Türkiye gıda bitkileri veritabanı

Year 2016, Volume: 40 Issue: 2, 43 - 57, 01.08.2016

Yeşim Urhan Mehmet Ali Ege Bintuğ Öztürk Gözde Elgin Cebe

https://doi.org/10.1501/Eczfak_0000000583

Abstract

Bitkilerin gıda olarak tüketilmesi insanlık tarihi kadar eskiye dayanmaktadır. İnsanlar yaşamlarının devamı için en temel bilgilerden birisi olan bitkisel gıdalar konusunda biriktirdikleri bilgileri, yerel kültürünün en değerli ürünleri olarak zenginleştirmiş ve aktarmıştır. Türkiye’nin gıda amaçlı kullanılan bitkilerini, bunlara ait lokaliteleri, yerel adlarını, hazırlanış ve kullanış şekillerini tespit etmek için ülkemizde bugüne kadar yapılmış, konuyla ilgili etnobotanik çalışmalar incelenmiştir. Araştırmamızda 1936-2013 yılları arasında yayınlanmış 1065 etnobotanik konulu çalışmadan, içeriğinde gıda bitkileri bulunan 444 makale ve kitap incelenmiş, bilimsel kriterlere uygun olduğunu değerlendirdiğimiz 305 kaynak ise araştırma materyali olarak seçilmiştir. Yararlanılan literatürler; yazarları, adresleri, yayınlandığı yıl, yayınlandığı yer, araştırmanın tipi, araştırmanın adı ve özeti şeklinde bilgi paketleri olarak kaydedilmiştir. Literatürlerde yer alan “Gıda Bitkileri”11 farklı bitki kısımından elde edilen, 22 farklı gıda tipi başlığı altında sınıflandırılmıştır. Yerel ve nitelikli gıda kaynağı arayışının en üst seviyelere çıktığı günümüzde,“Türkiye Gıda Bitkileri Veritabanı 1.0 Beta” programına Türkiye Florasında doğal yayılış gösteren 1604 farklı taksona ait çok sayıda gıda amaçlı kullanım verisi literatür destekli olarak kaydedilmiştir. Bu veritabanı ile tüm kademelerdeki sağlık, gıda ve beslenme profesyonellerine yerel gıdalarla ilgili Türkçe, rasyonel, güncel ve interaktif bir bilgi kaynağı ilk kez sunulmuştur

Keywords

etnobotanik, gıda, gıda bitkileri, Türkiye Florası, veritabanı

TURKISH FOOD PLANTS DATABASE

Abstract

Consumption of plants as food is dating back to human history. Human, for the continuation of life, enriched and transferred the most basic informations about plant foods as the values of the local culture. To determine the plants used for food in Turkey, the localities, local names preparing and using types of these plants; all ethnobotanical studies in Turkey are investigated. In our study, 444 manuscripts and books which have the food plants, are investigated, 305 sources are determined as suitable for the scientific criteria through 1065 published data between 1936 and 2013. The literatures, authors, adresses, publication years, publication locations, research's types, names and summaries packages are recorded. 11 different types of plant parts are classified in 22 different food types according to the food plants placed in the literature. Nowadays, the searches for local and quality food supply raise high levels in Turkey and many food intended using data belonging to 1064 different taxa in the flora of Turkey recorded to the program "Türkiye Gıda Bİtkileri Veritabanı 1.0 Beta (Turkish Food Plants Database 1.0 Beta)”. This database is a source which is in Turkish and rational, actual, interactive knowledge about the local foods for the health, food and nutrition professionals

Keywords

database, ethnobotany, Flora of Turkey, food, food plants