Kolostomili Hastalarda Yaşam Doyumu ve Stoma Uyumu

Yıl 2023, Cilt: 1 Sayı: 1, 32 - 38, 20.06.2023

Dudu Alptekin , Sevban Arslan

Öz

Stoma kolorektal kanserlerin cerrahi tedavisinde sıkça başvurulan bir yöntemdir. Hastaların yaşam sürelerini uzatmak; tanı öncesi sahip oldukları yaşam standartlarına dönmelerine yardımcı olabilmek; yaşam kalitelerini arttırmak ve altta yatan patolojiyi iyileştirmek için oluşturulan stoma, aynı zamanda bireyin yaşamında fiziksel, sosyal, bilişsel ve duygusal açıdan birçok soruna neden olabilmektedir. Sağlık profesyoneli hemşireler, hastaların karşılaştığı sorunlara yönelik etkili ve bilimsel eğitim ile hastaların gereksinimlerinin karşılanıp yaşam doyumu ve stoma uyumunun yükseltilmesinde büyük önem taşımaktadırlar. Sonuç olarak stomalı hastaların karşılaştığı sorunların giderilmesi açısından cerrahi hemşirelerinin hastalara uygun biçimde hazırlanmış bakım, danışmanlık ve eğitim vermelerinin hastalar için büyük önem arz ettiği unutulmamalıdır.

Anahtar Kelimeler

Hemşirelik, Kolostomi, Yaşam Doyumu, Stoma Uyumu

Life Satisfaction and Stoma Adaptation in Patients with Colostomy

Öz

Stoma formation is a frequently used method in the surgical treatment of colorectal cancers. To prolong the life expectancy of patients; to help them return to their pre-diagnosis standard of living; Stoma, which is created to increase the quality of life and improve the underlying pathology, can also cause many physical, social, cognitive, and emotional problems in the life of the individual. Nurses, who are professional members of the health profession, are of great importance in meeting the needs of patients and increasing their life satisfaction and stoma compliance with effective and scientific education about the problems faced by patients. As a result, it should not be forgotten that it is essential for patients that surgical nurses provide appropriately prepared care, counseling, and education.

Anahtar Kelimeler

Nursing, Colostomy, Life Satisfaction, Stoma Adaptation

Kaynakça

• Akil, Y., & Taylan, S. (2020). Bağırsak stomalı hastaların stomaya uyumlarını etkileyen faktörler: İlişkisel çalışma. Cukurova Medical Journal, 45(2), 428-438. https://doi.org/10.17826/cumj.640154
• Aminisani, N., Nikbakht, H., Jafarabadi, M. A., & Shamshirgaran, S. M. (2017). Depression, anxiety, and health related quality of life among colorectal cancer survivors. Journal of Gastrointestinal Oncology, 8(1), 81-88. https://doi.org/10.21037/jgo.2017.01.12
• Colwell, J. C., Pittman, J., Raizman, R., & Salvadalena, G. (2018). A Randomized Controlled Trial Determining Variances in Ostomy Skin Conditions and the Economic Impact (ADVOCATE Trial). Journal of Wound, Ostomy & Continence Nursing, 45(1), 37-42. https://doi.org/10.1097/WON.0000000000000389
• Çevi̇K, B., Uğurlu, Z., Abbasoğlu, A., Karahan, A., & Saltan, Ç. (2020). Ostomili Bireylerin Ostomiye Uyumlarının ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi. Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 7(3), 186-195. https://doi.org/10.31125/hunhemsire.833584
• Dağli, A., & Baysal, N. (2016). Yaşam Doyumu Ölçeğinin Türkçe’ye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 15(59). https://doi.org/10.17755/esosder.263229
• Duluklu, B., & Çelik, S. Ş. (2019). Kalıcı kolostomisi olan kolorektal kanserli hastalarda lavanta esansiyel yağının kokunun giderilmesi, yaşam kalitesi ve ostomi ayarlaması üzerine etkileri: Randomize kontrollü bir çalışma. Eur J Oncol Nurs, 42, 90-96.
• Dunn, J., Ng, S. K., Breitbart, W., Aitken, J., Youl, P., Baade, P. D., & Chambers, S. K. (2013). Health-related quality of life and life satisfaction in colorectal cancer survivors: Trajectories of adjustment. Health and Quality of Life Outcomes, 11(1), 46. https://doi.org/10.1186/1477-7525-11-46
• Gautam, S., & Poudel, A. (2016). Effect of gender on psychosocial adjustment of colorectal cancer survivors with ostomy. Journal of Gastrointestinal Oncology, 7(6), 938-945. https://doi.org/10.21037/jgo.2016.09.02
• Hooper, J., & Guntman, N. (2017). Colostomy Guide. United Ostomy Associations of America. https://www.norilco.no/content/download/6174/63580/file/ColostomyGuide.pdf
• Işkın, S. (2021). Stomalı Bireylerin Öz Bakım Gücü, Öz Yeterlilik ve Yaşam Kalitesi Düzeylerinin Değerlendirilmesi [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Haliç Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
• İslamtürk, F. (2018). Kolostomili hastalarda stomalı yaşama uyumlarının ve yaşam kalitelerinin incelenmesi [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Hasan Kalyoncu Üniversitesi.
• Karabulut, H. K., Dinç, L., & Karadag, A. (2014). Effects of planned group interactions on the social adaptation of individuals with an intestinal stoma: A quantitative study. Journal of Clinical Nursing, 23(19-20), 2800-2813. https://doi.org/10.1111/jocn.12541
• Karadede, Ö. (2019). Kolostomili bireylerde sosyal desteğin uyuma etkisi [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul Medipol Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• McKenna, L. S., Taggart, E., Stoelting, J., Kirkbride, G., & Forbes, G. B. (2016). The Impact of Preoperative Stoma Marking on Health-Related Quality of Life: A Comparison Cohort Study. Journal of Wound, Ostomy & Continence Nursing, 43(1), 57-61. https://doi.org/10.1097/WON.0000000000000180
• Muhammad, F., & Farida, I. (2021). Gambaran Kecemasan pada Pasien Operasi Kolostomi. Diploma thesis. Politeknik Kesehatan Kemenkes Bandung.
• Neugarten, B. L., Havighurst, R. J., & Tobin, S. S. (1961). The Measurement of Life Satisfaction. Journal of Gerontology, 16(2), 134-143. https://doi.org/10.1093/geronj/16.2.134
• Ongün, P., Yılmaz, N. B., & Kırtıl, İ. (t.y.). Stomalı Bireylerde Anksiyete, Cinsellik ve Yaşam Kalitesi: Sistematik Derleme. Türk Hemşireler Derneği Dergisi, 2(2), 41-52.
• Öztürk, Ö. (2019). Ostomili bireylerde beden imajı ve stomaya uyum arasındaki ilişki [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Ege Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü.
• Peters, N., & Samujh, R. (2021). Protective “Tube” cecostomy: An alternative to enterostomy. Journal of Indian Association of Pediatric Surgeons, 26(6), 467. https://doi.org/10.4103/jiaps.JIAPS_56_21
• Sawicki, T., Ruszkowska, M., Danielewicz, A., Niedźwiedzka, E., Arłukowicz, T., & Przybyłowicz, K. E. (2021). A Review of Colorectal Cancer in Terms of Epidemiology, Risk Factors, Development, Symptoms and Diagnosis. Cancers, 13(9), 2025. https://doi.org/10.3390/cancers13092025
• Sayar, S., & Vural, F. (2019). Should Support Group Intervention be Implemented for Individuals with Stoma? Turkish Journal of Colorectal Disease, 29(1), 1-5. https://doi.org/10.4274/tjcd.galenos.2019.59244
• Sung, H., Ferlay, J., Siegel, R. L., Laversanne, M., Soerjomataram, I., Jemal, A., & Bray, F. (2021). Global Cancer Statistics 2020: GLOBOCAN Estimates of Incidence and Mortality Worldwide for 36 Cancers in 185 Countries. CA: A Cancer Journal for Clinicians, 71(3), 209-249. https://doi.org/10.3322/caac.21660
• Terzi, A. (2020). Aromatherapy interventions in elderly person: A systematic review. J Tradit Complement Med, 3(3), 293-303.
• Tonolini, M. (2019). A closer look at the stoma: Multimodal imaging of patients with ileostomies and colostomies. Insights into Imaging, 10(1), 41. https://doi.org/10.1186/s13244-019-0722-x
• TÜİK. (2020). Ölüm ve Ölüm Nedeni İstatistikleri. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index?p=Olum-ve-Olum-Nedeni-Istatistikleri-2019
• Türk, E. (2018). Ostominin, hastaların yaşam kalitesi, depresyon ve anksiyete düzeyleri üzerindeki etkilerinin incelenmesi [Yayınlanmamış uzmanlık tezi]. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi. http://acikerisim.uludag.edu.tr/jspui/handle/11452/1612
• Yılmaz, G., Harputlu, D., Pala, M. İ., Mert, T., Çakıt, H., Sücüllü, İ., & Kuzu, A. (2021). A Cross Sectional Evaluation of Patients with Ostomy in Turkey. Turkish Journal of Colorectal Disease, 32(2), 136-142. https://doi.org/10.4274/tjcd.galenos.2020.2020-10-10