Farklı Kültürlerde Boş Zaman Davranışları: Bingöl Zaza Örneklemi

Year 2025, Volume: 7 Issue: 2, 304 - 315, 30.06.2025

Ayşe Avcı Kırkeser , Aytekin Hamdi Başkan

https://doi.org/10.56639/jsar.1639233

Abstract

Araştırmamızda, Bingöl Zaza örnekleminde bireylerin boş zaman davranışlarının incelenmesi amaçlanmıştır. Bingöl Zaza örnekleminde bireylerin boş zaman davranışlarının incelenmesi amacıyla nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Çalışmanın evrenini Bingöl Zaza kültürünü taşıyan oluştururken, örneklemi aralarından rastgele seçilen ve gönüllü olarak katılım gösteren 25birey oluşturmuştur. Araştırma verileri, bu çalışma için geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu ile toplanmıştır. Analizlerde görüşme metinleri dikkatle okunarak veriler kavramsallaştırılmış ve ortaya çıkan kavramlara göre mantık çerçevesinde veriyi açıklayan temalar saptanmıştır. Kodların ve temaların belirlenmesinin ardından bulgular gruplandırılmış tanımlayıcı istatistikler kullanılarak analiz edilmiştir.Katılımcıların çoğunluğunun;8 saat ve altızorunlu olarak çalıştığı ve7 saat ve altında uyuduğu görüldü. Boş zamanın kimle değerlendirildiği sorusuna arkadaş, aile ve tek başına cevaplarının verildiği, boş zamanın nerede değerlendirildiği sorusuna spor salonu, alışveriş merkezi, ev ve dışarda cevabının verildiği,toplum örf ve adetlerine göre etkinlik katılımı sorusunataziye, düğün, festivaller, spor aktiviteleri, davetler ve katılmıyorum cevabının verildiği görüldü. Katılımcılarınçoğunluğunun;bizzat mensubu oldukları etkinliklerde yer aldığı, boş zamanının yeterli olduğu, aktivitelere bütçe ayırdığı,aktivitelerinin kültürlerini yansıttığı,boş zaman etkinliklerinin kendilerinde mutluluk hazzı yarattığı görüldü.Bu çalışmada etnik ve inanç gruplarının boş zaman davranışlarında kültürleşme sonucu bir standartlaşmayı gidildiği, ancak etnik kültürel yaşamın belirli bir bilinçle yaşatılmaya çalışıldığı saptanmıştır. Çalışmamızda bireylerin daha pasif rekreatif etkinliklere katılım gösterdiği belirlenmiş. Boş zaman değerlendirme durumları göz önüne alınırsa Bingöl Zaza kültürü ile diğer kültürler arasında çok fazla farklılığın olmadığı gözlenmiştir.

Keywords

Boş Zaman , Farklı Kültür , Zaza Örneklem

Leisure Behaviorsin Different Cultures: Bingöl Zaza Sample

Abstract

In our research, it is aimed to examine the leisure time behaviours of individuals in Bingöl Zaza sample. Qualitative research method was used to examine the leisure time behaviours of individuals in Bingöl Zaza sample. While the population of the study consisted of Bingöl Zaza culture, the sample consisted of 25 individuals who were randomly selected and participated voluntarily. The research data were collected usinga semi-structured interview form developed for this study. In the analyses, the interview texts were carefully readand the data were conceptualized and themes explaining the data were determined within the framework of logic according to the emerging concepts. After determining the codes and themes, the findings were grouped and analyzed using descriptive statistics. Itwas observed that the major it of the participants worked 8 hours or less compulsorily and slept 7 hours or less. When asked with whom leisure time is spent, the answers were friends, family and alone; when asked where leisure time is spent, the answers were gym, shopping center, home and outdoors; and when asked about participation in activities according to social customs and traditions, the answers were condolences, weddings, festivals, sports activities, invitations and not participating. It was observed that the majority of the participants took part in the activities that they themselves belonged to,had sufficient free time, allocated a budget for the activities, their activities reflected their culture,and eisure time activities createda sense of happiness for them.In this study, itwas determined that there was a standardisation in the leisure time behaviours of ethnic and belief groups as a result of acculturation, but ethnic cultural life was tried to be kept alive with a certain consciousness. In our study, it was determined that individuals participated in more passive recreational activities. Considering the leisure time behaviour, it is observed that there is not much difference between Bingöl Zaza culture and other cultures.

Keywords

LeisureTime , Different Cultures , Zaza Sample

References

• Balish, S. M., Conacher, D., & Dithurbide, L. (2016). Sport and recreation are associated with happiness across countries. Research Quarterly for exercise and sport, 87(4), 382-388. https://doi.org/10.1080/02701367.2016.1229863
• Başkan, A. H., & Karaküçük, S. (2015). Farklı kültürlerde boş zaman davranışları: Ermeniler örneklemi. Sportif Bakış: Spor ve Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(1), 10-22.
• Baştuğ, G., Zorba, E., Duyan, M., & Çakır, Ö. (2017). Recreation in different cultures: analysis of leisure time activities Farklı kültürlerde rekreasyon: Serbest zaman aktivitelerinin incelenmesi. Journal of Human Sciences, 14(4), 3895-3904.
• Bölükbaş, S. (2019). KOP Region Universities Tourism Faculty Students' Perspectives on Leisure Time Activities [Unpublished Master’s Thesis]. Necmettin Erbakan University.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2012). Scientific research methods. Pegem Akademi.
• Çoban, S., & Özel, Ç. H. (2022). Yerli halkin boş zaman davranişinda kültürel yapinin yerinin belirlenmesi: eskişehir örneği. Turar Turizm ve Araştırma Dergisi, 11(2), 75-109.
• Demir, C. & Demir, N. (2006). The relationship between factors affecting individuals' participation in leisure time activities and gender: an application for undergraduate students. Ege Academic Review, 6(1), 36-48.
• Demir, M., & Demir, Ş. Ş. (2014). Kamu kesimindeki yöneticilerin serbest zaman etkinliklerini algilamasi ve değerlendirmesi. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 3(3), 61-76.
• Fox, K. & Rickards, L. (2002). Sport and Leisure. Results From the Sport and Leisure Module of the 2002 General House hold Survey. National Statistics Publications, Norwich.
• Gómez, E. (2006). The Ethnicity and Public Recreation Participation (EPRP) Model©: An assessment of unidimensionality and overall fit. Leisure Sciences, 28(3), 245-265. https://doi.org/10.1080/01490400600598087
• Güçer, E., Altunöz, Ö., & Pasli, N. Ç. (2019). Yerel Halkın Boş Zaman Değerlendirme Alışkanlıkları: Giresun İli Örneği. Journal of Tourism & Gastronomy Studies, 7(4), 3189-3201. https://doi.org/10.21325/jotags.2019.523
• Güçlücan, Z. (2019, December 15). What is learning disability? E-Psikiyatri. https://www.e-psikiyatri.com/ogrenmeguclugu-nedir (Accessed December 15, 2024).
• Güllü, S., & Çiftçi, E. G. (2016). Examination of the quality of life of individuals who are members of sports centers. International Journal of Social Sciences and Education Research, 2(3), 1251-1265.
• Hazar, A. (2009). Recreation and Animation. Detay Publishing.
• Kartal, B. (2022). Farklı kültürlerde boş zaman davranışları: Süryaniler örneklemi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Giresun Üniversitesi.
• Kaya, E. Ö., Sarıtaş, N., Yıldız, K. & Kaya, M. (2018). Research on physical activity and life satisfaction levels of sedentary and non-sedentary individuals. Journal of Celal Bayar University Institute of Health Sciences, 5(3), 89-94.
• Kaya, S., & Yıldırım, K. (2024). Açık alanlarda uygulanan terapatik rekreasyon etkinlikleri: özel gereksinimli bireylerin fiziksel, zihinsel ve sosyal gelişimlerine yönelik etkilerinin değerlendirilmesi. Journal of Sport for All and Recreation, 6(4), 498-513. https://doi.org/10.56639/jsar.1581260
• Kaya, S., Bektaş, F., & Kalın, C. (2024). Erasmus+ Ka152-You gençlik projesi letonya: oryantiring sporunun kişilerarasi kültürel tanitim ve sosyalleşme süreçlerindeki etkisi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 22(1), 82-98. https://doi.org/10.33689/Spormetre.1380636
• Kül Avan, S., & Karaküçük, S. (2020). Turistik bölgelerde yaşayan yerel halkın rekreatif faaliyetlerine yönelik algılamaları: Kapadokya Bölgesi örneği. Journal of Turkish Tourism Research, 4(3), 2486–2505. https://doi.org/10.26677/TR1010.2020.493
• Kurar, İ. (2020). Yerel halkın rekreasyon deneyim tercihlerinin, beklentilerinin ve memnuniyet düzeylerinin belirlenmesine yönelik bir araştırma: Alanya Dim Çayı Vadisi örneği. Journal of Tourism Theory and Research, 6(2), 140–155. https://doi.org/10.24288/jttr.690006
• Kurar, İ., & Baltacı, F. (2014). Halkın boş zaman değerlendirme alışkanlıkları: Alanya örneği. International Journal of Science Culture and Sport, 2(Special Issue 2), 39–52. https://doi.org/10.14486/IJSCS177
• Musson, A., & Rousselière, D. (2017). Clap along if you know what happiness is to you!: Wealth, trust and subjective well-being (CIRIEC Working Paper No. 2017/02). CIRIEC International, Université de Liège. http://hdl.handle.net/11159/628
• Okumuş, E. (2013). Odunpazarı Evleri’nde Ramazan gecelerinde boş zaman mekânları. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(3), 103–140.
• Okumuş, E. (2015). Leisure culture in Eskişehir Odunpazarı houses. Turkish Studies, 10(2), 721- 734.
• Ortaç, B. (2019). Üniversite personelinin rekreasyon etkinliklerine katılmasının mutluluk ve yaşam kalitesine etkisinin incelenmesi: Batman Üniversitesi örneği (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Batman Üniversitesi.
• Özdağ, S., Yeniçeri, M., Fişekçioğlu, İ. B., Akçakoyun, F., & Kürkçü, R. (2009). Devlet memurlarının boş zaman değerlendirme eğilimleri, antropometrik ve fiziksel uygunluk seviyeleri. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (22), 307–323.
• Öztürk, H., & Taner, H. (2014). Gaziantep emniyet müdürlüğü çevik kuvvet amirliğinde görevli polislerin boş zamanlarini değerlendirme alişkanliklari. International Journal of Sport Culture and Science, 2(Special Issue 1), 424-431.
• Statista. (2019, October). Empowering people with data. Statista. Retrieved June 23, 2024, from https://de.statista.com/
• Sutinen, J. G., & Johnston, R. J. (2003). Angling management organizations: integrating the recreational sector into fishery management. Marine Policy, 27(6), 471-487. https://doi.org/10.1016/S0308-597X(03)00079-4
• Torkildsen, G. (2005). World Leisure Innovation Prize. World Leisure Journal, 47(3), 62-63. https://doi.org/10.1080/04419057.2005.9674407
• Türker, N., Ölçer, H., & Aydın, A. (2016). Yerel halkın serbest zaman değerlendirme alışkanlıkları: Safranbolu örneği. Karabük Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(1), 49–62.
• Yayla, Ö., & Çetiner, H. (2019). The effect of factors that are effective in the evaluation of leisure time on leisure satisfaction. Tourism Academic Journal, 6(1), 219–228.
• Yin, X. (2005). New trends of leisure consumption in China. Journal of Family and Economic Issues, 26(1), 175–182. https://doi.org/10.1007/s10834-004-1419-x