The Problems of Domestic Workers in Turkey

Year 2014, Volume: 4 Issue: 1, 45 - 59, 01.03.2014

Sinem Yıldırımalp

https://doi.org/10.14230/joiss58

Abstract

Women have started to participate in working life in developed and developing countries intensely. Rising of education level, legal arrengements, new labour forms and social changes achieved more women to take place in the labour markets. Nowadays, house service sector has become a prominent work area to fill the gaps and inefficiencies between working womens’ work and houses. Domestic workers have lots of problem causes by working conditions and legal arrangements in Turkey. Long working hours, lack of social security coverage, rest periods, weekly rest, wages are some of difficulties facing domestic workers. Furthermore domestic workers are excluded from the scope of the Labour Law but are covered by the Law of Obligations. This study seeks to inform on the labour market status, working conditions, legal arrangement and problems of organization of women employed in domestic works without social protection. Study aims to give information about domestic worker womens’ current situation and to develop solutions for their problems.

Keywords

Domestic Services, Working Conditions, Legal Arrangements

Türkiye'de Ev Hizmetinde Çalışanların Sorunları

Abstract

Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde kadınlar çalışma hayatına yoğun olarak katılmaktadırlar. Eğitim seviyesinin artması, yasal düzenlemeler, yeni çalışma biçimleri ve toplumsal yapıdaki değişim daha çok kadının işgücü piyasasında yer almasını sağlamaktadır. Günümüzde ev hizmetleri sektörü, çalışan kadının evi ile işi arasındaki boşlukları ve yetersizlikleri doldurmak amacıyla ortaya çıkan önemli bir çalışma alanı haline gelmiştir. Türkiye’de ev hizmetinde çalışanların, çalışma koşullarından ve yasal düzenlemelerden kaynaklanan birçok sorunları bulunmaktadır. Uzun çalışma saatleri, sosyal güvenlikten yoksunluk, dinlenme süreleri, haftalık izin, ücretler ev hizmetinde çalışanların karşılaştıkları güçlükler arasındadır. Ayrıca ev hizmetinde çalışanlar İş Kanunu kapsamı dışında kalmakta, Borçlar Kanunu kapsamında değerlendirilmektedirler. Bu çalışma Türkiye’de ev hizmetinde sosyal korumadan yoksun olarak çalışan kadınların işgücü piyasasındaki durumlarına, çalışma koşullarına, hukuksal düzenlemelere, örgütlenme sorunlarına ilişkin bilgi vermektedir. Çalışmanın amacı, ev hizmetinde çalışan kadınların mevcut durumlarına ilişkin bilgi vererek, bu alanda yaşanan sorunların çözümü için öneriler geliştirmektir.

Keywords

Ev Hizmetleri, Çalışma Koşulları, Yasal Düzenlemeler

References

• Aktay, N., Arıcı K., Kaplan Senyen T. (2006), İş Hukuku, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
• Akyiğit, E. (2008), İçtihatlı ve Açıklamalı 4857 Sayılı İş Kanunu Şerhi, C.1, B.3 Ankara.
• Akyiğit ,E. (2005), İş Hukuku, Seçkin Yayıncılık, 4. Basım, Ankara
• Alkan, A. (2006), Belediye Kadınlara da Hizmet Eder: Kadın Dostu Belediye Hizmetleri: Neden, Nasıl?, KA-DER, Yarın için Bugünden Kampanyası Eğitim Dizisi 3, 2.Baskı, Mayıs, Ankara.
• Bener, Ö. ve Erel, S. (1992), Kadınların Zaman ve Para Kullanımı, Ev Ekonomisi Dergisi, Sayı: 5, Ocak
• Chin, Christine B.N. (1997), Walls of Silence and Late Twentieth Century Representations of The Foreign Female Domestic Worker: The Case of Filipina and Endonesian Female Servants in Malaysia, International Migration Review, Vol.31,No.2 Summer ss. 353-385.
• Cohen, Philip N. (1998), Replacing Housework in The Service Economy, Gender, Class and Race Ethnicity in Service Spending, Gender and Society, Vol:12, Issue: 2, April.
• ÇSGB (2012), Çalışma İstatistikleri, ÇSGB, Ankara.
• Erdem, Z., Şahin, L. (2010), Ülkemizde Ev Hizmetlerinde İstihdam Edilen Yabancı Uyruklu İşgücünün Çalışma Koşulları, Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, ss.281-325 http://www.iudergi.com/tr/index.php/sosyalsiyaset/article/viewFile/45/44
• Erdem, Z., Şahin, L. (2008), Ev Hizmetlerinde Yabancı İşgücü İstihdamı, Kamu-İş, C:10, Sayı 2 ss.43-78
• Erdoğdu, S. , Toksöz, G. (2012), Türkiye’de Ev İşçileri Taslak Raporu, Aralık, Ankara.
• Eurofund (2005), European Foundation for The Improvement of Living and Working Conditions, http://www.eurofound.europa.eu/pubdocs/2001/02/en/1/ef0102en.pdf. in Household Services,
• EVİD-SEN (2012), ILO İnsana Yakışır İş Konferansı Bilgi Notu, Aralık, Ankara.
• Güzel, Ali ve Okur, Ali Rıza (2004), Sosyal Güvenlik Hukuku, Yenilenmiş 10. Bası, Beta Yayınları, Ekim, İstanbul. IOM (2008), World Migration Report 2008, http://www.iom.int/jahia/Jahia/cache/offonce/pid/1674?entryId=20275.
• Kalaycıoğlu, S. ve Rıttersberger – Tılıç, Helga (2001), Evlerimizdeki Gündelikçi Kadınlar, Cömert Ablaların Sadık Hanımları, Su Yayınları, Ankara.
• Karaca, Nuray Gökçek ve Kocabaş, F.(2009), Ev Hizmetlerinde Çalışanların Karşılaştıkları Sorunların Türkiye Açısından Değerlendirilmesi, Kamu-İş, C.10 S:4 ss. 161-176.
• Karadeniz, O. (2012), Dünya’da ve Türkiye’de İş Kazaları ve Meslek Hastalıkları ve Sosyal Koruma Yetersizliği, Çalışma ve Toplum, Sayı 34, ss:15-72.
• Karadeniz, O. (2011), Türkiye’de Atipik Çalışan Kadınlar ve Yaygın Sosyal Güvencesizlik, Çalışma ve Toplum, 2001/2 ss. 83-127.
• Karadeniz, O. (2008), Ev Hizmetlerinde Çalışanlar ve Sosyal Koruma Sorunu, II.Çalışma Yaşamı Kongresi, İş Müfettişleri Derneği, A.Ü. Siyasal Bilgiler Fak., Sosyal Politika Araştırma Merkezi, 26-27 Nisan. ss: 176-204.
• Mateman S., Renooy, P.H. (2001), Undeclared Labour In Europe Towards An Integrated Approach of Combatting Undeclared Labour Final Report, http://www.ilo.org/wcmsp5/groups/public/---ed_dialogue/--- lab_admin/documents/genericdocument/wcms_116069.pdf.
• Mollamahmutoğlu, H. (2004), İş Hukuku, Ankara, Turhan Kitabevi.
• Okur, Ali Rıza (2004), Ev Hizmetlerinde (İşlerinde ) Çalışanların Sigortalılığı, Kamu İş, İş Hukuku ve İktisat Dergisi, Cilt:7 Sayı:3 ss.347-368.
• Özkaplan, Nurcan (2009), Duygusal Emek ve Kadın İşi/Erkek İşi, Çalışma ve Toplum, 2009/2, ss.15-24.
• Özyeğin,G. (2005), Başkalarının Kiri, Kapıcılar, Gündelikçiler ve Kadınlık Halleri, İletişim Yayınları.
• Parrenas, Rhacel Salazar (2001), Servants of Globalization: Women, Migration and Domestic Work, Stanford University Press.
• Ramırez-Machado, J.M. (2003), Domestic Work, Conditions of Work and Employment: A Legal Perspective, Conditions of Work and Employment Series No.7, ILO, Geneva http://www.ilo.int/wcmsp5/groups/public/---ed_protect/---protrav/--- travail/documents/publication/wcms_travail_pub_7.pdf.
• Süzek, S. (2005), İş Hukuku, Beta Yayıncılık, İstanbul.
• Tunçomağ, K. ve Centel, T.(2003), İş Hukukunun Esasları, Beta Yayınları, İstanbul.
• Tunçomağ, K (1990), Sosyal Güvenlik Kavramı ve Sosyal Sigortalar Gözden Geçirilmiş ve Yenilenmiş, Beta Yayınları, 5. Basım, İstanbul. TÜİK (2007), 2006 Aile Yapısı Araştırması, http://www.aile.gov.tr/files/AileYap%C4%B1s%C4%B1%202006%20.pdf.
• Yıldırımalp, Sinem (2011), Kadının Yoksullukla Mücadelede Belirlediği Bir Strateji Olarak Ev Hizmetinde Çalışma, Basılmamış Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi SBE.