KAMU LİDERLİĞİ PERSPEKTİFİNDEN TÜRKİYE’DE YÖNETSEL SORUNLAR VE GELİŞİME AÇIK ALANLAR

Year 2025, Volume: 6 Issue: 1, 13 - 27, 30.06.2025

Ömer Çamur

Abstract

Kamu liderliği, son yıllarda kamu yönetimi alanında tartışılan liderlik türlerinin başında yer almaktadır. Kamu yönetiminde kamu yararının gözetilmesi, kurumsal bir vizyonun oluşturulması, performansın artırılması, vatandaş ihtiyaçlarını etkin ve verimli bir şekilde üretebilmesi gibi birçok faydası bulunan kamu liderliği, kamu yönetiminde amaçlara ulaşabilmenin öncelikli gerekliliklerindendir. Bu doğrultuda yapılan bu çalışmada, Türkiye’de kamu liderliğine yönelik tutumların incelenmesi ve kamu liderliği konusunda olası sorun alanlarının tespit edilmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda yarı yapılandırılmış görüşme tekniği ile katılımcılarla gerçekleştirilen görüşmeler sonucunda nitel veriler elde edilmiştir. Bu veriler tematik analiz yöntemiyle analiz edilmiştir. Yapılan analiz sonucunda kamu liderliği konusunda inovatif esneklik, etkinlik ve verimliliğin sağlanması, zorlayıcı süreçlerde aksiyon, yapay katılımcılık ve kamu yararı olmak üzere beş ana tema belirlenmiştir. Araştırmada Türkiye’de kurumsal ve yönetsel uygulamalar açısından kamu liderliğinin gelişime açık bir alan olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Keywords

Kamu Yönetimi, Liderlik, Kamu Liderliği

ADMINISTRATIVE PROBLEMS AND AREAS FOR IMPROVEMENT IN TURKEY FROM THE PERSPECTIVE OF PUBLIC LEADERSHIP

Abstract

Public leadership is one of the most discussed leadership types in the field of public administration in recent years. Public leadership, which has many benefits such as observing the public interest in public administration, creating an institutional vision, increasing performance, and producing citizen needs effectively and efficiently, is one of the primary requirements for achieving goals in public administration. In this study, it is aimed to examine attitudes towards public leadership in Turkey and to identify possible problem areas in public leadership. For this purpose, qualitative data were obtained through semi-structured interviews with the participants. These data were analyzed by thematic analysis method. As a result of the analysis, five main themes were identified on public leadership: innovative flexibility, ensuring effectiveness and efficiency, action in challenging processes, artificial participation and public interest. The study concluded that public leadership is an area open for improvement in terms of institutional and managerial practices in Turkey.

Keywords

Public Administration, Leadership, Public Leadership

References

• Alat, P., & Suar, D. (2024). Exploring Behavioural Complexity as the Link Between Leader Attributes and Leader Effectiveness. Management and Labour Studies, 49( 4), s. 615-640.
• Alimo-Metcalfe, B., & Alban-Metcalfe, J. (2004). Leadership in Public Sector Organizations. J. Storey (Ed.), Leadership in Organizations: Current İssues and Key Trends içinde (174-205), London: Routledge.
• Behn, R. (1998). What Right Do Public Managers Have to Lead?, Public Administration Review, 58(3), s. 209-225.
• Bertocci, D. I. (2009). Leadership in Organizations. USA: University Press Of America.
• Blom, M., & Alvesson, M. (2014). Leadership on Demand: Followers as Initiators and Inhibitors of Managerial Leadership. Scandinavian Journal of Management, 30(3), s. 344-357.
• Broussine, M. (2005). Public Leadership. T. Bovaird ve E. Löffler (Ed.), Public Management and Governance içinde (175-189), London: Routledge.
• Burns, J. M. (1978), Leadership. New York: Harper and Row.
• Chiwisa, C. C. (2024). The Role of Leadership in Crisis Management: A Literature Review. Journal of Human Resource and Leadership, 9(3), s. 48-65.
• Crosby, B. C., & Bryson, J. M. (2017). Why Leadership of Public Leadership Research Matters: And What to Do About it. Public Management Review, 20(9), s. 1265-1286.
• Crosby, B. C., and J. M. Bryson. (2005). Leadership for the Common Good: Tackling Public Problems in a Shared-Power World. San Francisco: Wiley.
• Çamur, Ö. (2022). Kamu Yönetiminde Etik Liderliğin Önemi. K. Ağın (Ed.), Sosyal Beşeri ve İdari Bilimler Alanında Uluslararası Araştırmalar XVIII içinde (ss. 385-398), İstanbul: Eğitim Yayınevi.
• Demirbaş, A., & Öktem, M. K. (2013). Kamu Yönetiminde Bilgi Toplumu Kapsamında Liderlik Sorunsalı. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 4(7), s. 93-99.
• Ersoy, F. (2016). Fenomenoloji. A. Saban & A. Ersoy (Ed.), Eğitimde Nitel Araştırma Desenleri içinde (ss. 51-109), Ankara: Anı Yayıncılık.
• Eryılmaz, B. (2015). Kamu Yönetimi. Kocaeli: Umuttepe Yayınları.
• Frank, A., & Lucky, A. (2025). Leadership Styles in Crisis Management: Lessons from Covid-19. Research Invention Journal of Current Issues in Arts And Management, 4(1), s. 27-30,
• Getha-Taylor, H., Holmes, M. H., Jacobson, W. S., Morse, R. S, &. Sowa, J. E. (2011). Focusing the Public Leadership Lens: Research Propositions and Questions in the Minnowbrook Tradition. Journal of Public Administration Research and Theory, (21), s. 183-197.
• Hacıtahiroğlu, K. (2012). Verimlilikte Liderin Rolü. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 9(1), s. 845-875. Hartley, J. (2018). Ten Propositions About Public Leadership. International Journal of Public Leadership, 14(4), s. 202-217.
• Hassan, S., Wright, B. E., & Yukl, G. (2014). Does Ethical Leadership Matter in Government? Effects on Organizational Commitment, Absenteeism, and Willingness to Report Ethical Problems. Public Administration Review, 74 (3), s. 333-343.
• Hood, C. (2003). The Art of the State: Culture, Rhetoric and Public Management. UK: Oxford University Press. House, R. J., Hanges, P. J., Ruiz-Quintanilla, S. A., Dorfman, P. W., Javidan, M., Dickson, M., & Gupta, V. (1999).
• Cultural Influences on Leadership and Organizations: Project GLOBE. W. H. Mobley, M. J. Gessner & V. Arnold (Ed.), Advances in Global Leadership içinde (ss. 131-233), Stamford: CT: JAI Press.
• İbrahimoğlu, N. (2011). İşletmelerde Liderlik ve Kriz Yönetimi İlişkisii Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(2), s. 731-747.
• Jacobs, T. O., & Jaques, E. (1990). Military Executive Leadership. K. E. Clark & M. B. Clark (Ed.), Measures of Leadership içinde (ss. 281-295), West Orange, NJ: Leadership Library of America.
• Jacobsen, C. B., & Andersen, L. B. (2016). Leading Public Service Organizations: How to Obtain High Employee Self-Efficacy and Organizational Performance. Public Management Review 19(2), s. 253-273.
• Karataş, A. (2020). Kamu Liderliği Rollerinin Kamu Personelinin Sanal Kaytarma Davranışları Üzerindeki Etkisi: TRA1 Bölgesinde Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (38), 134-164.
• Khan, H. A. (2018). Globalization and the Challenges of Public Administration. New York: Palgrave Macmillan.
• Kılınç, E. (2023). Liderlik Yaklaşımları ve Öne Çıkan Liderler. Ankara: Gazi Kitabevi.
• Kıral, B. (2021). Nitel Araştırmada Fenomenoloji Deseni: Türleri ve Araştırma Süreci. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 10(4), s. 92-103.
• Kotter, J. P. (1999). What Leaders Really Do. Harvard Business Review Book.
• Miao, Q., Newman, A., Schwarz, G. & Xu, L. (2014). Servant Leadership, Trust, and the Organizational Commitment of Public Sector Employees in China. Public Administration, 92(3), s. 727-743.
• Morse, R. S., & Buss, T. F. (2014). The Transformation of Public Leadership. Ricardo S. Morse, Terry F. Buss, & C. Morgan Kinghorn (Ed.), Transforming Public Leadership for the 21st Century içinde (3-19). Armonk, NY: M.E. Sharpe.
• Northouse, P. G. (2004). Leadership: Theory and Practice. CA: Sage Publications.
• Orazi, D. C., Turrini, A., & Valotti, G. (2013). Public Sector Leadership: New Perspectives for Research and Practice. International Review of Administrative Sciences, 79(3), s. 486-504.
• Öztekin, A. (2002). Katılımcı Kamu Yönetimi. İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, (26), s. 129-143.
• Öztürk, H. (2023). Kamu Liderliği Hakkında Kısa Bir Değerlendirme. Türkiye Mesleki ve Sosyal Bilimler Dergisi, (12), s. 40-46 . Pandey, S. K., Davis, R.S., Pandey, S., & Peng, S. (2016). Transformational Leadership and the Use of Normative Public Values: Can Employees Be Inspired to Serve Larger Public Purposes?. Public Administration, 94 (1), s. 204-222.
• Pollitt, C., & Bouckaert, G. (2011). Public Management Reform: A Comparative Analysis of New Public Management, Governance, and the NeoWeberian State. Oxford, UK: Oxford University Press.
• Reşitoğlu, F., Toprak Altun, B., Azbay, A., & Reşitoğlu, S. (2023). Liderlik Kavramına ve Liderlik Kuramlarına Genel Bir Bakış, International Academic Social Resources Journal, 8 (46), s. 2139-2145
• Rost, J. C. (1991). Leadership for the Twenty-First Century. London: Praeger.
• Saylık, A., Demir, S., & Hazar, S. (2022). Kamu Liderliği İle Kamu Hizmet Motivasyonu İlişkisinde Mesleki Bağlılığın Aracı Rolü. Anadolu Eğitim Liderliği ve Öğretim Dergisi, 10(2), s. 71-88.
• Schwarz, G., Eva, N., & Newman, A. (2020). Can Public Leadership Increase Public Service Motivation and Job Performance?. Public Administration Review, 80(4), s. 543-554.
• Stogdill, R. M. (1974). Handbook of leadership: A survey of theory and research. New York: The Free Press.
• Şahin, A., Taşpınar, Y., Eryeşil, K., & Örselli, E. (2015). Kamu Yönetiminde Liderlik: Yönetici ve Çalışanların Liderlik Algısı. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 18(2), s. 73-96.
• t’Hart, P. (2014) Unlocking Public Leadership. P. t’hart & Tummers, L. (Ed), Understanding Public Leadership içinde (ss. 1-20), Basingstoke: Palgrave.
• Tucker, R. C. (1981). Politics as Leadership. Columbia: University of Missouri Press.
• Tuğcu, Ş. (2013). Kriz Yönetiminde Liderlik Kavramının Önemi. Selçuk İletişim Dergisi, 3(2), s. 16-22.
• Tummers, L., & Knies, E. (2016). Measuring Public Leadership: Developing Scales for Four Key Public Leadership Roles. Public Administration, 94(2), s. 433-451.
• Turner, J. C., Reynolds, K. J., & Subasic, E. (2008). Identity Confers Power: The New View of Leadership in Social Psychology. P. t’Hart ve J. Urh (Ed.), Public Leadership Perspectives and Practices içinde (ss. 1-24), Australia: ANU E Press.
• Uğur, S. S. & Uğur, U. (2014). Yöneticilik ve Liderlik Ayrımında KiĢisel Farklılıkların Rolü. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 6(1), 122-136.
• Urh, J. (2015). Prudential Public Leadership. New York: Palgrave Macmillan
• Van Wart, M. (2003). Public-Sector Leadership Theory: An Assessment. Public Administration Review, 63(2), s. 214-228.
• Van Wart, M. (2010). Public-Sector Leadership Theory: An Assessment. J. L. Perry (Ed.), The Jossey-Bass Reader on Nonprofit and Public Leadership içinde (ss. 73-107), USA: ohn Wiley and Sons, Inc.
• Van Wart, M. (2011) . Changing Dynamics of Administrative Leadership. D. C. Menzel & H. E. White (Ed.), The State of Public Administration: Issues, Challenges, and Opportunities içinde (ss. 89-107), Armonk, NY: M.E. Sharpe.
• Van Wart, M. (2013). Administrative Leadership Theory: A Reassessment after 10 Years. Public Administration, 91(3), s. 521-543.
• Vigoda-Gadot, E. (2007). Leadership Style, Organizational Politics, and Employees Performance: An Empirical Examination of Two Competing Models. Personnel Review, 36(5), s. 661-683.
• Vivier, E., De Jongh, D., & Thompson, L. (2021). Public Leadership and Participation: Understanding the Experiences of South African Local Government Officials’ Engagement within Informal Settlements in the Western Cape. Public Management Review, 23(12), s. 1789-1807.
• Vogel, R., & Masal, D. (2015). Public Leadership: A Review of the Literature and Framework for Future Research. Public Management Review 17(8), s. 1165-1189.
• Yağar, F. (2023). Nitel Araştırmalarda Örneklem Büyüklüğünün Belirlenmesi: Veri Doygunluğu. Aksaray Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(2), s. 138-152.
• Yeboah‐Assiamah, E., Asamoah, K., & Adams, S. (2019). Transdisciplinary Public Leadership Theory: Between the Extremes of “Traditional Public Administration” and “New Public Management. Journal of Public Affairs, 19(1), s. e1887.
• Yıldırım, M. (2023). Etkili Takımlar İçin Fonksiyonel Liderlik Yaklaşımı. Gaziantep: Özgür Yayınları.
• Yukl, G. (2006). Leadership in Organizations. Upper Saddle River, NJ: Pearson-Prentice Hall.
• Yukl, G. A. & Gardner, W. L. (2013), Leadership in Organizatons. New York: Pearson Education Limited.
• Zolo, D. (1992). Democracy and Complexity. United States, Pennsylvania State University Press.