Sağlık Bilimlerinde Çalışan Öğretim Elemanlarının Yaşlı Ayrımcılığı Tutumu

Year 2022, , 254 - 259, 29.12.2022

Erva Uslu , Belgin Akın

https://doi.org/10.5152/JANHS.2022.671200

Abstract

Amaç: Bu çalışmada bir üniversitedeki sağlık bilimleri alanında çalışan öğretim elemanlarının
yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumlarını belirlemek ve bu tutumlarını etkileyen etkenleri belirlemek
amaçlanmıştır.

Yöntemler: Tanımlayıcı tipte yapılan bu araştırma bir üniversitede sağlık bilimleri fakültesi , hemşirelik fakültesi ve sağlık hizmetleri meslek yüksekokulunda yapılmıştır. Araştırma evreni 135 kişidir.
Araştırma çalışma grubu örneklemini 100 öğretim elemanı oluşturmuştur. Verilerin toplanması
için anket formu ve Yaşlı Ayrımcılığı Tutum Ölçeği kullanılmıştır. Veriler SPSS 20.0 paket programı
ve normallilik analizleri Shapiro-Wilk ve Kolmogorov-Smirnov değerleri ile yapılmış olup ,bağımsız
gruplarda t-testi, One-Way ANOVA, Kruskal Wallis ve Mann Witney U testleri ile değerlendirilmiştir.

Bulgular: Öğretim elemanlarının yaşlı ayrımcılığı ölçek puan ortalaması 70,21±11,95’tir. Olumlu
ayrımcılık alt ölçek puanı 32,54±4,691, olumsuz ayrımcılık alt ölçek puanı 16,52±4,079 ve yaşamı
sınırlama alt ölçek puanı 21,15±8,324 olarak bulunmuştur.Öğretim elemanlarının yaşlılara olan
tutumlarının cinsiyet, çocuk sahibi olma durumu, çalıştığı fakülte, halen yaşlı bireyle yaşama durumuna göre değiştiği saptanmıştır (P < ,050).

Sonuç: Elde edilen sonuçlarda öğretim elemanlarının erkek cinsiyet, çocuk sahibi olmak, sağlık
bilimleri fakültesinde çalışmak ve yaşlı bireyle yaşamak yaşlı ayrımcılığını olumlu etkilemektedir.
Toplumumuzda yaşlılara hizmet veren sağlık personellerine eğitim veren öğretim elemanlarının
yaşlılara karşı tutumu öğrencilerin tutumu için önemlidir.

Keywords

Ayrımcılık, öğretim elemanı, sağlık bilimleri, yaşlı ayrımcılığı, yaşlı birey

Attitude of Elderly Discrimination of Lecturer Working in Health Sciences

Abstract

Objective: The aim of this study is to determine the attitudes of faculty members working in
health sciences toward ageism in a university and to determine their relationship with some
sociodemographic characteristics, occupational characteristics, and elderly experience characteristics that affect these attitudes.

Methods: This descriptive study was carried out in faculties and colleges in a university. The
research population is 135 people. The research working group consisted of 100 teaching staff.
A questionnaire form and the Elderly Discrimination Attitude Scale were used to collect data.
The data were made with SPSS 20.0 package program and normality analyzes were made with
Shapiro-Wilk and Kolmogorov-Smirnov values, and were evaluated with t-test, One-Way ANOVA,
Kruskal Wallis and Mann Witney U tests in independent groups.

Results: The mean scale score of the teaching staff was 70, 21±11,95. Positive discrimination sub-scale score was 32,54±4,691, negative discrimination subscale score was 16,52±4,079, and life
limitation subscale score was 21,15±8,324.It was found that the attitudes of the lecturers toward
the elderly varied according to gender, having a child, the faculty in which they work, and still living
with the elderly (P < .050).

Conclusion: The results of the study showed that male gender, having a child, working in the
faculty of health sciences, and living with elderly individuals positively affect elderly discrimination. The attitude of the teaching staff who provide education to the health personnel serving the
elderly in our society toward the elderly is important for the attitude of the students.

Keywords

Discrimination, teaching staff, health sciences, elderly discrimination, the elderly individual

References

• 1. Akgün S., Bakar C., Budakoğlu İ. Dünya’da ve Türkiye’de yaşlı nüfus eğilimi, sorunları ve iyileştirme önerileri. Türk Geriatri Dergisi. 2004;7(2):105–110.
• 2. Gething L., Fethney J., McKee K., et al. Validation of the reactions to ageing questionnaire: Assessing similarities across several countries. Journal of Gerontological Nursing. 2004;30(9):47–54.
• 3. Akdemir N., Çınar F. İ., Görgülü Ü. Yaşlılığın algılanması ve yaşlı ayrımcılığı. Turkish Journal of Geriatrics. 2007;10(4):215–222.
• 4. Popham L. E., Kennison S. M., Bradley K. I. Ageism and risk-taking in young adults: Evidence for a link between death anxiety and ageism. Death Studies. 2011;35(8):751–763.
• 5. Allan L. J., Johnson J. A., Emerson S. D. The role of individual difference variables in ageism. Personality and Individual Differences. 2014;59:32–37.
• 6. Nelson T. D. Ageism: Prejudice against our feared future self. Journal of social issues. 2005;61(2):207–221.
• 7. WHO. World report on ageing and health. World Health Organization; 2015.
• 8. Luo B., Zhou K., Jin E. J., Newman A., Liang J. Ageism among college students: A comparative study between US and China. Journal of Cross-Cultural Gerontology. 2013;28(1):49–63.
• 9. Yıldız R., Ömeroğlu G., Terim N. Yaşlı penceresinden yaşlı ayrımcılığı:Bursa ve Yalova örneği. Ahi Evran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2017;3(2):313–329.
• 10. Abrams D., Russell P. S., Vauclair M., Swift H. J. GAgeism in Europe: Findings from the European social survey. Kent Academic Repository. 2011:1–125.
• 11. Köse G., Ayhan H., Taştan S., İyigün E., Hatipoğlu S., Açıkel C. Sağlık alanında farklı bölümlerde öğrenim gören öğrencilerin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumlarının belirlenmesi. Gulhane Medical Journal. 2015;57(2):145–152.
• 12. Ucun Y., Mersin S., Öksüz E. Gençlerin yaşlı bireylere karşı tutumu. Journal of International Social Research. 2015;8(37):1143–1149.
• 13. Adıbelli D., Türkoğlu N., Kılıç D. Öğrenci hemşirelerin yaşlılığa ilişkin görüşleri ve yaşlılara karşı tutumları. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi. 2014;6(1):2–8.
• 14. Kurt G., Beyaztaş F. Y., Erkol Z. Yaşlıların sorunları ve yaşam memnuniyeti. Adli Tıp Dergisi. 2010;24(2):32–39.
• 15. BulutE., ÇilingirD. Yaşlı ayrımcılığı ve hemşirelik bakımına yansımaları. TAF Preventive Medicine Bulletin. 2016;15(5):446–449.
• 16. Vefikuluçay-Yılmaz D., Terzioğlu F. Üniversite öğrencilerinde yaşlı ayrımcılığı tutum ölçeğinin geliştirilmesi ve psikometrik değerlendirilmesi. Turkish Journal of Geriatrics. 2011;14(3):259–68.
• 17. Soyuer F., Ünalan D., Güleser N., Elmalı F. Sağlık meslek yüksekokulu öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumları ve bu tutumların bazı demografik değişkenlerle ilişkisi. Mersin Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi. 2010;3(2):20–25.
• 18. Yılmaz E., Özkan S. Hemşirelik öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumları. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi. 2010;3(2):35–52.
• 19. Güven Ş., Muz G. U., Ertürk N. E. Üniversite Öğrencilerinin Yaşlı Ayrımcılığına İlişkin Tutumları ve Bu tutumları n Bazı Değişkenlerle İlişkisi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2012;15(2):99–105. 20. ÜnalanD., Soyuer F., Elmalı F. Geriatri merkezi çalıșanlarında yașlı tutumunun değerlendirilmesi. Kafkas Tıp Bilimleri Dergisi. 2012;(3):115–120.
• 21. Altay B., Aydın T. Hemşirelik öğrencilerinin yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumlarının değerlendirilmesi. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi. 2015;12(1):11–18.
• 22. Kıssal A., Okan F. Tokat ı̇linde aile sağlığı merkezi sağlık çalışanlarının yaşlı ayrımcılığına ilişkin tutumları. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi. 2018;22(4):202–212.
• 23. Ceylan H., Öksüz M. Sosyal Hizmet Lisans Öğrencilerinin Yaşlı Ayrımcılığına İlişkin Tutumlarının İncelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi. 2015;8(39):459–466.
• 24. Çilingiroğlu N., Demirel S. Yaşlı ayrımcılığı. Türk Geriatri Dergisi. 2004;7(4):225–230.
• 25. Arpacı F., ErsoyA. F. Türk toplumunda yaşlılık: Yetişkin bireylerin yaşlılık dönemi görüşlerine ilişkin bir araştırma. 38 ICANAS. 2007;10:61.
• 26. Kalaycı I., Yazıcı S. Ö., Özkul M., Helvacı G. Sağlık Çalışanları Ve Öğrencilerinin Yaşlılara Yönelik Tutumları: Sistematik Derleme. Adnan Menderes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2017;2(1):21–30.