e doença em crianças com doença oncológica. Onco. News, 6(24):39-45. Lima, L. ve Lemos, M. S. (2011). How children made sense of the flu pandemic. In M. Deng, F. Raia, ve M. M. Vaccarella (Eds.), Relational Concepts in Medicine (pp. 181-191). Oxfordshire, United Kingdom: Inter-disciplinary Press. McWhirter, J. M., Collins, M., Bryant, I., Wetton, N. M. ve Newton Bishop, J. (2000). Evaluating 'Safe in the Sun', acurriculum programme for primary schools. Health Education Research, 15(2):203-217. doi:10.1093/her/15.2.203 Miles, M, B. ve Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded Sourcebook. (2nd ed). Thousand Oaks, CA: Sage. Natapoff, J. N. (1978). Children’s views of health: A developmental study. American Journal of Public Health, 68:995–1000. Neuman, W. L. (2013). Toplumsal araştırma yöntemleri. Ankara: Yayın Odası Yayıncılık. Ogden, J. (2016). Sağlık psikolojisi (Çev: Doç. Dr. Gülay Dirik). Nobel Akademik Yayıncılık Pekcan G. (2004). Adölesan döneminde beslenme. Klinik Çocuk Forumu, 4(1):38- 47. Porcellato, L., Dugdill, L., Springett, J. ve Sanderson, F. H. (1999). Primary school childrens' perceptions of smoking: Implications for health education. Health Education Research, 14(1):71-83. doi:10.1093/her/14.1.71 Russell, B., Richards, H., Jones, A. ve Hoddinott, P. (2004). 'Breakfast, lunch and dinner': Attitudes to infant feeding amongst children in a Scottish primary school. A qualitative focus group study. Health Education Journal, 63(1):70-80. doi:10.1177/001789690406300111 Schmidt, L. R. ve Fröhling, H. (2000). Lay concepts of health and illness from a developmental perspective. Psychology & Health, 15(2):229-238. doi:10.1080/08870440008400303 Smith, L. ve Callery, P. (2005). Children's accounts of their preoperative information needs. Journal of Clinical Nursing, 14(2):230-238. doi:10.1111/j.1365-2702.2004.01029.x Suri, H. (2011). Purposeful sampling in qualitative research synthesis. Qualitative Research Journal. 11(2):63-75. Twycross, A. ve Finley, G. A. (2013). Children's and parents' perceptions of post operative pain management: A mixed methods study. Journal of Clinical Nursing, 22(21-22):3095-3108. doi:10.1111/jocn.12152 Woodgate, R. (2001). Adopting the qualitative paradigm to understanding children's perspectives of illness: Barrier or facilitator? Journal of Pediatric Nursing, 16(3):149-161. doi:10.1053/jpdn.2001.24178 Woods, S. E., Springett, J., Porcellato, L. ve Dugdill, L. (2005). 'Stop it, it's bad for you and me': Experiences of and views on passive smoking among primary-school children in Liverpool. Health Education Research, 20(6):645-655. doi:10.1093/her/cyh027