Hydrogeology of The Beşparmak Pentadactiios Mountains Trnc Karstic Aquifers

Yıl 2004, Cilt: 28 Sayı: 1, 11 - 25, 01.05.2004

Barbaros Erduran Osman Gökmenoğlu Erkan Keskin

Öz

The Beşparmak Mountains are located on the Northern part of North Cyprus and lay parallel to the sea, 160 km. in length 10 km in width. Karstiflcation, potential constituent and the hydro-dynamic structure of the Mesozoic aged carbonate rocks, located at high altitudes of the Beşparmak Mountains have been investigated in this study. The Mesozoic aged carbonate roch; dolomite, dolomite limestone and reerystallized limestone are the units suitable for karstification in the exploration area. Surface area of the carbonate rocks is 84 hn2 ,. Chemical and isotopic samples have been collected, groundwater fluctuations have been observed and investigation wells have been opened for the definition of the karst aquifers., As the result of the geological hydrogeological, drilling and geophysical investigations it was found that the Beşparmak Mountains Karst Aquifers mas formed of independent karstic systems and a total dynamic groundwater potential of approximately 9 x 10 m /year for these systems has been determined

Beşparmak Dağları KITÇC Karst Akiferlerinin Hidrojeolojisi

Öz

Beşparmak Dağları Kıbrıs adasının kuzey kesiminde yer alır Ye denize paralel olarak 160 km uzunluğunda 10 km genişliğinde bir şerit halinde uzanır. Bu çalışmada Beşparmak dağlarının yüksek kesimlerinde bulunan. Mesozoyik yaşlı karbonat, kayaçlannın karstlaşma durumu, içerdiği potansiyel su. miktarı ve hidrodinamik yapısı birlikte araştırılmıştır. İnceleme alanında karstlaşmaya uygun birimleri Mesozoyik yaşlı karbonat, kayaçlan dolomit, dolomitik kireçtaşı ve rekristalize kireçtaşlandır. Karbonat kayaçların ^yüzey alanı 84 km2 dir,., Karst akiferlerinin tanımlanması amacıyla su noktalarında kimyasal ve izotop analizi için su örnekleri toplanmış kuyularda su. seviyesi, değişimi gözlemleri yapılmış ve araştırma kuyuları açılmıştır, Yapılan jeoloji, hidrojeoloji!, sondaj ve jeofizik çalışmaları sonucunda Beşparmak Dağları karst akiferlerinin birbirinden bağımsız karstik sistemlerden oluştuğu ve bunların toplam dinamik yer altı suyu rezervinin 9x10 m3 /yıl dolayında olabileceği saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Yer altı suyu potansiyeli Beşparmak Dağları, Karst

Kaynakça

• Baroz, F., 1979 ,Etude Geologie Dans Le Pentadaktilos Et La Mesoaria, 365 p, Ph.d. Thesis Universty of Nancy.
• Dreghorn,W., 1978, Landforms in the Gime Range, Northern Cyprus, MTA Enstitüsü Yayınları, No: 172, 220 s., Ankara.
• Ducloz, C;5 1968,, Les Formations Quatemeri.es De La Region De Kiepini Et Leur Place Dans Cronoloquie Du Quaternarie Méditerranéen, Archs ScL, Genova
• DSI, 1977, Kıbrıs Beşparmak Dağlarının Fotojeoloji Raporu, Devlet Su işleri Genel Mfidürlüğa, Ankara.
• Mbrius, L,, Kreysing, A.„ 1963-1964, Hydrogeological Investigations and Groundwater Development, in the Kyrenia Range of Cyprus.
• Robertson, A., Woodcock, N.JHL, 1986, The Role Of The Kyrenia Range Lineament, Cyprus, In The Geological Evolution of The Eastern Mediterranean. Area, PhileTrans. R. Soc. London.
• Stavrinou, Y. HI, 1963, Groundwater resources of the karstic regions of Cyprus, B. Sc., London.
• UNDP, 1970, Survey of Groun^dwater Mineral Resources Cyprus, United Nations Development Programme, Genova