Huntington'ın Fonksiyonellik Ölçütü Bağlamında MHP Profili

Hilal Bektaş; Dilşad Türkmenoğlu Köse

Research Article

NMP Profile in the Context of the Huntington's Functionality Size

Year 2020, Volume: 3 Issue: 1, 1 - 22, 09.05.2020

Hilal Bektaş Dilşad Türkmenoğlu Köse

Abstract

Bu çalışmada, Türk siyasi hayatının en eski ikinci siyasi partisi olan Milliyetçi Hareket Partisi’nin (MHP), Samuel Huntington’un kurumsallaşma ölçütlerinden fonksiyonellik bağlamında analizi yapılmaktadır. Çalışmanın kavramsal çerçevesini Huntington’un kurumsallaşma ölçütleri oluşturmaktadır. Betimsel analiz yöntemi kullanılacak olan çalışmada, Türk Milliyetçiliğinin yaşamış olduğu serüven ve özelde MHP’nin nasıl bir milliyetçilik anlayışı benimsediği sorunsalları cevaplandırılmaktadır. Sonuçta MHP’nin, Huntington’un kurumsallaşma ölçütlerinden fonksiyonellik ölçütü ile örtüştüğü saptanmıştır. Dolayısıyla MHP’nin tarihsel süreçte kurumsallaşmasını fonksiyonellik ölçütü bağlamında; anti-komünizm, Orta Asya Türk devletlerinin bağımsızlığı ve özellikle son dönemde terör ve beka sorunsalları üzerinden ele aldığı sonucuna ulaşılmıştır. Çalışma ile son dönem MHP politikalarına kurumsallık ve fonksiyonellik yaklaşımı ile açıklık getirilerek literatüre katkı yapılacağı düşünülmektedir.

Keywords

NMP, Huntington, institutionalization, Functionality

References

Akçura, Yusuf (2018), Üç Tarzı Siyaset, 5.Baskı, Ötüken Neşriyat, İstanbul.
Akman, Şefik Taylan (2011), “Türk Tarih Tezi Bağlamında Erken Cumhuriyet Dönemi Resmi Tarih Yazımının İdeolojik ve Politik Karakteri”, Hacettepe Hukuk Fakültesi Dergisi, 1(1), s. 80-109.
Bayraktar, Özgür (2015), “Lider, Teşkilat, Doktrin'in İflası: Ülkücü Harekette 1980 Sonrası Dönüşüm, Bölünme ve İç Çatışma”, KMÜ Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 17 (28), s. 35-40.
Bora, Tanıl ve Canefe Nergis (2002), “Türkiye’de Popülist Milliyetçilik”, Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce, Cilt:4: Milliyetçilik, İletişim Yayınları, s. 635-663.
Bora, Tanıl ve Kemal Can (2009), Devlet-Ocak-Dergâh, İletişim Yayınları, İstanbul.
Çalık, Mustafa (1991), Siyasi Kültür ve Sosyolojinin Bazı Kavramları Açısından MHP Hareketi’nin Kaynakları ve Gelişimi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
Çalık, Mustafa (1995), MHP Hareketi Kaynakları ve Gelişimi 1965- 1980, Cedit Yayınları, Ankara.
Darendelioğlu, İlhan E. (1968), Türkiye’de Milliyetçilik Hareketleri, 1.Baskı, Toker Yayınları, İstanbul.
Demir, Ömer ve Mustafa Acar (2005), Sosyal Bilimler Sözlüğü, 6.Baskı, Adres Yayınları, Ankara.
Doğan, Vahid (2016), “Anayasal Vatandaşlık Kavramı Üzerine”, Türk Yurdu Dergisi, Haziran 2016 - Yıl 105 - Sayı 346, https://www.turkyurdu.com.tr/yazar-yazi.php?id=2662, 04.04.2020.
Dursun, Davut (2018), Türkiye’nin Siyasal Hayatı, 1.Baskı, Beta Yayınları, İstanbul.
Duverger, M. (1974), Siyasi Partiler, (E. Özbudun, Çev.) Bilgi Yayınları, Ankara.
Erken, Ali (2014), “Örgüt ve Strateji: 1965-1980 Arasında Milliyetçi Hareket Partisi”, İnsan ve Toplum Dergisi, Cilt 4, Sayı 7, s. 135-162.
Gökalp, Ziya (2015), Türkçülüğün Esasları, Ötüken Neşriyat, Ankara.
Huntington, Samuel (1965-66), “Siyasal Gelişme ve Siyasal Bozulma”, Çev. Ergun Özbudun, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Sayı: 22-23, s. 55-107.
İpek, Göktuğ (2018), “Basında Irkçılık-Turancılık Davası”, Akademik Bakış Dergisi, Sayı 67, s. 51-72.
Kakışım, Can (2010), “Tarihsel Kökenleri ve Oluşum Koşullarıyla Türk Milliyetçiliğinde Farklı Yollar: Resmî Milliyetçilik, Irkçı Türkçülük ve Türk-İslam Düşüncesi”, Uluslararası Medeniyet Çalışmaları Dergisi, Sayı 3, s. 219-231.
Karakurt, Gökhan (2016), “Siyasi Partilerin Doğuş Teorileri, Parti Tipolojileri ve Kurumsallaşmaları Bağlamında Milliyetçi Hareket Partisi Üzerine Bir Değerlendirme”, Uluslararası Politik Araştırmalar Dergisi, Cilt 2, Sayı 1, s. 41-50.
Karpat, Kemal (2017), Osmanlı’da Milliyetçiliğin Toplumsal Temelleri, Timaş Yayınları, İstanbul.
Kılıç, Murat (2007), “Erken Cumhuriyet Dönemi Türk Milliyetçiliğinin Tipolojisi”, SDÜ Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, Aralık 2007, Sayı:16, s.113-140.
Kocabaş, Süleyman (2008), Yakın Tarihimizin Sosyal Depremlerinden 1944 Türkçülük- Turancılık Olayı, 1.Baskı, Vatan Yayınları, Kayseri.
Korkmaz, Tuğrul (2016), Tipolojik ve Kuramsal Bağlamda Milliyetçilik ve Anadoluculuk, Binyıl Yayınevi, Ankara.
Köse Türkmenoğlu, Dilşad (2014), Küreselleşme Sürecine Türkiye’deki Sağ Siyasi Partilerin Uyumu: Ak Parti ve MHP Örnekleri, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi, Sakarya.
Köse, Aynur (2017), “Türkiye’de Siyasal Söylemin Değişen ve Değişmeyen Değer Öncelikleri: 2002, 2007 ve 2011 Seçim Söylemleri Üzerine Bir Değer Analizi”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, Cilt 74, No. 2, 2019, s. 319 – 355.
Limoncuoğlu, Alihan (2018), “Türkiye’de Üçüncü Yolun Başı; Millet Partisi (1948)”, Akademik Hassasiyetler, Cilt:5, Sayı:10, s.145-155.
Mardin, Şerif (2004), Makaleler 4: Türk Modernleşmesi, İletişim Yayınları, İstanbul.
Miş, Nebi ve Hazal Duran (2019), “İttifaktan Blok Siyasetine 31 Mart Yerel Seçimler”, Adam Akademi, 9/2, s.363-393.
Özbudun, Ergun (2007), “Çağdaş Türk Politikası, Demokratik Pekişmenin Önündeki Engeller”, Doğan Kitap Yayıncılık, İstanbul.
Özkan, Asaf (2008), “Millet-Milliyetçilik-Millî Tarih Bağlamında Türk Yurdu Dergisi’nde Millî Tarih Oluşturma Çabaları (1911- 1918)”, A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, Sayı 37 Erzurum, s. 289-309.
Öztekin, Hülya (2018), “1944 Irkçılık- Turancılık Davası ve Basındaki Tartışmalar”, Selçuk İletişim, 11 (1), s.212-236.
Şimşek, Ahmet (2012), “Türk Tarih Tezi Üzerine Bir Değerlendirme”, Türkiye Günlüğü, Sayı 111, s.85-100.
Türkmenoğlu, Dilşad (2007), “Tek Parti Döneminde Ulus İnşa Politikalarının Eğitim Boyutu”, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, Cilt 5, Sayı 1, s.159-172.
Uzun, Turgay (2010), Milliyetçi Hareket Partisi, Türk Milliyetçiliğinin Kurumsallaşması, İttihat ve Terakki’den Günümüze Siyasal Partiler, Editör: Turgay Uzun, Orion Yayınları, Ankara.
Yalvar, Cihan (2017), “Türk Dünyasının Sönmeyen Ateşi: İsmail Bey Gaspıralı (1851-1914)”, Yeditepe Üniversitesi Tarih Bölümü Araştırma Dergisi, Cilt 1, Sayı 2, s. 87-116.
Yetişgin, Memet (2007), “Tarih, Coğrafya ve Sosyo-Kültürel Ortamın Türk Kimliğinin Gelişmesine Etkileri”, Akademik İncelemeler, Cilt:2 Sayı:1, s. 37-68.
Yücel, Gökberk ve Yusuf Ziya Bölükbaşı (2019), “Türk Milliyetçiliğinde Yol Ayrımı: 3 Mayıs 1944 Irkçılık-Turancılık Davası “, Milliyetçilik Araştırmaları Dergisi, Cilt: 1 Sayı: 2, s.5-34.
Zürcher, E. Jan (1999), Modernleşen Türkiye’nin Tarihi, Çev: Yasemin Saner Gören, İletişim Yayınları, İstanbul.
Walle, Alf H. (2019), Romantic nationalism in the post-Ottoman era: a continued struggle of tension and unrest, Middle East J. of Management (MEJM), Vol. 6, No. 3. pp. 27-48.
www.iyiparti.org.tr/Assets/Upload/iyiparti-tuzuk-20191004.pdf, 06.02.2020.
www.mhp.org.tr/htmldocs/basbug/hayati/mhp/basbugumuzun_hayati.html, 30.01.2020.
www.mhp.org.tr/htmldocs/genel_baskan/konusma/248/index.html, 01.04.2020.
www.mhp.org.tr/htmldocs/genel_baskan/konusma/4549/index.html, 01.04.2020.
www.mhp.org.tr/usr_img/_mhp2007/kitaplar/mhp_parti_programi_2009_opt.pdf, 01.04.2020.
www.ntv.com.tr/turkiye/mhpde-kurultay-gunu,k0hcEKPDC0GGNMKSXr2rqg, 06.02.2020.
www.ulkuocaklari.org.tr/ulku-ocaklari-hakkinda/, 30.01.2020.
www.ysk.gov.tr/doc/dosyalar/docs/2019MahalliIdareler/KesinSecimSonuclari/2019Mahalli-Liste-2.pdf, 07.02.2020.
www.ysk.gov.tr/doc/dosyalar/1923-2011-MVSecimleri-Tuik.pdf, 01.04.2020.
www.ysk.gov.tr/doc/dosyalar/docs/2014MahalliIdareler/Buyuksehir2014.pdf, 07.02.2020.
www.ysk.gov.tr/tr/1950-1977-yillari-arasi-milletvekili-genel-secimleri/3007, 30.01.2020.
www.ysk.gov.tr/tr/1983-2007-yillari-arasi-milletvekili-genel-secimleri/3008, 01.04.2020.
www.ysk.gov.tr/tr/2018-cumhurbaskani-ve-milletvekili-secim-i%CC%87statistikleri/78032, 06.02.2020.