THREATS FACED BY SEA TURTLE AND SPECIES DUE TO THE IMPACT OF WASTE PLASTIC

Yıl 2024, Cilt: 3 Sayı: 2, 66 - 80, 31.12.2024

İlhami Kiziroğlu

Öz

Plastic waste enters people's daily lives in a very uncontrolled way. Their waste decomposes in various ways in both terrestrial and aquatic ecosystems and pollutes the entire ecosystem. The production and distribution of plastic products cannot be controlled and their release into ecosystems as waste is increasing day by day. This situation will become a major problem for the environment in the coming years. Aquatic and terrestrial ecosystems shared by humans and nature will be transformed into uninhabitable ecosystems by the destruction of plastic waste into micro- and nanoplastics. This is because this sector makes new investments every year. Since 2010, the plastics industry has invested 180 billion dollars, which will lead to a 40 per cent increase in plastics in the coming years. Plastic waste is the biggest threat to sea turtles and humans and the other creatures that humans share their lives with. As they consume indigestible plastic waste (micro- and nanoplastics) as food, their digestive system is blocked, leading to their death. In the process, turtles and fish, which are among the most important elements of marine ecosystems, are severely affected.
In addition, the phytoplankton and zooplankton world is also severely damaged. In this context, humans are also severely affected.

Anahtar Kelimeler

plastic waste pollution, nanoplastics, phytoplankton/zooplankton, sea turtle

DENİZ KAPLUMBAĞASI VE ATIK PLASTİĞİN ETKİSİ İLE CANLI TÜRLERİNİN KARŞILAŞTIĞI TEHDİTLER

Öz

Plastik atıklar, insanoğlunun günlük yaşamına çok kontrolsüz bir şekilde
sokulmaktadır. Onların atıkları hem karasal, hem de sucul ekosistemlerde çeşitli yollarla parçalanarak tüm ekosistemi işgal etmektedir. Plastik ürünlerin üretimi ve dağıtımı kontrol edilememekte, atık olarak ekosistemlere bırakılması da her geçen gün artmaktadır. Bu durum ileriki yıllarda çevre için yaşamsal bir sorun haline gelecektir. Hem insan hem de doğayı paylaştığı sucul ve karasal ekosistemler, plastik atıkların mikro, ve nanoplastiklere yıkımı sonucu, yaşanması mümkün olmayan ekosistemlere dönüşecektir. Çünkü, bu sektör her yıl yeni yatırımlar yapmaktadır. Plastik endüstrisi 2010 yılından beri 180 milyar dolarlık yatırım yapmıştır; bu da gelecek yıllardaki %40’lık bir plastik artışına yol açacaktır. Plastik atıklar, deniz kaplumbağaları için en önemli tehdit unsurudur. Çünkü sindirilmesi mümkün olmayan plastik atıkları(mikro ve nanoplastik) besin olarak yediklerinden, sindirim sitemleri bloke edilir ve ölümlerine yol açılır. Bu süreçte denizel ekosistemlerin en önemli ögelerinden olan kaplumbağa ve balıklar büyük ölçüde olumsuz etkilenir. Ayrıca fito ve zooplankton dünyası da büyük zarar görür. Tüm bu çerçevede insanoğlu da yaşamsal ölçüde olumsuz etkilenir.

Anahtar Kelimeler

plastik atık kirliliği, nanoplastik, fito/zooplankton, deniz kaplumbağası

Kaynakça

• Akdoğan Z. & Güven, B. (2019). Microplastics in the environment: A critical review of current. Environmental Pollution, 254: 113011.
• Amelia T.S.M., Khalik W.M.A.W.M., Ong M.C., Shao Y.T. Pan H.J. & Bhubalan K. (2021). Marine microplastics as vectors of major ocean pollutants and its hazards to themarine ecosystem and humans, Progress. In Earth and Planetary Science, 8(1):1-26.
• Andrady A.L. (2011). Microplastics in the marine environment. Marine Pollution Bulletin, 62(8): 1596- 1605.
• Bulat F.N., & Kılınç B.(2020: Plastik ve mikroplastiklerin su canlıları ve insan sağlığı üzerindeki etkileri. Ege Journal of Fisheries and Aquatic Sciences, 37(4): 437-442.
• González-Pleiter M., Edo C., Velázquez D., Casero-Chamorro M.C., Leganés F., Quesada A., Fernández Piñas F. & Rosal R. (2020). First detection of microplastics in the freshwater of an Antarctic Specially Protected Area. Marine Pollution Bulletin, 161: 111811
• He P., Chen L. Shao L., Zhang H. & Lü F. (2019). Municipal solid waste (MSW) landfill: A source of microplastics? -Evidence of microplastics in landfill leachate. Water Reserch, 159: 38-45.
• Horton A.A., Walton A. Spurgeon D.J., Lahive E. & Svendsen C. (2017). Microplastics in freshwater and terrestrial environments: Evaluating the current understanding to identify the knowledge gaps and future research priorities. Science of the Total Environment, 586: 127-141.
• Kenan İ. & Teksoy A. (2022). Mikroplastiklerin deniz ortamı ve sucul canlılara etkisi. BŞEÜ Fen Bilimleri Dergisi, 9(1): 633-652.
• Kiziroğlu İ. (2019). Ekolojik Potpuri 2. Sarı Yıldız Matb. Ankara, 319 pp.
• Kiziroğlu İ. (2023). Deniz kaplumbağası ve atık plastiğin etkisi ile canlı türlerinin karşılaştığı tehditler, 3-5 Kasım 2023, Manavgat Sorgun Kumsalı, Deniz Kaplumbağalarının Yeni Bir Üreme Alanı Olarak Korunması ve Ekosistem Yönetimi Çalıştayı’nda sunulan bildiri.
• Miller E., Sedlak M., Lin D., Box C., Holleman C., Rochman C.M.V. & Sutton R. (2021). Recommended best practices for collecting, analyzing, and reporting microplastics in environmental media: Lessons learned from compregensive monitoring of San Francisco Bay. Journal of Hazardous Materials, 409: 124770.
• PEW & SYSTEMIQ (2020). Breaking the plastic wave. Pew Charitable Trusts, 1–154. Sert H. (2023). Balıkçı ağları deniz kaplumbağalarının ölümüne neden oluyor’ Normalde 5-10 katı daha büyüklüğe ulaşıyorlar. DEKOFOK Derneği Bildirisi, 3-5 Kasım 2023. Sorgun/Antalya.
• Sert H, Deval, MC. & Taşkavak E. (2023). Yoğun sahil kullanımının side-sorgun boğaz sahili’nde (manavgat/antalya) deniz kaplumbağası (Caretta caretta (linnaeus, 1758) ve Chelonia mydas (lLinnaeus, 1758) populasyonlarına etkileri. Tabiat ve İnsan, 2(194): 24- 49.
• Tekman M.B., Walther B. A., Peter C., Gutow L. & Bergmann M. (2022a). Die Auswirkungen von plastikverschmutzung in den Ozeanen auf Marine Arten, die biologische Vielfalt und Ökosysteme. Alfred-Wegener-Institut Helmholtz Zentrum für Polar-und Meeresforschung. Januar 2022.
• Tekman M.B., Walther B.A., Peter C., Gutow L. & Bergmann M. (2022b). Impacts of plastic pollution in the oceans on marine species, biodiversity and ecosystems, 1–221, WWF Germany, Berlin. Doi: 10.5281/ zenodo.5898684. WWF ve Londra Zooloji Birliği (2022). ‘’Living Planet Report (2022).