ESANSİYEL HİPERTANSİYONLU HASTALARDA TÜKÜRÜK SODYUM VE POTASYUM DEĞERLERİNDE MEYDANA GELEN DEĞİŞİKLİKLER

Year 2010, Volume: 44 Issue: 3, 153 - 158, 25.03.2011

Yeşim Demirbudak Şükrü Şirin Oya Barut İlknur Özcan Tamer Erdem

Abstract

Esansiyel hipertansiyonun vücutta elektrolit dengelerini etkilediği bilinmektedir. Hipertansiyon ve elektrolit ilişkisinin
tükürükte incelenmesi, tükürüğün tanı amaçlı kullanımının değerlendirilmesi açısından önem taşımaktadır. Bu çalışmanın
amacı, esansiyel hipertansiyonlu hastaların tükürüğündeki sodyum (Na), potasyum F(K) miktarlarındaki sapmaları
inceleyerek, diagnostik açıdan laboratuar bulgularının önemini araştırmaktır. Çalışmaya esansiyel hipertansiyon teşhisi
konulmuş 20, 10 yıldır antihipertansif ilaç tedavisi gören 20 ve normotansif 20 olmak üzere toplam 60 birey dahil edilmiştir.
Her gruptaki bireylerin mikst tükürük salgıları alınarak sodyum, potasyum konsantrasyonları ölçülmüştür. Çalışmada
esansiyel hipertansiyonlu hastalarda geleneksel laboratuar teknikleri, kan ve serum ölçümleri yanında tükürük salgısı ve
tükürük elementleri incelenerek, nötron aktivasyon analiz tekniği ile multi-element ayırma tekniği kullanılmıştır. Sonuç
olarak esansiyel hipertansiyon nedeniyle antihipertansif ilaç kullanan hastalarda ve normotansif bireylerde sodyum değerleri,
henüz ilaç kullanmaya başlamamış esansiyel hipertansiyonlu hastalara göre istatistiksel olarak anlamlı derecede yüksek,
potasyum değerleri ise anlamlı derecede düşük olarak saptanmıştır.

Keywords

Hipertansiyon, tükürük, eser elementler, antihipertansif

References

• Abelson D.C, Mandel I.D, Karmiol M . Salivary studies in alcholic cirrhosis. Oral Surg Med. Path., 1976, 41: 188.
• Adlin E.V, Marks A.D, Channick B.J. Racial difference in salivary sodium-potassium ratio in low renin essential hypertension. Arc. Intern. Med., 1982, 142:703.
• Bal F, Toygar N . Esansiyel hipertansiyonlu hastalarda tükürük sodyum, potasyum ve kalsiyum değerlerindeki değişiklikler. E.D.F.D., 1991, 12:183.
• Bal F, Toygar N . Bronsiyal Astmada Tükürük Akış Hızı, Total Protein ve Amilaz Değerlerine Beta Adrenerjik Reseptör Antagonistlerinin Etkisi. İ.Ü. Diş Hek. Fak. Derg., 1992, 26: 135.
• Blicharz T M , Rissin D M , Bowden M , Hayman RB, DiCesare C, Bhatia JS, et al. Use of colorimetric test strips for monitoring the effect of hemodialysis on salivary nitrite and uric acid i n patients with end-stage renal disease: a prof of principle. Clin Chem., 2008; 54: 1473-80.
• Chatterton RT, Vogelsong K M , L u YC, Ellman AB, Hudgens GA., Salivary alpha-amylase as a measure of endogenous adrenergic activity, Clin. Physiol., 1996, 16: 433-448.
• Drobitch RK, Svensson CK. Therapeutic drug monitoring i n saliva. A n update. Clin Pharmacokinet., 1992 Nov; 23 (5): 365-379.
• Fekete Z, Korec R, Feketeova E, Murty V L , Piotrowski J, Slomiany A, Slomiany B L . Salivary and plasma insulin levels i n man. Biochem M o l Biol Int., 1993 Jul; 30 (4): 623ı 629.
• Ferguson D.B. Current diagnostic uses of saliva. J. Dent. Res., 1987, 66: 420.
• Ferrari C.M, Jaiswal N , Yamamoto K, Diz D . I . Hypertensive mechanisms and converting enzyme inhibitors. Clin Cardiol., 1991, 14: 56.
• Katakura A, Kamiyama I , Takano N , Shibahara T, Muramatsu T, Ishihara K, Takagi R, Shouno T. Comparison of salivary cytokine levels i n oral cancer patients and healthy subjects. Bull Tokyo Dent Coll., 2007 Nov; 48 (4): 199-203.
• King RA, Bexis S, McMurchie EJ, Burnard SL, Patten GS, Head RJ. The relationship between salivary growth factors, electrolytes and abnormal sodium transport i n human hypertension. Blood Press., 1994, 3 (1-2): 76ı 81.
• Lütfioğlu M . , Sakallıoğlu EE., Özkaya O., Açıkgöz G. Kronik böbrek yetmezliği olan çocuklarda ağız sağlığı profilinin değerlendirimesi. Gazi Üniv. Diş. Hek. Fak. Derg., 2008, 25: 13-18.
• Mancia G. Antihipertansif tedavinin metabolizma, böbrek ve kalp yönünden bilinmeyen yönleri. Uluslararası Akdeniz Hipertansiyon Sempozyumu Kardiyoloji Bülteni. 1993, 2: 34.
• Mandel I.D. The diagnostic uses of saliva. J. Oral Pat. Med., 1990, 19: 119.
• Martinez PM, Torres AR, Ortis de Lejarazu R, Montoya A, Martin JF, Eiros JM., Human immunodeficiency virus antibody testing by enzyme-linked fluorescent and western blot assays using serum, gingival-crevicular transudate and urine samples, J. Clin. Microbiol., 1999, 37: 1100-1106.
• Mazzanti L , Rabini R.A, Testa I , Coppa G, Catassi C, Cecconi M , Giorgi P.L. Sodium metabolism i n off spring of hypertensive parents. Biochem. Med. Metab. Biol., 1991, 45: 181.
• Nederfors T. Xerostomia: prevalence and pharmacotherapy. With special reference to beta-adrenoceptor antagonists. Swed Dent J Suppl., 1996; 116: 1-70.
• Nederfors T, Dahlöf C. Effects on salivary flow rate and composition of withdrawal of and re- exposure to the beta 1-selective antagonist metoprolol i n a hypertensive patient population. Eur J Oral Sci., 1996 Jun; 104 (3): 262-268.
• Nederfors T, Nauntofte B, Twetman S. Effects of furosemide and bendroflumethiazide on saliva flow rate and composition. Arch Oral Biol., 2004 Jul; 49 (7): 507-513.
• Nowson C.A, Morgan T.O. Change in Blood Pressure i n Relation to Change i n Nutrients Effected by Manipulation of Dietary Sodium and Potassium. Clin. And Exper. Pharmacol. And Physiol., 1988, 15: 225.
• Saad WA, Guarda IF, Camargo L A , dos Santos TA, Saad WA, Simoes S, Guarda RS. Novel evidence that nitric oxide of the medial septal area influences the salivary secretion induced by pilocarpine. Life Sci., 2002 Apr 5; 70 (20): 2403-2412.
• Resnich L . M . Calcium metabolism i n hypertension disorders. Diabetes care, 1991, 14: 505.
• Tavassoli M , Brunel N , Maher R, Johnson NW, Soussi T. p53 antibodies i n the saliva of patients with squamous cell carcinoma of the oral cavity. Int J Cancer., 1998 Oct 29;78 (3): 390-391.
• Warnakulasuriya S, Soussi T, Maher R, Johnson N , Tavassoli M . Expression of p53 i n oral squamous cell carcinoma is associated with the presence of IgG and IgA p53 autoantibodies in sera and saliva of the patients. J Pathol., 2000 Sep; 192 (1): 52-57.