Vergi Hukukunda Uzlaşma Kurumu ve Komisyonları

Year 2019, Volume: 9 Issue: 1, 304 - 322, 15.03.2019

Sevil Şin

Abstract

İdare-mükellef arasındaki anlaşmazlıkların çözümlenmesi noktasında uzlaşma kurumu hem yöntem, hem de zaman niteliği ile ön plana çıkmakta ve diğer uyuşmazlık çözüm yöntemlerinden ayrılmaktadır. Vergi hukukunda pek çok yönden önemli bir yere ve özelliklere sahip bir kurum olan uzlaşmanın en önemli özelliklerinden birisi uzlaşma komisyonlarına tanınmış olan takdir yetkisidir. Vergi hukukunda takdir yetkisi kanunilik ilkesi gereği istisnai bir yetkidir. Komisyonların uzlaşma sürecini yürütme sürecinde asli yetkileri bağlı yetki olup takdir yetkisi istisnaidir. İstisnai niteliğine rağmen uzlaşma komisyonlarına vergi hukukundaki (belki de) en geniş takdir yetkisi tanınmıştır. Uzlaşma komisyonları da bağlı yetki ve takdir yetkisi sınırları kapsamında uzlaşma kurumunun işletilmesini sağlarlar. Bu çalışmanın amacı uzlaşma kurumunun etkin bir şekilde işleyip işlemediğinin belirlenmesi, varsa aksayan yönlerinin tespit edilmesi suretiyle kurumun vergi hukukuna katkısının arttırılmasıdır. Bu amaçla konu ilgili yasal düzenlemelerin ışığında, vergi yargısına dava konusu edilmiş vakalardan da yararlanarak teorik açıdan incelenmiştir. Yapılan inceleme sonucunda uzlaşma başvurusuna ilişkin yasal düzenlemenin gözden geçirilmesi (tarhiyat sonrası uzlaşma özelinde), kurumun hukuki statüsüne belirlilik kazandırılması (özellikle tutanakla tespit edilen hususlarla ilgili sonradan ortaya çıkan ve düzeltilmesi gereken işlemler bakımından) , uzlaşma komisyonlarına tanınan takdir yetkisinin sınırlarının belirlenmesi gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.

Keywords

Vergi, Vergi Hukuku

References

• Akyılmaz, B.(2000). İdari Usul İlkeleri Işığında İdari İşlemin Yapılış Usulü. Ankara: Yetkin Yayınları Çelik, N. K.(2015).İdarenin Takdir Yetkisinin Türk Vergi Hukuku Açısından Değerlendirilmesi, https://docplayer.biz.tr/8699143-Idarenin-takdir-yetkisinin-turk-vergi- hukuku-acisindan-degerlendirilmesi.html (Erişim,3.12.2018). Gerçek, A.(2010). Vergi Hukuku Alanındaki Takdir Yetkisinin Kullanılmasında İdarenin ve Memurun Sorumluluğu. Bursa: Uludağ Üniversitesi İİBF Dergisi, C. XXIX, S. 2 Gözübüyük, Ş. ve Tan, T.(2016). İdare Hukuku. Ankara: Turhan Kitabevi, C.2 Güneş, G. (1998). Verginin Yasallığı İlkesi. İstanbul: Alfa Yayıncılık Hocaoğlu, C. Vergi Hukukunda Uzlaşma: http://dergipark.gov.tr/download/article-file/155581. Erişim. 3.12.2018 Karakoç, Y. (1995). Vergi Yargılaması Hukuku . İstanbul: Alfa Basım Dağıtım Karakoç, Y. (2013). Anayasal Vergilendirme İlkeleri Üzerine Bir Değerlendirme. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C.15, Özel Sayı Kızılot, Ş. (1998, 2000, 2002, 2007). Vergi Uyuşmazlıklarıyla İlgili Danıştay Kararları ve Özelgeler (Muktezalar).Ankara: Yaklaşım Yayınları Kızılot, Ş. (2000). Vergi İhtilafları ve Çözüm Yolları. Ankara: Yaklaşım Yayınları Öncel M., Akkaya M., Çağan, N. (2016). Vergi Hukuku. Ankara: Turhan Kitabevi Saban, N.(2014), Vergi Hukuku. İstanbul: Beta Yayıncılık, 8.Baskı Şenyüz, D., Yüce, M., Gerçek, A.,(2016).Vergi Hukuku. Bursa: Ekin Kitabevi Yaltı B. ve Özgenç S.(2007). Vergi Hukuku Pratik Çalışma El Kitabı. İstanbul: Beta Yayıncılık Yavaşlar, F.B. (2008). Türk Vergi Hukukunda Uzlaşma. İstanbul: Marmara Üniversitesi İİBF Dergisi, C.XXV, S.2 Yılmaz, E. (2009). Uzlaşma Müessesesinin Hukuki Niteliği ve Temel Vergilendirme İlkeleri Açısından Değerlendirilmesi. Ankara: Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi. C.XIII Danıştay Kararları, D.D.S.127 İlgili Resmi Gazeteler. 4721 Sayılı Medeni Kanun. Uzlaşma Yönetmelikleri. 213 Sayılı VUK. VUK Gerekçesi. GİB, VUK.m.ek-6 hakkındaki Özelgesi.www.gib.gov.tr.