Son yıllarda, dünya genelinde ekogenotoksikolojik çalışmalar özellikle sucul ekosistemlerde yürütülmektedir. Kirliliğin biyoizlenmesine yönelik olarak genotoksisite testlerinin sıklıkla kullanımı da dikkat çekmektedir. Sunulan çalışmada, Türkiye’de çevresel kirliliğin biyoizlenmesinde Comet, Mikroçekirdek, Floresan in Situ Hibridizasyon, Kromozomal aberasyon ve Kardeş kromatid değişimi genotoksisite testlerinin kullanımı değerlendirilmiştir. Bu amaçla 1970-2016 tarihleri arasında yapılmış olan balık türlerinde olası genotoksik hasarın araştırıldığı çalışmalar analiz edilmiştir. Literatür araştırması sonucunda en fazla çalışmanın 2011 yılında yapıldığı ortaya çıkartılmıştır. Çalışmaların %83.33’ünde mikroçekirdek, %30.55’inde comet, %5.55’inde kromozomal aberasyon deneyi ve %2.77’sinde kardeş kromatid değişimi deneyi kullanılmıştır. Ekogenotoksikolojik çalışmalarda en fazla kullanılan deney Mikroçekirdek deneyidir. Mikroçekirdek deney sonuçlarına yönelik yapılmış olan istatistiksel analiz sonucunda eritrosit ve solungaç hücreleri arasında mikroçekirdek sonuçları bakımından istatistiksel olarak anlamlı bir farklılılık bulunmadığı (p>0.05) ortaya çıkartılmıştır. Sunulan çalışma Türkiye’de yapılmış olan ekotoksikolojik çalışmalarda genotoksisite testlerinin değerlendirildiği ilk çalışmadır. 4 R kuramında “iyileştirme” ilkesi dikkate alındığında, çalışma sonuçlarımız mikroçekirdek deneyinde periferal eritrositler yerine solungaç hücrelerinin kullanımının daha uygun olabileceğini göstermektedir.
Primary Language | English |
---|---|
Subjects | Hydrobiology |
Journal Section | Research Articles |
Authors | |
Publication Date | July 3, 2020 |
Submission Date | December 6, 2019 |
Published in Issue | Year 2020 |