Prioritization of watersheds in order to perform administrative measures using fuzzy analytic hierarchy process
Abstract: Prioritization of watersheds in order to perform administrative measures is necessary and inevitable. Determining areas of top priority for flood control projects is a managerial decision that should be approved by studies of physical, social and economic status of the region of interesrt and by assessing the outcomes of the past operations. Therefore, the aim of this research was to study morphological and physiographic characteristics, and to use geographic information systems (GIS) and multi-criteria decision-making methods (MCDM), to identify the critical sub-basins which have the tendency to be destructed, in Galikesh watershed, Golestan province. This watershed is important, yet critical, in terms of land use change, erosion and flooding in the Golestan Province, Iran. In total, nine morphological parameters were used to prioritize sub-watersheds using fuzzy analytic hierarchy process (FAHP). The morphological parameters were by some means linked to watershed drainage system. Based on FAHP approach, sub-basins, as vulnerable zones, have been evaluated and cetegorized in five priority levels (very low, low, medium, high and very high levels). The results showed that 44.44% and 22.22% of sub-basins were categorized respectively under average, and high to very high levels, suggesting that the conservation and management measures are essential in order to maintain stability in the region. Thus, the FAHP technique is a practical and convenient method to show potential zones in order to implement effective management strategies, especially in areas where data availability is low and soil diversity is high. Finally, it can be said that without having to encounter high costs and a waste of time, sub-basins could be categorized by means of morphometric parameters in order to implement conservational measures to simutaneously conserve soil and the environment.
Keywords: watersheds priority, FAHP, GIS, multi-criteria decision making, Galikesh watershed
Su havzalarında idari tedbirlerin bulanık analitik hiyerarşi yöntemi kullanılarak önceliklendirilmesi
Özet: İdari tedbirleri gerçekleştirmek için havza önceliklendirilmesi gerekli ve kaçınılmazdır. Taşkın kontrolü projeleri için öncelikli alanları belirleme yönetimsel bir karardır ve bu karar; söz konusu bölgenin fiziksel, sosyal ve ekonomik statüsü ile geçmişteki işlemlerinin sonuçlarını değerlendirerek alınmalıdır. Bu nedenle, çalışmanın amacı coğrafi bilgi sistemleri (CBS) ve çoklu kriterleri karar verme yöntemleri (MCDM) kullanarak Gülistan eyaleti- Galikesh havzasında tahrip edilme riski taşıyan havzaların morfolojik ve fizyografik özelliklerini incelemektir. İran'ın Gülistan Eyaleti içerisinde bulunan bu havza kritik bir şekilde erozyon ve taşkın riski taşımaktadır. Toplamda, dokuz morfolojik parametre bulanık analitik hiyerarşi süreci (FAHP) için kullanıldı ve bu morfolojik parametreler havza drenaj sistemiyle doğrudan ilişkiliydi. Bu yöntemde alt havzalar; hassas bölgeler olarak, değerlendirilmiş ve beş öncelik düzeyi (çok düşük, düşük, orta, yüksek ve çok yüksek seviyelere) şeklinde kategorize edilmiştir. Sonuçlar; koruma ve alınacak yönetim tedbirlerinin bölgede istikrarın sağlanması için gerekli olduğunu göstermiş; alt havzaların sırasıyla % 44.44 oranında ortalama altında ve % 22.22 oranında çok yüksek düzeyde korunması gerektiğini vurgulamıştır. Bulanık analitik hiyerarşi yöntemi, özellikle teknik veri kullanılabilirliği düşük ve toprak çeşitliliği yüksek olan bölgelerde, etkin yönetim stratejilerinin uygulanması için potansiyel bölgeleri gösterme açısından pratik ve kullanışlı bir yöntemdir. Son olarak, yüksek maliyetler ve zaman kaybı ile karşılaşmaya gerek kalmadan, alt havzalar morfometrik parametreler kullanılarak toprak ve çevre koruması açısından kategorize edilebilmesini sağlamaktadır.
Anahtar Kelimeler: Su havzaları önceliği, FAHP, CBS, çok kriterli karar verme, Galikesh havzası
Received (Geliş): 28.01.2016 - Revised (Düzeltme): 17.02.2016 - Accepted (Kabul): 24.02.2016
Cite (Atıf): Arami, S.A., Alvandi, E., Frootandanesh, M., Tahmasebipour, N., Sangchini, E.K., 2017. Prioritization of watersheds in order to perform administrative measures using fuzzy analytic hierarchy process. Journal of the Faculty of Forestry Istanbul University 67(1): 13-21. DOI: 10.17099/jffiu.16433
Prioritization of watersheds in order to perform administrative measures using fuzzy analytic hierarchy process
Abstract: Prioritization of watersheds in order to perform administrative measures is necessary and inevitable. Determining areas of top priority for flood control projects is a managerial decision that should be approved by studies of physical, social and economic status of the region of interesrt and by assessing the outcomes of the past operations. Therefore, the aim of this research was to study morphological and physiographic characteristics, and to use geographic information systems (GIS) and multi-criteria decision-making methods (MCDM), to identify the critical sub-basins which have the tendency to be destructed, in Galikesh watershed, Golestan province. This watershed is important, yet critical, in terms of land use change, erosion and flooding in the Golestan Province, Iran. In total, nine morphological parameters were used to prioritize sub-watersheds using fuzzy analytic hierarchy process (FAHP). The morphological parameters were by some means linked to watershed drainage system. Based on FAHP approach, sub-basins, as vulnerable zones, have been evaluated and cetegorized in five priority levels (very low, low, medium, high and very high levels). The results showed that 44.44% and 22.22% of sub-basins were categorized respectively under average, and high to very high levels, suggesting that the conservation and management measures are essential in order to maintain stability in the region. Thus, the FAHP technique is a practical and convenient method to show potential zones in order to implement effective management strategies, especially in areas where data availability is low and soil diversity is high. Finally, it can be said that without having to encounter high costs and a waste of time, sub-basins could be categorized by means of morphometric parameters in order to implement conservational measures to simutaneously conserve soil and the environment.
Keywords: watersheds priority, FAHP, GIS, multi-criteria decision making, Galikesh watershed
Su havzalarında idari tedbirlerin bulanık analitik hiyerarşi yöntemi kullanılarak önceliklendirilmesi
Özet: İdari tedbirleri gerçekleştirmek için havza önceliklendirilmesi gerekli ve kaçınılmazdır. Taşkın kontrolü projeleri için öncelikli alanları belirleme yönetimsel bir karardır ve bu karar; söz konusu bölgenin fiziksel, sosyal ve ekonomik statüsü ile geçmişteki işlemlerinin sonuçlarını değerlendirerek alınmalıdır. Bu nedenle, çalışmanın amacı coğrafi bilgi sistemleri (CBS) ve çoklu kriterleri karar verme yöntemleri (MCDM) kullanarak Gülistan eyaleti- Galikesh havzasında tahrip edilme riski taşıyan havzaların morfolojik ve fizyografik özelliklerini incelemektir. İran'ın Gülistan Eyaleti içerisinde bulunan bu havza kritik bir şekilde erozyon ve taşkın riski taşımaktadır. Toplamda, dokuz morfolojik parametre bulanık analitik hiyerarşi süreci (FAHP) için kullanıldı ve bu morfolojik parametreler havza drenaj sistemiyle doğrudan ilişkiliydi. Bu yöntemde alt havzalar; hassas bölgeler olarak, değerlendirilmiş ve beş öncelik düzeyi (çok düşük, düşük, orta, yüksek ve çok yüksek seviyelere) şeklinde kategorize edilmiştir. Sonuçlar; koruma ve alınacak yönetim tedbirlerinin bölgede istikrarın sağlanması için gerekli olduğunu göstermiş; alt havzaların sırasıyla % 44.44 oranında ortalama altında ve % 22.22 oranında çok yüksek düzeyde korunması gerektiğini vurgulamıştır. Bulanık analitik hiyerarşi yöntemi, özellikle teknik veri kullanılabilirliği düşük ve toprak çeşitliliği yüksek olan bölgelerde, etkin yönetim stratejilerinin uygulanması için potansiyel bölgeleri gösterme açısından pratik ve kullanışlı bir yöntemdir. Son olarak, yüksek maliyetler ve zaman kaybı ile karşılaşmaya gerek kalmadan, alt havzalar morfometrik parametreler kullanılarak toprak ve çevre koruması açısından kategorize edilebilmesini sağlamaktadır.
Anahtar Kelimeler: Su havzaları önceliği, FAHP, CBS, çok kriterli karar verme, Galikesh havzası
Received (Geliş): 28.01.2016 - Revised (Düzeltme): 17.02.2016 - Accepted (Kabul): 24.02.2016
Cite (Atıf): Arami, S.A., Alvandi, E., Frootandanesh, M., Tahmasebipour, N., Sangchini, E.K., 2017. Prioritization of watersheds in order to perform administrative measures using fuzzy analytic hierarchy process. Journal of the Faculty of Forestry Istanbul University 67(1): 13-21. DOI: 10.17099/jffiu.16433
Journal Section | Research Articles (Araştırma Articlessi) |
---|---|
Authors | |
Publication Date | January 1, 2017 |
Published in Issue | Year 2017 Volume: 67 Issue: 1 |