Comparative Financial Analysis of Health Care Enterprises that Apply TFRS and FRF for LMEs, Providing Hospital Services Subject to Independent Audit (2018-2022)

Year 2024, Volume: 12 Issue: 3, 339 - 358, 31.12.2024

Enver Bozdemir

https://doi.org/10.22139/jobs.1540120

Abstract

The purpose of the study is to analyze the financial status and performance of private hospitals whose financial statements have been independently audited. Qualitative method was used in the study. The Financial Status Statement and Profit or Loss Statement data of the Hospital services sector for the years 2018-2022 published by the Public Oversight Accounting and Auditing Standards Authority (POA) were analyzed. In the analysis of the obtained data, the liquidity, asset utilization, financial structure and profitability of the hospitals were compared and examined. The study covers hospital enterprises that apply both the Turkish Financial Reporting Standards (TFRS) and the Financial Reporting Standard for Large and Medium-Sized Enterprises (FRS for LMEs) and are subject to independent audit. In this context, 102 hospital enterprises were analyzed in 2018, 100 in 2019, 106 in 2020, 87 in 2021 and 117 in 2022. According to the findings, it was observed that the companies subject to TFRS were better than the companies subject to FRS for LMEs in terms of liquidity, asset utilization, financial structure and profitability analysis. On the other hand, it was determined that the financial situations of the hospitals subject to both Standards were not at the desired level in 2021-2022. This study contributes to the literature in terms of financial analysis of healthcare companies in terms of pandemic and post-pandemic periods and determination of the level of impact on the profitability of the healthcare services sector.

Keywords

Healthcare, Independent Audit, TFRS, FRS for Lmes, Financial Analysis

Bağımsız Denetime Tabi Hastane Hizmeti Sunan TFRS ve BOBİ FRS’yi Uygulayan Sağlık Kuruluşlarının Karşılaştırmalı Finansal Analizi (2018-2022)

Abstract

Çalışmanın amacı, finansal tabloları bağımsız denetimden geçen özel hastanelerin finansal durumu ve performansının finansal açıdan analiz edilmesidir. Çalışmada nitel yöntem kullanılmıştır. Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (KGK) tarafından yayımlanan 2018-2022 yıllarına ait Hastane hizmetleri sektörünün Finansal Durum Tablosu ile Kar veya Zarar Tablosu verileri analiz edilmiştir. Elde edilen verilerin analizinde hastanelerin likidite, varlık kullanımı, finansal yapı ve karlılık durumları karşılaştırılarak incelenmiştir. Çalışma hem Türkiye Finansal Raporlama Standartlarını (TFRS) hem de Büyük ve Orta Boy İşletmeler için Finansal Raporlama Standardını (BOBİ FRS) uygulayan ve bağımsız denetime tabi olan hastane işletmeleri kapsamaktadır. Bu kapsamda 2018’de 102, 2019’da 100, 2020’de 106, 2021’de 87 ve 2022’de 117 hastane işletmesinin analizi yapılmıştır. Elde edilen bulgulara göre, TFRS’ye tabi işletmelerin likidite, varlık kullanımı, finansal yapı ve karlılık analizi açısından BOBİ FRS’ye tabi işletmelere göre daha iyi oldukları görülmüştür. Buna karşın her iki Standarda tabi olan hastanelerin finansal durumlarının 2021-2022 yıllarında istenilen seviyede olmadığı tespit edilmiştir. Bu çalışma sağlık işletmelerinin pandemi ve sonrası dönemler açısından finansal analizi, sağlık hizmetleri sektörünün karlılıklarının etkilenme düzeyinin tespiti bakımından literatüre katkı sağlamaktadır.

Keywords

Sağlık Hizmetleri, Bağımsız Denetim, TFRS, BOBİ FRS, Finansal Analiz

References

• Acaravcı, S. K., & Gazi, M., (2019). Hatay ili Sağlık Bakanlığı hastanelerinin finansal performanslarının değerlendirilmesi, Uluslararası Ekonomi ve Yenilik Dergisi, 5(2, 343-364.
• Ağırbaş, İ. (2013). Sağlık kurumlarında finansal analiz ve denetim, Editör: İ. Ağırbaş, Sağlık kurumlarında finansal yönetim, Anadolu Üniversitesi Yayınları, Eskişehir, 168-196.
• Alparslan, D., Gençtürk, M., & Özgülbaş, N. (2015). Sağlık Bakanlığı hastanelerinde işletme sermayesi ile finansal performans göstergeleri arasındaki ilişkinin analizi, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(1), 317-338.
• Alper, A., & Biçer, E. B. (2017). Kamu hastanelerinde finansal performansın oran analizi ile ölçülmesi: Bir kamu hastanesi örneği. C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 18(2), 337-357.
• Atlı, Y. & Demir, Ö. (2017). Borsada işlem gören özel bir sağlik kuruluşunun finansal tablolarının oran analizi yöntemi ile değerlendirilmesi. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 31(4), 923-937.
• Aydemir, İ. (2018). Hastanelerde finansal performansın değerlendirilmesi : Türkiye Cumhuriyeti Merkez bankası hastane hizmetleri sektör bilançolarında bir uygulama. Uluslararası Sağlık Yönetimi ve Stratejileri Araştırma Dergisi, 4(2), 133-149.
• Babacan, A., & Akça, N. (2024). Kamu hastanelerinin finansal performansinin oran analizi ile değerlendirilmesi: Türkiye örneği. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (101), 21-44.
• Bem, A., Prędkiewicz, K., Prędkiewicz, P., & Ucieklak-Jeż, P. (2014). Determinants of hospital's financial liquidity, Procedia Economics and Finance, 12, 27-36.
• Bıçakçı, H., Ağırbaş, İ., Bülüç, F., & Turgut, M. (2018). Özel hastanelerde finansal analiz, III. Uluslararası Al- Farabi Sosyal Bilimler Kongresi, 9-11 Kasım 2018, Ankara.
• Bozdemir, E., & Güley, A. Ö. (2022). Sağlık hizmeti sunan özel işletmelerin finansal analizi: Merkez Bankası verileri üzerine bir çalışma. İşletme Bilimi Dergisi, 10(3), 337-361.
• Bozdemir, E. (2023a). Sağlık işletmelerinde maliyet muhasebesi ve analizi. Ekin Yayınevi.
• Bozdemir, E. (2023b), Sağlık işletmelerinde yönetim muhasebesi, Ekin Yayınevi.
• Bülüç, F., Özkan, O., & Ağırbaş, İ. (2017). Oran analizi yöntemiyle özel hastane finansal performansinin değerlendirilmesi. International Journal of Academic Value Studies, 3(11), 64-72.
• Kontu, M. A., Glandon, S., Hollowman, K., & Kowalezyk, J. (1988). Using ratios to measure hospital financial performance: Can the process be simplified? Health Services Management Research, 1(3), 172-180.
• Curtis, P., & Roapas, T. A. (2009). Health care finance, the performance of public hospitals and financial statement analysis. European Research Studies, 12(4), 199-212.
• Çam, H. (2016). Sağlık işletmelerinde finansal performansin değerlendirilmesi: Karaman devlet hastanesi örneği. The Journal of International Scientific Researches, 1(1), 14-27.
• Çetiner, E. (2010). İşletmelerde mali analiz, Gazi Kitabevi.
• Çil Koçyiğit, S., & Kocakoç, N. (2019). Ankara ili kamu hastanelerinin 2008-2017 dönemi finansal performans analizi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 11(2), 1280-1293.
• Ekinci, G., & Bakır, İ. (2021). Sağlık kurumlarinda finansal performans analizi A1 dal hastanesi örneği”, Uluslararası Sağlık Yönetimi ve Stratejileri Araştırma Dergisi, 7(1), 1-18.
• Ercan, C. (2013). Kamu sağlık işletmelerinde finansal performans değerlemesi: Kamu hastaneleri birlikleri üzerine bir uygulama. Asia Minor Studies, 1(2), 5-8.
• Gapenski, L. C. (2005). Healthcare finance: An introduction to accounting and financial management, (3rd ed.), AUPHA.
• Jaworzyńska, M. (2021). Financial liquidity and profitability of polish self-governing public health care institutions for the years 2016-2018. Przeglad Epidemiologiczny, 75(2), 277-287.
• Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (KGK). (2012). Bağımsız denetim yönetmeliği. 26.12.2012 tarih ve 28509 sayılı Resmî Gazete.
• Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (KGK), (2017). Büyük ve orta boy işletmeler için finansal raporlama standardi hakkinda tebliğ. 29.07.2017 tarih ve 30138 sayılı Mükerrer Resmi Gazete.
• Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (KGK), (2021). Büyük ve orta boy işletmeler için finansal raporlama standardinin (bobi frs) güncellenmesine ve güncellenmiş sürümü (BOBI FRS 2021 sürümü)”, 25/3/2021 ve No:1755’lu Kararı.
• Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (KGK), (2024). Sektör verileri, https://www.kgk.gov.tr/sektorverileri.
• Karaca, M., & Boztosun, D. (2022). Sağlık Kurumlarında Finansal Analiz: Kayseri İlinde Bir Kamu Hastanesi Örneği, Sakarya İktisat Dergisi, 11(1), 77-103.
• Karadeniz, E. (2016). Hastane hizmetleri alt sektörünün finansal performansinin incelenmesi: Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası sektör bilançolarinda bir uygulama. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi, 19(2), 101-114.
• Kaya, Y., & Biçer, E. B. (2022). Hastane birleşmelerinin finansal analizi: Kamu hastanelerinde bir uygulama. Uluslararası Sağlık Yönetimi ve Stratejileri Araştırma Dergisi, 8(1), 69-94.
• Maślach, D., Markiewicz, J., Warelis, A., & Krzyżak, M. (2019). Importance of financial liquidity in hospital management. Epidemiological Review/ Przegląd Epidemiologiczny, 73(3), 363-381.
• Orak, S. (2015). Ankara ili Sağlık Bakanlığı hastanelerinin 2008-2013 dönemi finansal performansinin oran analizi ile incelenmesi. [Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi]
• Özgülbaş, N. (2006). Türkiye’de kamu hastanelerinin finansal durum değerlendirmede kullanilabilecekleri bir yöntem: Trend analizi, Muhasebe ve Finansman Dergisi, (29), 129-139.
• Özgülbaş, N., Koyuncugil, A. S., Duman, R., & Hatipoğlu, B. (2008). Özel hastane sektörünün finansal değerlendirmesi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (40), 120-131.
• Prince, T. R. (1991), Assessing financial outcomes of not-for-profit community hospitals, Hospital and Health Services Administration, 36(3), 331-349.
• Prince, T. R. & Ramanan, R. (1992), Collection performance: An empirical analysis of not-for-profit community hospitals, Hospital and Health Services Administration. 37(2), 181-196.
• Resmi Gazete, (2022), Cumhurbaşkanı Kararı, Bağımsız denetime tabi şirketlerin belirlenmesine dair kararı. Karar sayısı: 6434, 30.11.2022 tarihli ve 32029 sayılı.
• Sonğur, C., Ahmet, K., Mehmet, T., Ali, G., & Babacan, A. (2016). Türkiye kamu hastane birlikleri hastanelerinin finansal performanslarının değerlendirilmesi: Finansal tablo analizleri. Sayıştay Dergisi, (100), 1-26.
• Tanç, Ş. G., & Eravcu, T. E. (2021). Özel hastanelerde finansal performans analizi: Kayseri ilinde faaliyet gösteren özel hastaneler üzerine bir araştirma. İşletme Akademisi Dergisi, 2(4), 381-397.
• Türko, M. R. (1999). Finansal yönetim. Alfa Basım Yayım Dağıtım.
• Yiğit, V., & Bayrakcıoğlu, S. (2020). Üniversite hastanelerinin finansal performansi: Ankara ili örneği, International Journal of Business, Economics and Management Perspectives, 4(2), 153-164.
• Yurttadur, M., & Kabak, S. (2023). Türkiye’deki hastane alt sektörünün finansal performansının değerlendirilmesi. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(3), 1076-1085.