Bolu'daki Tavuk Dışkılarından Kompost Gübre Olarak Yararlanılması

Year 2013, Volume: 10 Issue: 1, 40 - 46, 01.10.2013

Cihat Kütük

Abstract

Ülkemizde tarım yapılan alanlarda organik madde miktarı çok büyük oranda yetersizdir. Benzer şekilde Bolu'dakitarım alanlarının büyük bir kısmında da organik madde düşük düzeydedir. Organik maddenin toprağın fiziksel, kimyasal vebiyolojik özelliklerini geliştirdiği çok uzun senelerdir bilinmektedir. Diğer taraftan ülkemizde son yıllarda hızlı bir şekildegelişen kanatlı sektörüyle birlikte önemli miktarda taze tavuk dışkısı açığa çıkmakta ve bu dışkılar değerlendirilmediğindeönemli derecede çevre ve sağlık problemlerine yol açmaktadır. Yıllık tavuk dışkısı miktarı ülkemizde 10 000 000 ton dolayındadır. Bolu'da ise yıllık bazda bu miktarın yaklaşık 300 000 ton olduğu bilinmektedir. Bu taze dışkılardeğerlendirilmediğinde bölge için ciddi bir sorun olup, bunun çözümü için en uygun yol her yıl büyük miktarlarda ortaya çıkanbu doğal materyalin organik gübreye dönüştürüldükten sonra tarım topraklarına ilave edilmesidir. Tavuk dışkılarının organikgübreye dönüştürülmesinde kompostlama temel bir işlemdir. Kompostlama havalı ortamda yüksek sıcaklıklarda (40-65°C)organik materyallerin parçalanması işlemidir. Kompostlamada genel kabul görmüş iki temel yöntem vardır. Bunlar fazlazaman alan ve daha düşük kalitede kompost üreten geleneksel yöntemler ile yüksek kaliteli, kısa sürede kompost üretenkontrollü şartların sağlandığı hızlı kompostlama yöntemleridir. Ticari olarak dünyada kabul görmüş hızlı kompostlamasistemleri; sıralı yığında, havuz içinde ve döner silindirde kompostlama yöntemleridir. Kompostlanacak materyalinkarakteristiklerine, çevresel faktörlere ve ekonomik duruma göre kompostlama yöntemi seçilmelidir. Bolu'da her yıl önemlimiktarlarda ortaya çıkan tavuk dışkıları uygun bir kompostlama yöntemiyle organik gübreye dönüştürüldükten sonramutlaka tarımda kullanımı sağlanmalıdır. Çünkü tavuk gübresi sürdürülebilir tarım bakımından ülkemiz içindeğerlendirilmesi gereken önemli bir kaynaktır

Keywords

Tavuk dışkısı, kompostlama, organik gübre, toprak verimliliği

Utilization of Chicken Excretions as Compost Manure in Bolu

Abstract

Turkish agricultural soils are insufficient with regard to organic matter content. Likewise, organic matter amounts in agricultural areas of Bolu are low. The benefits of organic matter to physical, chemical and biologic properties of soils are known for very long time. On the other hand, huge amount of chicken excretions are produced in Turkey with increased chicken production recently, and this result in substantial health and environmental problems. Amount of chicken excretions are estimated about 10 000 000 tons in Turkey. In Bolu, these amounts of chicken excretions are 300 000 tons per year. The most appropriate way to solve this question is to transform chicken excretions to organic manure and apply to agricultural fields. Composting is basic process for transforming of chicken excretions to organic manure. Composting is the aerobic decomposition of organic materials in the thermophilic temperature range of 40-65 °C. There are two essential methods in composting. One of them is traditional method taking much time and producing low grade manure. Another is rapid composting method taking less time and producing high grade manure under more controlled conditions. Rapid composting methods which are more acceptable as commercially in the world are windrow, rectangular agitated beds and rotating drum, respectively Selection of appropriate method is depending on composting material, environmental and economical conditions. Chicken excretions occurring large amounts in Bolu must be transformed to organic manure by means of a suitable composting method and used in agriculture. Because, chicken manure is an important resource for sustainable agriculture in Turkey and it should be evaluated.

Keywords

Chicken excretion, composting, organic manure, soil fertility