Abstract
Amaç: İyon değiştiriciler, yüzeylerinde iyonize olabilen fonksiyonel gruplar bulunan suda çözünmeyen inert polimerlerdir. Ağızda dağılan dozaj formlarında dağıtıcı veya tat maskeleyici gibi amaçlar için kullanılabilirler veya pH'ya bağlı kontrollü salım sağlayabilirler.
Gereç ve Yöntem: Atenolol kullanılarak üç farklı katyon değiştiricinin yükleme ve salım özellikleri araştırılmıştır. Kullanılan katyon değiştiriciler zayıf veya kuvvetli reçine ve kuvvetli fiber olarak sırasıyla Amberlite CG50, Dowex 50W-X2 ve Smopex 101 olarak seçilmiştir. Ortamın iyonik kuvvetinin bu malzemelerin yükleme kapasitelerine etkisi, beç yöntemi kullanılarak su ve pH 7.4 HEPES tamponunda araştırılmış ve yükleme pH, zeta potansiyeli, FTIR ve SEM analizi ile izlenmiştir. Yükleme kapasitesi UV spektrofotometrik yöntemle hesaplanmıştır. Ortam pH değeri ve iyonik kuvvetinin salım üzerindeki etkisi diyaliz torba kullanılarak pH 1.2 HCl, pH 6.8 PBS ve pH 6.8 HEPES ortamlarında incelenmiştir.
Sonuç ve Tartışma: Atenolol düşük molekül ağırlığı ve yüksek pKa değeri nedeniyle % 93'ün üzerinde bir kapasite ile başarıyla yüklenmiştir. pH dengelenebildiğinden, HEPES tamponunda daha yüksek bir yükleme kapasitesi elde edilmiştir. Zeta potansiyel değerlerindeki düşüş, iyon değiştirici-etken madde komplekslerinin başarılı bir şekilde elde edildiğini kanıtlamıştır. İyonik kompleks oluşumu FTIR ve SEM mikrografları ile de görüntülenmiştir. Atenolol, fonksiyonel grupların iyonize olduğu pH 6.8'in aksine pH 1.2 ortamında salınmamıştır. İçerdiği karşıt iyonlar nedeniyle PBS tamponunda daha yüksek miktarda salım sağlanmıştır. En hızlı salım Amberlite ile elde edilmiştir. Tüm iyon değiştiriciler, difüzyonu gösteren Higuchi veya Sıfır derece kinetikle pH'a bağlı bir salım göstermiştir. Boyd eşitlik sonucuna göre salım aynı zamanda partikülden kontrolle gerçekleşmiştir.