Akdeniz Servisi'nin (Cupressus sempervirens L.) Ekolojisi ve Silvikültürü

Year 2008, Volume: 58 Issue: 1, 53 - 72, 01.01.2008

Rumi Sabuncu Servet Çalışkan

Abstract

Bu makalede tarihsel, kültürel ve bilimsel açıdan Akdeniz servisi
(Cupressus sempervirens L.) irdelenmiş, ülkemizde önemli bir potansiyele sahip
bu ağaç türü için gelecekte yapılması muhtemel araştırmalara yön verebilecek
bazı önerilerde bulunulmuştur. Akdeniz servisi servi türleri arasında en yaygın
kullanılan türdür. Bu servi türü ülkemizde, gerek kutsal ağaç olarak, gerekse
dayanıklı odun özelliklerine sahip olması nedeniyle geçmişte yaygın bir
kullanım alanına sahip olmasına rağmen, son yıllarda sadece peyzaj amaçlı ve
rüzgar perdesi olarak kullanılmaktadır. Ancak servinin yangına dirençli olma
özelliği bilimsel olarak kanıtlandıktan sonra, yeniden kitlesel üretimine
başlanmış ve ağaçlandırmalarda daha fazla tercih edilir duruma gelmiştir.
Ülkemiz, Akdeniz servisinin önemli bir gen kaynağıdır, dolayısıyla oldukça
dağınık ve küçük gruplar ya da meşcereler şeklinde doğal yayılış gösteren
servinin gen kaynaklarının korunması bu türün sürdürülebilir kullanımı için
zorunludur.

Keywords

Akdeniz servisi, Cupressus sempervirens

References

• Allernand,P., 1979.Relations phylogeniques dans le genre Cupressus
• Allemand, P., 1989. Especes exotiques utilisables po ur la reconstituon du couvert vegetal en region mediterranenenne. Editions INRA, Paris, 146p.(Cupressaceae). In: Grasso V. And Raddi P.(eds). il Cipresso. Malattie e Difesa. Seminario AGRIMED, Firenze (ltaly), 23-24 novembre 1979,51-57.
• Anonim, 1989. The Turkish Forestry, Turkish Ministry of Forestry Publication. Publication number: 673, Ankara.
• Ayaşlıgil, Y., 1987. Der Köprülü Kanyon Nationalpark-seine Vegetation und ihre Beeinflussung durch den Menschen. Landschaftsökologie Weihenstephan, Heft 5, Freising, 307 s.
• Boulay, M., 1987.Conifer Micropropagation, applied research and commercial aspects, Cell and Tissue Culture in Forestry, Volume 3, Case Histories; Gymnosperms, Angiosperms and Palms, Martinus NijhoffPublishers.
• Bouvet J. Y., 1983. Le cypres vert en region meditrraneenne: etude ecologique et perspectives d'utilisation. Memoire de 3 eme anne e ENITEF, CEMAGREF, Aix-enProvence. can, Ş., 1970. Klasik Yunan Mitolojisi, İnkılap Yayınlan.
• Capuana, M., Giannini, M., 1997.Micropropagation of young and adult plants of Cypress (Cupressus sempervirens L.) Journal ofHorticultural Science, 72: 453-460.
• Capuana, M., Giannini, R., Lambardi M., Leva A.R., Nicese .F.P., 1991. Mıcropropagatıon of mature plants of Cypress iCupressus sempervırens L.) ISHS Acta Horticulturae 289: International Symposium on Plant Biotechnology and its Contribution to Plant Development, Multiplication and Improvement.
• Coşgun, S 1997. A study of expanding the use of Mediterranean Cupressus in ireland in Aegean Mediterranean Region, XI World Forestry Congress, Produetive Functions of Forests-D, Volume: 3, Antalya.
• Couissin, P. 1928. le Dieu-Epee de Jasili-Kaia et le eulte de I'epee dans I'antiquiteRevue archeologique, c. XXVII, 1928, s. 107-135.
• Çulpan, C., 1961. Antik Devirlerden Zamanımıza Kadar İlahiyat, Edebiyat, Tıp ve Sanat Tarihlerinde Serviler I, II, İsmail Akgün Matbası, İstanbuL.
• Davis, P. H., 1997. Flora of Turkeyand The East Aegean Island. Edinburgh at The University Press, England.
• Dirr, M. A. ve C. W. Heuser 1987. The Reference Manual of Woody Plant Propagation: From Seed to Tissue Culture.
• Du Cros, E,T., Ducrey, M., Barthelemy, D., Pichot, C., Giannini, R., Raddi, P., Roques, A., Sale Luis, J., Thibaut, B., 1999. Cypress A Pratical Handbook. Studio Leonardo, Florence, Mareh 1999, Italy.
• Ekim, T., Koyuncu, M., Vural, M., Duman, H., Aytaç, Z., and Adıgüzel, N. 2000. "Türkiye Bitkileri Kırmızı Kitabı". Türkiye Tabiatını Koruma Derneği Yayını, Ankara, S. 178
• Glauser, T., 1954. Bauer Christus: Reallexikon für Antike U. Christentum, c: II, s. 1- 34. Grant, M., 1946. A Historical Study of AES Coinage in The Roman Empire, 49 B.CA.D. 14, p. 176-177 (The Roman Municiple, 4), PI. VIIII ..
• Göker, Y., Bozkurt,Y., 1988. Dallı Servi Odununun Teknolojik Özellikler. Doğa Tu Tar. ve Or. D. Cilt: 12, Sayı: 2.
• Güngöroğlu, C., Sabuncu, R., 2007. Threatened Forest Ecosystems In Mediterranean Region And The Cypress (Cupressus Sempervireıısı Case. GEOMED-2007, International Symposium on Geography, Environment and Culture in the Mediterranean Region 5- LO June 2007, Antalya, Kemer. The Symposium Proceedings is on press.
• Hane, F., Oldeman R.A.A., Tomlinson P.B., 1978. Tropical Trees and Forest. An Architectural Analysis. Springer Verlag, New York, Heidelberg, Berlin. p. 441.
• Ja1aIi, A. G., Hosseini, S.M., Akbarinia, M., 2002. Comparison Pure and Mixed Stands of Cypress (Cupressus sempervirens var. horizontalis). Management of Fast Growing Plantations. International IUFRO Meeting LL-B September 2002, !zmit-Turkey, Proceedings.
• Kayacık H. 1965. Orman ve park ağaçlannın özel sistematiği, ı. Cilt Gymnospermae (Açık Tohumlular), i. Ü. Orman Fakültesi Yayınlan, İstanbuL.
• Kayacık, H., Yaltırık, F, Eliçin, G. 1979. The Floristic Composition of The I'talian Cypress tCupressus sempervirens L.) Forest Within The Antalya Region in Turkey. Wehlia 34/1 Firenze.
• Kayacık, H., 1966. Adi Servi (Cupressus sempervirens L.)'nin Türkiye'deki coğrafi dağılışı üzerine araştırmalar. Review of the Facu/ty of Forestry University of Istanbul Seri A. 16(1): 39-65.
• Korol , L., Kara, N., Işık, K and Schliller, G., 1997. Genetic differentiation among and within natural and planted Cupressus sempervirens L. Eastem Mediterranean populations. Silvae Genetica 46 (2-3): ı5 ı-ı55.
• Mayer, H., Aksoy, H. 1998. Türkiye Ormanları. Orman Bakanlığı Yayın No. 038 58- 60s.
• MedCypre, 2007. Un Project Interreg Pour Renforces la Cohesion des Peuples du Bassin mediterraneen. Le Cypres Dans Les Pays Meda. Palermo, ltalie, 7-9 Fevrier 2007.
• Neyişçi, T., 1987. Orman Yangınlarının Önlenmesinde Kullanılabilecek Yavaş Yanan Bitki Türleri Üzerinde Bir Çalışma. Doğa TU Tar., ve Orm. D. ı ı, 3.
• Neyişçi, T., 1989. Beşkonak Saf Servi (Cupressus sempervirens L.) Ormanında Ekolojik Araştırmalar. Ormancılık Araştırma Enstitüsü. Teknik Raporlar Serisi, No: 43.
• Neyişçi, T., 1996. Kolay ve Güç Yanan Bitki Türleri. Orman Mühendisliği Dergisi. Yıl: 33, Sayı: 5.
• Odabaşı, T., Çalışkan, A., Bozkuş, F., H., 2004. Silvikültür Tekniği (Silvikültür ll). i. Ü. Orman Fakültesi Yayınları Yayına No: 475, ISBN: 975 -404 - 7fJ2-2, İstanbuL.
• ÖzaIp, G., 1991. Cupressus sempervirens L.'in Reşadiye Yarımadası'nda Yeni Bir Yayılışı. Review of the Faculty of Forestry University of İstanbul Seri A. 41(1):98-107.
• Polunin, O., 1977. Planzen Europas. BLV Verlagsgesellschaft. München, Bem, 554s. Raddi, S. ve Sümer, S., 1999. Genetic diversity in natural Cupressus sempervirens L. population in Turkey. Biochemical Systematics and Ecology. 7 :799-814.
• Rechinger, K. H., 1951. Phytogeographica Aegaia. Denkschr. A. Kad. Wiss. Wien, Math.-nat. KI. 105(2).
• Saatçioğhı, 1969. Ağaçlandırrna Planlama - Etüt ve Proje Semineri 24 Nisan/18 Mayıs 1968, i. Ü. Orman Fakültesi Silvikültür Kürsüsü. i.ü. Orman Fakültesi Yayın No: 141,627 S., İstanbuL.
• Sabuneu, R., 2004. Dallı Servide (Cupressus seınpervirens L) Fidan Büyüme Karakterleri Açısından Genetik Çeşitlilik. Çevre ve Orman Bakanlığı Yayınları, Teknik Bülten Serisi No: 22,
• Schopmayer C. S. 1974. Seeds of Woody Plants in the United States, Forest Servise, U.S. Department of Agriculture, Agriculture Handbook No. 450, Washington, D.C. U.SA
• Thureau, F., 1912. Une Relation de la 8. Campagne de Sargon (714 Av. J. C.), s.29:45, Tablet: 169,211,246,259,280.
• Yaltırık, F. 1993. Dendroloji. Gymnospermae (Açık Tohumlular). i. Ü. Orman Fakültesi Yayınları, İstanbuL.
• Yaltırık, F. 2000. Dendroloji. Gymnospermae-Angiospermae. i. Ü. Orman Fakültesi Yayınları, İstanbuL.