Primary Education Institutions in the Centre of Kastamonu during and after the Tanzimat Period

Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: Education Special Issue, 461 - 485, 28.09.2023

Ekrem Zahid Boyraz

https://doi.org/10.53048/johass.1345786

Öz

Education can be defined as the process of disciplining the cognitive and psychomotor skills innate in the individual with certain methods. The skills revealed in the individual begin to be shaped by internal and external stimuli during infancy. Thus, awareness is formed in the behaviours exhibited over time. With the socialisation process, especially external stimuli provide a definite basis for the individual’s behaviour on the individual-environment axis. The aim of social and political organisations may be to regulate the individual-environment relationship on an ideal ground and with a system of rules. In this context, educational institutions created for the benefit of society support the individual in cognitive terms and carry out activities to make psychomotor behaviours more aware. The historical memory of education can guide educators in the past, present and future cycle at the point of always achieving the better in the act of educating. In addition, examining the historical antecedents of local educational institutions will contribute to the construction of educational institutions today and to prepare individuals for the future with hope. In this study, it is aimed to introduce the primary educational institutions opened in the provincial centre of Kastamonu during and after the Tanzimat period, namely sıbyan mektepleri (elementary schools), iptidailer (primary schools) and rüştiyeler (secondary schools). Also, information about the establishment process of the schools, curricula, teaching materials, administrators and teachers of the institutions will be discussed.

Anahtar Kelimeler

History of education, primary education, İptidai, Rüştiye, Kastamonu

Kaynakça

• Akyüz, Y. (2015). Türk Eğitim Tarihi. Pegem Akademi.
• Alkan, M. Ö. (2000). Tanzimat’tan Cumhuriyet’e modernleşme sürecinde eğitim istatistikleri 1839-1924 (6). T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü.
• Aytekin, H. (1988). Cumhuriyet’in devraldığı Kastamonu Eğitim Müesseseleri (1910-1918). Türk Tarihinde ve Kültüründe Kastamonu içinde s.(101-109). Kastamonu Valiliği İl Özel İdare Müdürlüğü Yayınları.
• Berker, A. (1945). Türkiye’de İlköğretim. Milli Eğitim Basımevi.
• Cevad, M. (2002). Maarif-i Umumiye Nezareti tarihçe-i teşkilat ve icraatı. Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları. Cumhurbaşkanlığı Osmanlı Arşivi (BOA). Maarif İbtidai, MF-İBT: 5/38.
• Ergin, O. N. (1977). Türk maarif tarihi. Eser Matbaası.
• Göktaş Kaya, L. (2018). 19.-20. yüzyıl osmanlı dönemi eğitim yapıları: Kastamonu merkez mekteb-i idadi, mekteb-i sanayi, rum mektebi. The Journal of Academic Social Science (73), 37-56. http://dx.doi.org/10.16992/ASOS.13875
• Güçlü, M. (2020). Klasik dönem Osmanlı eğitim anlayışı İçinde M. Köçer and E. Koçoğlu (Ed.), Eğitim tarihi. (s. 141-173). Pegem Akademi.
• Işık, H. and Çevik, N. (2022). 19. Yüzyıl sonlarında Osmanlı Kastamonu’sunda eğitim ve öğretimin izdüşümü. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 23(2), 236-248.
• Kastamonu, 5 Temmuz 1299/21 Temmuz 1882, nr. 440.
• Kastamonu, 9 Mayıs 1299/21 Mayıs 1883, nr. 487.
• Kazıcı, Z. (2020). Osmanlı’da eğitim öğretim. Kayıhan Yayınları.
• Kodaman, B. (1988). Abdülhamit devri eğitim sistemi. Türk Tarih Kurumu Basımevi.
• Maarif Salnamesi (M.S.), 1316/1898.
• Maarif Salnamesi (M.S.), 1318/1900.
• Maarif Salnamesi (M.S.), 1319/1901.
• Ozanoğlu, C. (1952). Kastamonu kütüğü. Şirket-i Mürettibiye Basımevi.
• Özkan, S. (2014). Türk eğitim tarihi. Nobel Yayıncılık.
• Öztürk, C. (2008). Rüşdiye. DİA, (35), Access Date: 21.08.2022. https://islamansiklopedisi. org.tr/rusdiye
• Patoğlu, E. B. (2018). Osmanlı Devleti’nde Askeri Rüştiyeler. Gaziantep, PhD Thesis. Access Date: 27.06.2022. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezDetay.jsp?id=vWG Q6iGtt6lkIMftgGhw9g&no= y6qjyPn6DZU1d2Y1fQ8pbw
• Sakaoğlu, N. (2003). Osmanlı’dan Günümüze Eğitim Tarihi. Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Salname-i Vilayet-i Kastamonu (S.V.K), 1286/1869.
• Salname-i Vilayet-i Kastamonu (S.V.K), 1287/1870.
• Salname-i Vilayet-i Kastamonu (S.V.K), 1288/1871.
• Salname-i Vilayet-i Kastamonu (S.V.K), 1289/1872.
• Salname-i Vilayet-i Kastamonu (S.V.K), 1290/1873.
• Salname-i Vilayet-i Kastamonu (S.V.K), 1291/1874.
• Salname-i Vilayet-i Kastamonu (S.V.K), 1292/1875.
• Salname-i Vilayet-i Kastamonu (S.V.K), 1294/1877.
• Salname-i Vilayet-i Kastamonu (S.V.K), 1295/1878.
• Salname-i Vilayet-i Kastamonu (S.V.K), 1296/1879.
• Salname-i Vilayet-i Kastamonu (S.V.K), 1297/1880.
• Salname-i Vilayet-i Kastamonu (S.V.K), 1298/1881.
• Salname-i Vilayet-i Kastamonu (S.V.K), 1299/1882.
• Salname-i Vilayet-i Kastamonu (S.V.K), 1306/1889.
• Salname-i Vilayet-i Kastamonu (S.V.K), 1310/1892.
• Salname-i Vilayet-i Kastamonu (S.V.K), 1311/1893.
• Salname-i Vilayet-i Kastamonu (S.V.K), 1312/1894.
• Salname-i Vilayet-i Kastamonu (S.V.K), 1314/1896.
• Salname-i Vilayet-i Kastamonu (S.V.K), 1317/1899.
• Salname-i Vilayet-i Kastamonu (S.V.K), 1321/1903.
• Tümer Erdem, Y. (2013). II. Meşrutiyet’ten Cumhuriyet’e kızların eğitimi. Türk Tarih Kurumu Yayınları.
• Türk, İ. C. (2016). Bizde Maarif-i İptidaiyye. Arı Sanat Yayınevi.
• Unat, F. R. (1964). Türkiye eğitim sisteminin gelişmesine tarihi bir bakış. Milli Eğitim Basımevi.
• Yıldırım, A. and Şimşek, H. (2004). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayıncılık.