Spor Bilimleri Fakültesi Öğrencilerinin Sorgulama Becerilerinin İncelenmesi

Year 2025, Volume: 8 Issue: 2, 104 - 116

Yahya Doğar , Oğuzhan Çalı

https://doi.org/10.55142/jogser.1680961

Abstract

Bu araştırmada Spor Bilimleri Fakültesi öğrencilerinin sorgulama becerilerinin akademik başarılarına etkisini incelemektir. Araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden tarama (survey) modeli kullanılmıştır. Araştırmaya, 2022-2023 eğitim-öğretim yılında İnönü Üniversitesi, Sivas Cumhuriyet Üniversitesi ve Afyon Kocatepe Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültelerinde okuyan 335 kadın ve 386 erkek olmak üzere toplam 721 öğrenci katılmıştır. Veri toplama aracı olarak “kişisel bilgi formu” ve "sorgulama becerileri ölçeği” kullanılmıştır. Ölçek, 5'li likert tipinde olup, 14 olumlu maddeden ve 3 alt boyuttan oluşmaktadır. Ölçeğin genel Cronbach-alpha güvenilirlik katsayısı 0,82’dir. Verilerin analizinde, Kolmogorov-Smirnov testi, tek yönlü varyans analizi, bağımsız örneklemler t-testi ve Post-Hoc testlerinden Tukey testi tercih edilmiştir. Kadın Spor Bilimleri Fakültesi öğrencilerinin, erkek öğrencilere göre, beden eğitimi ve spor öğretmenliği bölümü öğrencilerinin, antrenörlük eğitimi bölümü öğrencilerine göre, spor yapmayan ve bireysel spor yapan öğrencilerin ise takım sporu yapan öğrencilere göre sorgulama becerilerinin daha yüksek olduğu görülmüştür. Spor Bilimleri Fakültesinde okuyan öğrencilerin sorgulama becerilerinin akademik başarılarını belirlemede etkili bir faktör olduğu söylenebilir.

Keywords

Akademik Başarı, Öğrenci, Sorgulama, Spor

The Impact of Inquiry Skills on the Academic Achievement of Sport Sciences Faculty Students

Abstract

This study aims to examine the effect of inquiry skills on the academic achievement of students in Faculties of Sport Sciences. The study employed a survey model, one of the quantitative research methods. A total of 721 students (335 female and 386 male) from the Faculties of Sport Sciences at İnönü University, Sivas Cumhuriyet University, and Afyon Kocatepe University participated in the study during the 2022-2023 academic year. The data collection tools included a “personal information form” and the "inquiry skills scale." The scale is a 5-point Likert-type instrument consisting of 14 positive items and three sub-dimensions. The overall Cronbach’s alpha reliability coefficient of the scale is 0.82. For data analysis, the Kolmogorov-Smirnov test, one-way analysis of variance (ANOVA), independent samples t-test, and Tukey's Post-Hoc test were used. Female students in the Faculties of Sport Sciences exhibited higher inquiry skills than male students. Similarly, students in the physical education and sports teaching department had higher inquiry skills compared to those in the coaching education department. Additionally, students who did not participate in sports or engaged in individual sports demonstrated higher inquiry skills compared to those participating in team sports. It can be concluded that the inquiry skills of students in Faculties of Sport Sciences are an influential factor in determining their academic achievement.

Keywords

Academic Achievement, Student, Inquiry, Sport

References

• Akben, N., ve Köseoğlu, F. (2010). İlköğretim 5. sınıf yoğunluk konusunda bilimsel sorgulamaya dayalı laboratuvar etkinlik örneği. E-Journal of New World Sciences Academy Education Sciences-NEWWSA, 5(3), 1281-1289.
• Almuntasheri, S., Gillies, R. M., ve Wright, T. (2020). The effectiveness of a guided inquiry-based, teachers’ professional development program on Saudi students’ understanding of science and inquiry skills. International Journal of Science and Mathematics Education, 18(3), 1–20.
• Arı, E., ve Yılmaz, S. (2016). Sorgulayıcı araştırma odaklı fen bilimleri uygulamaları: Afetten korunma ve güvenli yaşam ara disiplini. International Journal of Humanities and Education, 2(3), 100-122.
• Arseven, A., Dervişoğlu, M.F., ve Arseven, İ. (2015). Tarih öğretmen adaylarının sorgulama becerileri ile eleştirel düşünme eğilimleri arasındaki ilişki. The Journal of Academic Social Science Studies, 32,171-185.
• Ash, D. (2000). Setting the stage for inquiry. Foundations, 2, 63-69.
• Babadoğan, C., ve Gürkan, T. (2002). Sorgulayıcı Öğretim Stratejisinin Akademik Başarıya Etkisi, Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 1 (2): 147-160
• Balım, A. G., İnel, D., ve Evrekli, E. (2008). Fen öğretiminde kavram karikatürü kullanımının öğrencilerin akademik başarılarına ve sorgulayıcı öğrenme becerileri algılarına etkisi. İlköğretim Online, 7(1), 188-202.
• Bar-Eli, M., Lowengart, O. D. E. D., Barak, M. M., Oreg, S., Goldenberg, J., Epstein, S., ve Fosbury, R. D. (2006). Developing peak performers in sport: Optimization versus creativity. Essential processes for attaining peak performance, 1, 158-177.
• Bedir, T., ve Duman, B. (2017). Öğretmen adaylarının sorgulama becerilerinin incelenmesi. Journal of Turkish Studies, 12(18), 105-120.
• Blumenfeld, P. C., Soloway, E., Marx, R. W., Krajcik, J. S., Guzdial, M., ve Palincsar, A. (1991). Motivating project-based learning: Sustaining the doing, supporting the learning. Educational Psychologist, 26(3-4), 369-398.
• Bozkurt, O. (2012). Fen eğitiminde araştırmaya dayalı öğrenme yaklaşımının öğrencilerin akademik başarılarına ve bilimsel süreç becerilerine etkisi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(18). 187-200. Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Pegem Akademi: Ankara.
• Christodoulides, E. (2025). Reimagining physical education – holistic inquiry into physical education: Unravelling perspectives, shaping physical literacy. Research in Kinesiology, 52(1), 18–30.
• Cochran, W. G. (1977). Sampling Techniques (3rd ed.). New York: John Wiley & Sons.
• Coté, J., & Gilbert, W. (2009). An integrative definition of coaching effectiveness and expertise. International Journal of Sports Science & Coaching, 4(3), 307–323.
• Cüceloğlu, D. (1994). İyi Düşün Doğru Karar Ver. İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Davies, D. J., Collier, C., ve Howe, A. (2012). A matter of interpretation: Developing primary pupils’ enquiry skills using position-linked datalogging. Research in Science & Technological Education, 30(3), 311-325.
• Demirel, Ö. (2003). Kuramdan Uygulamaya Eğitimde Program Geliştirme (Beşinci baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• DiBiase, W., ve McDonald, J. R. (2015). Science teacher attitudes toward inquiry-based teaching and learning. The Clearing House: A Journal of Educational Strategies, Issues and Ideas, 88(2), 29-38.
• Doğru, Z., Kamuk, Y.U., ve Yılmaz, S. (2019). Beden eğitimi ve spor öğretmenliği mesleğine yönelik inanç ölçeğinin Türkçe’ ye uyarlanması: Geçerlik ve güvenirlik galışması, Journal of Global Sport and Education Research, II (2):37-52.
• Duban, N. (2008). İlköğretim fen ve teknoloji dersinin sorgulamaya dayalı öğrenme yaklaşımına göre işlenmesi: Bir eylem araştırması. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Anadolu Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü: Eskişehir.
• Ekici, D.İ. (2017). Ortaokul öğrencilerinin bilimsel sorgulama becerileri algılarını etkileyen faktörlerin incelenmesi, Kastamonu Eğitim Dergisi, 25 (2), 497-516.
• Erdoğan, M. N. (2005). İlköğretim 7. sınıf öğrencilerinin atomun yapısı konusundaki başarılarına, kavramsal değişimlerine, bilimsel süreç becerilerine ve fene karşı tutumlarına sorgulayıcı-araştırma (inquiry) yönteminin etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Gazi Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü: Ankara.
• Field, J. (2006). Lifelong Learning and the New Educational Order. Trentham Books.
• Fuad, N. M., Zubaidah, S., Mahanal, S., ve Suarsini, E. (2017). Improving junior high schools’ critical thinking skills based on test three different models of learning. International Journal of Instruction, 10(1), 101–116.
• Gençtürk, H. A. (2004). Sorgulama yöntemiyle fen bilgisi dersi öğretiminin ilköğretim okullarında uygulaması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Afyon Kocatepe Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü: Afyonkarahisar.
• Gülveren, H. (2007). Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Becerileri ve Bu Becerileri Etkileyen Eleştirel Düşünme Faktörleri. Yayımlanmamış doktora tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü: İzmir.
• Gümüşdağ, H., ve Aydoğan, M. (2020). Examination of questioning skills of students in physical education and sports schools in terms of some variables. The Online Journal of Recreation and Sports, 9(2), 36-48.
• Ilkım, M., ve Mergan, B. (2021). Examination of exercise in individuals with disabilities and inquiry skills of students in sports education department. International Journal Life Science Pharma Research, Special Issue, 12.
• İlter, İ. (2013). Sosyal bilgiler dersinde sorgulayıcı-araştırma tabanlı öğrenme modeli: Başarı ve öğrenmede kalıcılığın incelenmesi. International Periodical for the Languages, Literature and History of Turkish or Turkic. 12(18), 105-120.
• İncebacak, B.B., ve Ersoy, E. (2019). Sorgulama temelli öğretim yaklaşımıyla matematik dersine yönelik plan örneği uygulaması. Turkish Journal of Primary Education, 4, 1, 15-39.
• Jonassen, D. H. (2011). Learning to solve problems: A handbook for designing problem-solving learning environments. Routledge.
• Juntunen, M., ve Aksela, M. (2013). Life-cycle analysis and ınquiry-based learning in chemistry teaching. Science Education International, 24(2), 150-166.
• Kara, K. (2008). İlköğretim 3. sınıf hayat bilgisi dersinde sorgulama merkezli etkinliklerle yapılan proje çalışmalarındaki öğrenci performansının değerlendirmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü: Adana.
• Karadağlı, İ. (2006). Olay sorgulamasının öğrencilerin fenle ilgili dogmatik olaylara yaklaşımlarına etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü: İstanbul.
• Karademir, Ç. A., Çaylı, B., ve Deveci, Ö. (2019). Öğretmen adaylarının sorgulama becerileri ile meraklılık düzeylerinin incelenmesi. İlköğretim Online, 18(3), 1157-1171.
• Karademir, Ç.A., ve Saracaloğlu, A.S. (2013). Sorgulama becerileri ölçeği’nin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması, Asya Öğretim Dergisi, 1(2), 56-65.
• Karamustafaoğlu, S., ve Yılmaz, Z. (2015). Öğretmen adaylarının sorgulama becerilerinin farklı değişkenler açısından incelenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, 347-363.
• Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi: kavramlar, ilkeler, teknikler. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kavussanu, M. (2007). Morality in sport. International Review of Sport and Exercise Psychology, 1(1), 124–138.
• Kayacan, K., ve Selvi, M. (2017). Öz düzenleme faaliyetleri ile zenginleştirilmiş araştırmasorgulamaya dayalı öğretim stratejisinin kavramsal anlamaya ve akademik öz yeterliğe etkisi, Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(5), 1771-1786.
• Kirk, D. (1997). Schooling bodies in new times: The reform of school physical education in high modernity. Critical postmodernism in human movement, physical education and sport, 39-64.
• Kuhn, D., Black, J., Keselman, A., ve Kaplan, D. (2000). The development of cognitive skills to support inquiry learning. Cognition and Instruction, 18(4), 495-523.
• Kula, Ş. G. (2009). Araştırmaya dayalı fen öğrenmenin öğrencilerin bilimsel süreç becerileri, başarıları, kavram öğrenmeleri ve tutumlarına etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü: İstanbul.
• Marni, S., Aliman, M., Suyono, S., Roekhan, R., ve Harsiati, T. (2020). Students’ critical thinking skills based on gender and knowledge group. Journal of Turkish Science Education, 17(4), 544-560.
• MEB, (2018). Ortaöğretim Beden Eğitimi ve Spor Dersi (9, 10, 11 ve 12.Sınıflar) Öğretim Programı, s. 4
• Moore, E. B., Herzog, T. A., ve Perkins, K. K. (2013). Interactive simulations as implicit support for guided-inquiry. Chemistry Education Research and Practice, 14(3), 257-268.
• Mutlu, F., Polat, E., İlçin, M., ve Kalkan, T. (2016). Beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin eleştirel düşünme eğilimlerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi (Niğde ili örneği). Journal of Sport Sciences Research, 1(1), 27-36.
• Onal, H., İnan, M., ve Bozkurt, S. (2017). A study on mathematical thinking skills: Mathematical thinking skills of individual and team athletes. Journal of Education and Training Studies, 5(9), 133-139.
• Østergaard, L. D. (2016). Inquiry-based learning approach in physical education: Stimulating and engaging students in physical and cognitive learning. Journal of Physical Education, Recreation & Dance, 87(2), 7–14.
• Özkanbaş, M. (2018). 6. sınıf maddenin tanecikli yapısı ünitesinin öğretiminde süreç odaklı rehberli sorgulamayla öğrenme yönteminin öğrencilerin akademik başarıları, sorgulayıcı öğrenme becerisi algıları ve mantıksal düşünme becerileri üzerine etkisi, Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü: Adana.
• Özmen, A. (2009) Örnekleme. Ali Fuat Yüzer (Ed.), İstatistik içinde, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
• Polat, H. (2019). Argümantasyon yöntemine dayalı laboratuvar etkinliklerinin fen bilgisi öğretmen adaylarının eleştirel düşünme eğilimi, mantıksal düşünme becerileri ve akademik başarılarına etkisi, Doktora Tezi. İnönü Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü: Malatya.
• Şen, H. S., ve Erişen, Y. (2002). Öğretmen yetiştiren kurumlarda öğretim elemanlarının etkili öğretmenlik özellikleri, Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 22 (1): 99-116.
• Taşkoyan, S. N. (2008). Fen ve teknoloji öğretiminde sorgulayıcı öğrenme stratejilerinin öğrencilerin sorgulayıcı öğrenme becerileri, akademik başarıları ve tutumları üzerindeki etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü: İzmir.
• Tatar, N. (2006). İlköğretim fen eğitiminde araştırmaya dayalı öğrenme yaklaşımının bilimsel süreç becerilerine, akademik başarıya ve tutuma etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü: Ankara.
• Tekin, H. (2002). Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme. Ankara: Yargı Yayıncılık.
• Temel, C. (2016). A study of global citizenship levels of Turkish university students according to different variables youth camp leaders sample. Educational Research and Reviews, cilt.11, sa.17, ss.1689-1698.
• Timur, B., ve Kıncal, R. Y. (2010). İlköğretim 7. sınıf fen bilgisi dersinde sorgulamalı öğretimin öğrenci başarısına etkisi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 8(1), 41-65.
• Wright, J. (2004). Critical inquiry and problem-solving in physical education. In J. Wright, D. Macdonald, & L. Burrows (Eds.), Critical inquiry and problem-solving in physical education (pp. 3–16). London, UK: Routledge.
• Yel, K., Güzel, S., Kurcan, K., Çakır, Z., ve Erkılıç, A. O. (2023). Özel yetenek sınavlarında adayların, TYT, OBP, YTYT başarı puanı ve sporcu özgeçmiş puanları ile bölümlere yerleşme durumlarının incelenmesi (Bayburt Üniversitesi). Dede Korkut Spor Bilimleri Dergisi, 1(2), 42-55.
• Zhu, Z., ve Geelan, D. (2013). Chinese secondary physics teachers' beliefs and ınstructional decisions in relation to ınquiry-based teaching. Electronic Journal of Science Education, 17(2), 1-24.
• Zimmerman, B. J. (2002). Becoming a self-regulated learner: An overview. Theory Into Practice, 41(2), 64–70.