Gender and Environmental Security

Year 2024, Volume: 6 Issue: 3 (In Honour of Nesrin Algan), 315 - 330, 30.12.2024

Muhammed Kasım Kavak

https://doi.org/10.53472/jenas.1567988

Abstract

This paper examines the historical and philosophical linkage of women with nature, tracing various representations of their affinity from Neolithic times to the present. Early cultures, such as those in Çatalhöyük, highlighted the interrelationship of women and fertility symbols, while Greek philosophers like Plato and Aristotle referred to nature as a feminine force, even as they associated it with both biological and social roles. Whereas Christian theology of the Middle Ages labeled women and nature as forces to be controlled, their opposites in the East, Hindu and Taoist religious views, saw them as complementary elements of the whole. New eras-Renaissances, Enlightenment, and Industrial Revolution-brought other thinking: the writings of thinkers such as Rousseau and Wollstonecraft expanded the discourse on the participation and roles of women in society and with nature. Ecofeminism today critiques these various discourses on issues of environmental and social justice. This study further explains the interconnectedness of gender and environmental security and how gendered experiences of food and livelihood securities are shaped in the course of environmental change. Further, it calls for a gender-sensitive policy towards environmental security and encourages the incorporation of feminist perspectives for a lacuna in conventional security studies.

Keywords

gender, environmental security, woman, nature, ecofeminism.

Toplumsal Cinsiyet ve Çevresel Güvenlik

Abstract

Bu makale, kadınların doğa ile olan tarihsel ve felsefi bağını incelemekte ve Neolitik dönemden günümüze bu yakınlığın çeşitli temsillerinin izini sürmektedir. Çatalhöyük'te olduğu gibi erken kültürler kadın ve doğurganlık sembollerinin karşılıklı ilişkisini vurgularken, Platon ve Aristoteles gibi Yunan filozofları doğayı hem biyolojik hem de sosyal rollerle ilişkilendirseler bile dişil bir güç olarak adlandırmışlardır. Orta Çağ Hıristiyan teolojisi kadın ve doğayı kontrol edilmesi gereken güçler olarak nitelendirirken, Doğu'daki karşıtları Hindu ve Taoist dini görüşler onları bütünün tamamlayıcı unsurları olarak görmüştür. Yeni dönemler -Rönesans, Aydınlanma ve Sanayi Devrimi- başka düşünceleri de beraberinde getirmiştir: Rousseau ve Wollstonecraft gibi düşünürlerin yazıları, kadınların topluma ve doğaya katılımı ve rollerine ilişkin söylemi genişletmiştir. Günümüzde ekofeminizm, çevresel ve sosyal adalet konularında bu çeşitli söylemleri eleştirmektedir. Bu çalışma ayrıca toplumsal cinsiyet ve çevresel güvenliğin birbiriyle bağlantılı olduğunu ve gıda ve geçim güvencelerinin toplumsal cinsiyete dayalı deneyimlerinin çevresel değişim sürecinde nasıl şekillendiğini açıklamaktadır. Ayrıca, çevresel güvenliğe yönelik toplumsal cinsiyete duyarlı bir politika çağrısında bulunmakta ve geleneksel güvenlik çalışmalarındaki bir eksiklik için feminist perspektiflerin dahil edilmesini teşvik etmektedir.

Keywords

toplumsal cinsiyet, çevresel güvenlik, kadın, doğa, ekofeminizm.

References

• Acar, G. (2022). Cinsiyetler Arası Toplumsal İlişkiler ve Kesişimsellik. Dipnot Yayınları. Ankara.
• Akülkü, H. (2022). Kesişimsellik Bakış Açısı ile Kırılganlıkların Üretimi ve Baş Etme Stratejileri: Antalya Kumluca ve Finike’de Afet deneyimleri (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Sosyoloji Anabilim Dalı, Bolu.
• Ardıç, A. (2022). Kesişimsellik: Arka Plan, Tanım ve Eleştiriler. The Journal of Social Sciences, 2022(56). https://doi.org/10.29228/SOBIDER.57474
• Ataklı Y., R. (2016). Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliği Ekseninde Kadın İstihdamı ve Ekonomik Şiddet. Journal of Life Economics, 3(3), 77-100. https://doi.org/10.15637/jlecon.132
• Aydın, M. (2004). Uluslararası İlişkilerin “Gerçekçi” Teorisi: Kökeni, Kapsamı, Kritiği. Uluslararası İlişkiler, 1(1), 46-47.
• Aydın-Düzgit, S. (2015). Post-Yapısalcı Yaklaşımlar ve Uluslararası İlişkilerin Temel Kavramları. Uluslararası İlişkiler, 12(46), 153-168.
• Banks, S. (2002). The Erin Brockovich Effect: How Media Shapes Toxics Policy. Environs: Envtl. L. & Pol'y J., 26, 219.
• Baysal, B. (2022). Kolombiya – FARC Barış Görüşmelerinde Katılımcılığın Rolü: Kadınlar, Kurbanlar ve Ordu. Güvenlik Stratejileri Dergisi, 18(41), 109-135. https://doi.org/10.17752/guvenlikstrtj.1056791
• Baysal, B., & Lüleci, Ç. (2015). Kopenhag Okulu ve Güvenlikleştirme Teorisi [Copenhagen School and Securitization Theory]. Güvenlik Stratejileri, 11(22), 61-81.
• Berriahmouni, N., Regato, P., & Parfondry, M. (2015). Kurak Alanlardaki Tahribata Uğramış Ormanların ve Peyzajların Restorasyonuna İlişkin Küresel Kılavuz: Dayanıklılığı Sağlamak ve Geçim Kaynaklarından Yararlanmak. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Teşkilatı.
• BM (Birleşmiş Milletler) (1995). Beijing Declaration and Platform for Action. Fourth World Conference on Women, Beijing, China. https://www.un.org/womenwatch/daw/beijing/platform/ (Erişim tarihi: 26.10.2024)
• BMGK (Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi). (2000). 1325 Sayılı Kararı. Erişim Adresi: https://www.un.org/womenwatch/osagi/wps/ (Erişim tarihi: 3 Haziran 2024).
• Bretherton, Charlotte. (2003). Movements, Networks, Hierarchies: A Gender Perspective on Global Environmental Governance. Global Environmental Politics. 3. 103-119. 10.1162/152638003322068245.
• Buckingham-Hatfield, S. (2000). Gender and Environment. New York: Routledge.
• Crawford, R. M. A. (2000). Idealism and Realism in İnternational Relations: Beyond the Discipline. London: Routledge
• Demirgöz Bal, M. (2014). Toplumsal Cinsiyet Eşitsizliğine Genel Bakış. KASHED, 1(1), 15-28. Erişim Adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/207491 (Erişim tarihi: 5 Haziran 2024).
• Demirtaş, B., & Yeşilyurt Gündüz, Z. (2020). Revisiting Feminist IR Theory: How do the Dual Challenges of Populism and the Pandemic Affect Gender? A Conversation with Prof. Cynthia Enloe. Erişim Adresi: https://www.uikpanorama.com/blog/2020/08/18/panorama-asks-revisiting-feminist-international-relations-theory-how-do-the-dual-challenges-of-populism-and-the-pandemic-affect-gender-a-conversation-with-prof-cynthia-enloe/ (Erişim tarihi: 5 Haziran 2024).
• Demirtaş, I. & Yıldırım, Durmuş & Yıldırım, Seda. (2021). Türkiye’de Sanayileşme ve Kadın Emeği İlişkisi Üzerine Bir Değerlendirme. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 10.54600/igdirsosbilder.991730.
• Detraz, N. (2014). Environmental Security and Gender (1st ed.). Routledge. https://doi.org/10.4324/9781315765037
• Ecevit, Y. (2021). Türkiye’de Katılımcı Demokrasinin Güçlendirilmesi: Toplumsal Cinsiyet Eşitliğinin İzlenmesi Projesi Faz Iı Toplumsal Cinsiyet Eşitliğinin Temel Kavramları. CEİD Yayınları. https://ceidizler.ceid.org.tr/dosya/toplumsal-cinsiyet-esitliginin-temel-kavramlaripdf.pdf (erişim tarihi: 26.11.2024)
• Güneş, S. G. (2013). Toplumsal Cinsiyet ve Çevre. In L. Gültekin (Ed.), Toplumsal Cinsiyet ve Yansımaları (ss. Sayfa numaraları). Ankara: Atılım Üniversitesi Yayınları.
• İşiaçık, S. (2023). An Emic Study on Prosocial Behaviors in Organizations: The Roles of Coworker Relationships, İntersectionality and Self-Construals / Örgütlerde Olumlu Sosyal Davranışlar Üzerine Emik Bir Çalışma: Mevkidaş İlişkileri, Kesişimsellik ve Benlik Kurgularının Rolleri (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, İstanbul.
• Kalır H (2023). Siyah Veri, Beyaz Algoritmalar: Veri Sömürgecisinin Dünya Modelini Reddetmek ve Veriyi Sömürgesizleştirmek Mümkün Mü?. Mülkiye Dergisi, 47(6), 1469- 1504.
• Kant, I. (1795). Perpetual Peace: A philosophical Sketch. Slought Foundation, Philadelphia and the Syracuse University Humanities Center. https://www.academia.edu/1068786/Perpetual_Peace_A_Philosophical_Sketch_special_edition_ (Erişim Tarihi: 23.11.2024)
• Karabulut, B. (2021). Uluslararası İlişkiler Kuramlarının Güvenlik Yaklaşımları: Karşılaştırmalı Bir Analiz. Uluslararası Kriz ve Siyaset Araştırmaları Dergisi, 5(1
• Keohane, R. O. (1984). After Hegemony: Cooperation and Discord in the World Political Economy. Princeton University Press.
• Kolasi, K., (2014). Eleştirel Teori ve Güvenlik: Kimin için Güvenlik. Uluslarararsı İlişkilerde Güvenlik (pp.121-154), İstanbul: Uluslararası İlişkiler Kütüphanesi.
• Kovancı, E. (2019). İklim Krizi Bağlamında Toplumsal Cinsiyet Tartışması ve Türkiye (Doktora tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Anabilim Dalı, Kent ve Çevre Bilimleri). Ankara.
• Künüroğlu, F., Acar, B. ve Dönmez, U. B. (2021). Kesişimsel Ayrımcılık: Tanım, Kapsam ve Kesişimsellik Perspektifinden Göç Araştırmaları. Nesne, 9(22), 1013-1026. DOI: 10.7816/nesne-09-22-15
• Moore, N. (2011). Eco/Feminism and Rewriting the Ending of Feminism: From the Chipko Movement to Clayoquot Sound. Feminist Theory - FEM THEORY. 12. 3-21. 10.1177/1464700110390592.
• Nye, J. S., Jr. (2004). Soft Power: The Means to Success in World Politics. PublicAffairs.
• Oakley, A. (1985). Sex, Gender and Society. Gower Publishing Company Limited.
• Özkeçeci T., Özkeçeci B. (2019). Demokratik barış. Güvenlik Yazıları Serisi (No. 7). Erişim Adresi:https://trguvenlikportali.com/wpcontent/uploads/2019/10/DemokratikBaris_BinnurOzkececiTaner_v.1.pdf (Erişim Tarihi: 03.06.2024)
• Parlaktuna, İ. (2010). Türkiye'de Cinsiyete Dayalı Mesleki Ayrımcılığın Analizi / Türkiye'de Cinsiyete Dayalı Mesleki Ayrımcılığın Analizi. ege Akademik Bakış / Ege Akademik İnceleme, 10 (4), 1217–1230.
• Peoples, C., & Vaughan-Williams, N. (2014). Critical Security Studies: An Introduction (2nd ed.). Routledge. https://doi.org/10.4324/9780203764237
• Plumwood, V. (2004). Feminizm ve Doğaya Hükmetmek. İstanbul: Metis.
• Rubin, David. (2012). “An Unnamed Blank That Craved a Name”: A Genealogy of Intersex as Gender. Signs. 37. 883-908. 10.1086/664471.
• Schroeder, K. M., & Liben, L. S. (2021). Felt Pressure to Conform to Cultural Gender Roles: Correlates and Consequences. Sex Roles, 84(2), 125–138. https://doi.org/10.1007/s11199-020-01155-9
• Seager, Joni. (2003). Rachel Carson Died of Breast Cancer: The Coming of Age of Feminist Environmentalism. Signs. 28. 945-972. 10.1086/345456.
• Sjoberg, L. (Ed.). (2010). Gender and İnternational Security: Feminist Perspectives. Routledge Critical Security Studies Series. New York, NY: Routledge.
• Steans, J., Pettiford, L., & Diez, T. (2010). Introduction to İnternational Relations: Perspectives and Themes. Essex: Pearson
• Tan, P. (2015). Kamp/Mülteci: Çatışma Mekanlarında Sömürgesizleştirme Mimarlığı. Arredamento , Mart, İstanbul.
• Terry, J.. (2013). Joyce P. Kaufman and Kristen P. Williams. Women and War: Gender Identity and Activism in Times of Conflict. International Feminist Journal of Politics. 15. 10.1080/14616742.2013.779144.
• Tickner, J. A. (2003). A Critique of Morgenthau’s Principles of Political Realism. In R. J. Art & R. Jervis (Eds.), International Politics (pp. 23-40). New York, NY: Longman.
• TRGP (Türkiye Güvenlik Portalı). (2020) Güvenliğe Kuramsal Yaklaşımlar: Ders 6 – Feminist Güvenlik Çalışmaları. e-Güvenlik Dersi. Erişim Adresi: https://trguvenlikportali.com/ders-6-feminist-guvenlik-calismalari/ (Erişim Tarihi: 04.06.2024)
• UNFCCC-United Nations Framework Convention on Climate Change. (2015). Paris Agreement. Retrieved from [https://unfccc.int/sites/default/files/english_paris_agreement.pdf]
• Uzun, B. (2024). Göçmen anneler: Türkiye'de Yaşayan Suriyeli Kadınların Annelik Deneyimlerini Kesişimsellik Perspektifiyle Anlamak / Migrant mothers: Understanding the Motherhood Experiences of Syrian Women Living in Turkey with the Perspective of İntersectionalism (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Sosyoloji Ana Bilim Dalı, Samsun.
• WHO/UNICEF Joint Monitoring Programme for Water Supply, Sanitation and Hygiene. (2023). Progress on Household Drinking Water, Sanitation and Hygiene 2000–2022: Special Focus on Gender. New York: United Nations Children’s Fund (UNICEF) and World Health Organization (WHO).
• Winchester Climate Action Network (WeCAN). (2021). Summary Report from Baseline Surveys of Parish Councils and Community Groups. Winchester Action on Climate Change ve The Centre for Sustainable Energy tarafından Winchester City Council için hazırlanmıştır. https://www.winacc.org.uk/wp-content/uploads/2021/06/wecan-summary-report-of-parish-council-surveys-may-2021.pdf (erişim tarihi: 26.11.2024)
• Yıldırım, Y. (2020). Greta Thunberg ve İklim İçin Okul Grevleri: Küresel İklim Aktivizminde Yeni Süreç. Politik Ekonomik Kuram, 4(1), 45-71. https://doi.org/10.30586/pek.691712