Safranbolu, Yazıköy Church (Architecture, Decoration, Liturgical Elements)

Year 2015, Issue: 5, 103 - 129, 06.02.2015

A. Nazlı Soykan , Durmuş Gür

https://doi.org/10.14230/joiss98

Abstract

The subject of the study is the Post Byzantine Church in Yazıköy which is situated 7 kilometers east of Safranbolu town. There are only a few researches carried out on Yazıköy Church. In these papers, changes of the structure have been examined. Architectural details, decorations and liturgical building elements of the building have not been determined. The aim of this study is to investigate the features of the plan, ornament and liturgical elements of Yazıköy Church in detail; to document the current state of the church; and to discuss the problems regarding the preservation of the church.

Keywords

Safranbolu, Yazıköy, Population Exchange, Yazıköy Church, Post Byzantine.

Safranbolu, Yazıköy Kilise (Mimari, Süsleme, Liturjik Elemanlar)

Abstract

Araştırmanın konusu, Karabük’ün ilçesi Safranbolu’nun 7 km. doğusunda, Yazıköy’de bulunan ve yerleşim yeri ile aynı ismi taşıyan Post Bizans kilisedir. Günümüzde Yazıköy Kilise hakkında yapılan çalışmalar neredeyse yok denecek kadar azdır. Yapı ile ilgili yayınlarda da sadece yapının geçirdiği değişikliklerinden bahsedilmiş, mimari ayrıntılara, süslemelere ve liturjik elemanlarına yer verilmemiştir. Çalışmanın amacı, Yazıköy Kilise’nin plan özelliklerini, süslemelerini, liturjik elemanlarını detaylı bir şekilde incelemek, kilisenin günümüzdeki halini belgelemek ve korunma sorunlarını ele almaktır.

Keywords

Safranbolu, Yazıköy, Nüfus Mübadelesi, Yazıköy Kilise, Post Bizans.

References

• Ainsworth, W. F. (1842). Travels and Researches in Asia Minor, Mesopotamia, Chaldea, and Armenia. Vol. I. London: John W. Parker.
• Bryer, A., Winfield, D., Balance, S. ve Isaac, J. (2002). The Post-Byzantine Monuments of the Pontos (A Resource Book). Ashgate. Variorum Collected Studies.
• Canbulat, İ. (2012). City of Safranbolu. Cultural and Natural Heritage of Turkey. s. 219-245.
• Cinozoğlu, H. A. (2010). Safranbolu’da Eski Bir Güneş Saati. İstanbul: Heyamola Yayınları.
• Gökoglu, A. (1952). Paphlagonia, Kastamonu, Sinop, Safranbolu, Bartın, Bolu, Gerede, Mudurnu, İskilip, Bafra, Alaçam ve Civarı Gayrimenkul Eski Eserleri ve Arkeolojisi. Kastamonu: Doğrusöz Matbaası.
• Günay, R. (1998). Türk Ev Geleneği ve Safranbolu Evleri. İstanbul: Yem Yayınevi.
• Gür, D. ve Soykan, A. N. (2013). Anadolu Kültüründe Nazar ve Nazarlıklar: Safranbolu Örneği. Türk Kültür ve Sanat Araştırmaları Dergisi. s. 96-134. Karabük: Karabük Üniversitesi.
• Haldon, J. (2007). Bizans Tarih Atlası. (Çev. Ali Özdamar). İstanbul: Kitap Yayınevi.
• Kalyoncu, H. (2010). Tarih İçinde Safranbolu. İstanbul: Özlem Matbaacılık ve Reklamcılık.
• Kalyoncu, H. ve Tunçözgür, Ü. (2012). Mübadele ve Safranbolu. Ankara: Karabük Valiliği Yayınları.
• Karaca, Z. (2008). İstanbul’da Tanzimat Öncesi Rum Ortodoks Kiliseleri. İstanbul: YKY.
• Leonhard, R. (1915). Paphlagonia / Reisen und Forschungen im Nördlichen Kleinasien. Berlin: Dieter Reimer.
• Mango, C. (2004). A Fake Inscription of The Empress Eudocia and Pulcheria's Relic of Saint Stephen. Nea Rhome 1, s. 23-34.
• Özdemir, Ü. (1994). Safranbolu Yazıköy’ün Coğrafi Etüdü. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sosyal Bilimler Eğitimi Anabilimdalı, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Erzurum.
• Özköse, A. (2003). Safranbolu’da Kıranköy, Tabakhane, Bulakköyü, Yazıköyü ve Yörükköyünde Kaybolan Kültür Mirasımız. I. Ulusal Tarih İçinde Safranbolu Sempozyumu (4-6 Mayıs 1999), S. 95-111, Ankara: TTK Yayınları.
• Pekak, S. M. (2009). Kappadokia Bölgesi Osmanli Dönemi Kiliseleri: Örnekler, Sorunlar, Öneriler. METU JFA. s. 249 – 277.
• Ramsay, W. M. (1890). The Historical Geography of Asia Minor. Cambridge: Cambridge Library Collection.
• Sakaoğlu, N. (1987). Amasra’nın Üç Bin Yılı. İstanbul: Zonguldak Valiliği Yayınları: No:2.
• Salname-i Devlet (1284). Kastamonu Vilayeti Salnamesi, Dersaadet 1284.
• Salname-i Devlet (1284). Kastamonu Vilayeti Salnamesi, Dersaadet 1285.
• Soykan, A. N. – Gür, D. (2013). “Safranbolu, The Church of Hagios Stephanos Monastery”. International Conference “Innovations, Challenges and Tendencies in the Post Modern Education” 12 – 13 September 2013. Stara Zagora, Bulgaria.
• Tönük, V. (1945). Türkiye'de İdare Teşkilâtı, Ankara: İçişleri Bakanlığı Yayınevi.
• Tunçözgür, Ü. (2012). Dünden Bugüne Safranbolu. Safranbolu Belediyesi Kültür Yayınları / 1.
• Ulukavak, K. (2007). Bir Safranbolulunun Penceresinden Safranbolu (Gözlemler- Derlemeler- Denemeler). Ankara: İzim Büro Basımevi Yayınları.
• Ünaldı, E. Ü. (2007). Tehdit ve Tehlike Altında Bir Kültür Bitkisi: Safran (Crocus savitus L.), Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. C. 17, S. 2. Elazığ. s. 53 – 67.
• Yazıcıoğlu, H. ve AL, M. (1982). Safranbolu (Safranbolu – Karabük – Ulus – Eflani). Karabük: Özer Matbaası.
• Yazıcıoğlu, H. (2001). Küçük Osmanlı’nın Öyküsü Safranbolu Tarihi, İstanbul: Şa-to Yayınları.
• Yücel, Y. (1980). XIII - XV. Yüzyıllar Kuzey-Batı Anadolu Tarihi Çobanoğulları, Candaroğulları
• Beylikleri. Ankara: TTK Yayınları.