Research Article
BibTex RIS Cite

HİKMET BAYUR'UN NAZARINDAN KEMALİZM

Year 2022, , 61 - 80, 30.06.2022
https://doi.org/10.48131/jscs.1092772

Abstract

Kemalizm, Mustafa Kemal’in görüşleri ve uygulamalarından teşekkül eden bir cereyandır. 1930’ların başlarında da bu cereyan ete kemiğe bürünmeye başlar. Kemalizm’den önce “Kemalist” tabiri de Mustafa Kemal’in muhitini belirleyen bir tanımlama olmuştur. Bazı kaynaklar da Millî Mücadele hareketini “Kemalist bir hareket” olarak adlandırmıştır. Biri, “ideolojik bir kimlik” üzerine inşa edilirken, diğeri bunun haricinde, daha çok şahıs etrafında halkalanan bir “muhit” görünümündedir. Neticede her ikisinin merkezinde “Mustafa Kemal” vardır. Kemalizm, tarihsel bir zeminde Mustafa Kemal’in düşüncelerine bir “merbutiyet” olarak belirmiştir. Mustafa Kemal’in yakın çevresinde bulunan şahıslar da bu bağlılıklarını Kemalizm fikrî içinde canlı tutmuşlardır. Bu şahıslardan biri de Mustafa Kemal’in iki defa Genel Sekreterliğini yapmış olan Hikmet Bayur’dur. Millî Mücadele yıllarından başlayan bu yakınlık, Mustafa Kemal’in ölümüne kadar devam etmiş, sonra da fikrî bir bağlılık olarak varlığını sürdürmüştür. Bayur, Mustafa Kemal’in yaşamında birçok hadiseye tanıklık etmiş, bunlardan bazılarını da makalelerinde aktarmıştır. Bayur, sonraki yıllarında Mustafa Kemal’in fikir ve görüşlerinden hiç ayrılmamış ve onun getirdiği kazanımların da savunucusu olmuştur. 1950’li yıllarda çıkmaya başlayan “İnkılâp Gençliği” dergisinde Mustafa Kemal ve Kemalizme dair fikirlerini dile getirmiştir. Bayur’un nazarından Kemalizm; getirdiği kazanımlarla mazinin “menfi” yüklerinden kurtulmanın, “yeni Türkiye”nin şekillenmesinin bir veçhesidir. Bu fikrîn taşıyıcılığı da belli teşekküllerle -Kadro Dergisi- sürdürülmüştür. Bayur, Mustafa Kemal ve Kemalizme olan koşulsuz bağlılığını her daim takdis etmiş, ömrünün sonuna kadar da bu bağlılıktan vazgeçmemiştir.

References

  • Ahmad, F. (2016). İttihatçılıktan Kemalizme. (Çev. Fatmagül Berktay [Baltalı]). İstanbul: Kaynak Yayınları.
  • Aksakal, E. (2018). Türkiye’de Halkçılığın Kaynağı ve Tebaadan Halka Zihni Dönüşüm. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22 (2), 917-932.
  • Alp, T. (1936). Kemalizm. İstanbul: Cumhuriyet Gazete ve Matbaası.
  • Atalay, O. (2019). Türk’e Tapmak: Seküler Din ve İki Savaş Arasında Kemalizm. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Ateş, T. (2008). Biz Devrimi Çok Seviyoruz. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Bischoff, N. V. (1936). Ankara: Türkiye/Yeni Oluşun Bir İzahı. (Çev. Burhan Belge). Ankara.
  • Bayur, H. (1963). Atatürk/Hayatı ve Eseri I (Doğumundan Samsun’a Çıkışına Kadar). Ankara.
  • Bayur, H. (1956). Kuvay-ı Millîye Devrinde Atatürk’ün Dış Siyasa ile İlgili Bazı Görüş ve Davranışları. Belleten, 80, 659-966.
  • Bayur, H. K. (1985). Hikmet Bayur’un Yaşantısından Bazı Çizgiler. Ord. Prof. Yusuf Hikmet Bayur’a Armağan. Türk Tarih Kurumu Yayınları. Ankara. ss. 35-41.
  • Bayur, H. (1952a). Atatürkçülük (Kemalizm) I. İnkılâp Gençliği, (2), 4.
  • Bayur, H. (1952b). Atatürkçülük (Kemalizm) II. İnkılâp Gençliği, (3), 4.
  • Bayur, H. (1952c). Atatürkçülük (Kemalizm) III. İnkılâp Gençliği, (4), 4, 25.
  • Bayur, H. (1952d). İnkılâp Gençleri. İnkılâp Gençliği, (5), 10.
  • Bayur, H. (1952e). Atatürkçülük (Kemalizm) IV. İnkılâp Gençliği, (6), 4.
  • Bayur, H. (1953a). Atatürkçülük (Kemalizm) V. Devrim Gençliği, (7), 4, 26.
  • Bayur, H. (1953b). Atatürkçülük (Kemalizm) VI. Devrim Gençliği, (8), 4, 25.
  • Bayur, H. (1953c). Atatürkçülük (Kemalizm) VII. Devrim Gençliği, (9), 4, 25.
  • Bayur, H. (1953d). Atatürkçülük (Kemalizm) VIII. Devrim Gençliği, (10), 4, 26.
  • Bayur, H. (1953e). Atatürkçülük (Kemalizm) IX. Devrim Gençliği, (11), 4.
  • Bayur, H. (1953f). Atatürkçülük (Kemalizm) X. Devrim Gençliği, (12), 4, 25.
  • Bayur, H. (1953g). Atatürkçülük (Kemalizm) XI. Devrim Gençliği, (13), 4, 24.
  • Bayur, H. (1953h). Atatürkçülük (Kemalizm) XII. Devrim Gençliği, (14-15), 4, 6.
  • Bayur, H. (1953ı). Atatürkçülük (Kemalizm) XIII. Devrim Gençliği, (16), 4, 25.
  • Bayur, H. (1953i). Atamız. Devrim Gençliği, (17), 4.
  • Bayur, H. (1953k). Atatürkçülük (Kemalizm) XIV. Devrim Gençliği, (18), 4.
  • Bayur, H. (1954a). Atatürkçülük (Kemalizm) XV. Devrim Gençliği, (19), 16-17.
  • Bayur, H. (1954b). Atatürkçülük (Kemalizm) XVI. Devrim Gençliği, (20), 14-15, 26.
  • Bayur, H. (1954c). Atatürkçülük (Kemalizm) XVII. Devrim Gençliği, (21), 14-15
  • Bayur, H. (1954d). Atatürkçülük (Kemalizm) XVIII. Devrim Gençliği, (24), 14-15.
  • Bayur, H. (1954e). Atatürkçülük (Kemalizm) XIX. Devrim Gençliği, (25), 14-15.
  • Burçak, R. S. (1976). Yassıada ve Öncesi. Ankara.
  • Canca, N. (2016). Hayatım ve Hatıralarımda Atatürk. Yay. Haz. Damla Asena Daloğlu. İstanbul: Opus Kitap.
  • Çeçen, A. (2007). Kemalizm. Ankara: Fark Yayınları.
  • Çoker, F. (1996). Türk Parlamento Tarihi/IV.(1931-1935). Ankara: Türk Büyük Millet Meclisi Vakfı Yayınları.
  • Devrim Gençliği (1954a). Hikmet Bayur ile Söyleşi. Devrim Gençliği, (25), s. 12, 26.
  • Eliçin, E. T. (1970). Kemalist Devrim İdeolojisi. İstanbul: Ant Yayınları.
  • Ersanlı, B. (2015). İktidar ve Tarih. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Gülsunar, E. (2015). Jakobenizm ve Kemalizm/Eleştirel Bir Karşılaştırma. İstanbul: Yordam Kitap.
  • Karal, E. Z. (1988). Atatürk’ün Türk Tarih Tezi. Atatürkçülük (İkinci Kitap), (s. 164-172), İstanbul: Millî Eğitim Basımevi.
  • Köker, L. (2020). Modernleşme, Kemalizm ve Demokrasi. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Peker, R. (1984). İnkılâp Dersleri. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Parla, T. (1989). Ziya Gökalp, Kemalizm ve Türkiye’de Korporatizm. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Uca, A. (1998). Yusuf Hikmet Bayur’un Hayatı, Fikirleri ve Eserleri. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, (9), 211-227.
  • Zürcher, E. J. (2016). Modernleşen Türkiye’nin Tarihi. İstanbul: İletişim Yayınları.
Year 2022, , 61 - 80, 30.06.2022
https://doi.org/10.48131/jscs.1092772

Abstract

References

  • Ahmad, F. (2016). İttihatçılıktan Kemalizme. (Çev. Fatmagül Berktay [Baltalı]). İstanbul: Kaynak Yayınları.
  • Aksakal, E. (2018). Türkiye’de Halkçılığın Kaynağı ve Tebaadan Halka Zihni Dönüşüm. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22 (2), 917-932.
  • Alp, T. (1936). Kemalizm. İstanbul: Cumhuriyet Gazete ve Matbaası.
  • Atalay, O. (2019). Türk’e Tapmak: Seküler Din ve İki Savaş Arasında Kemalizm. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Ateş, T. (2008). Biz Devrimi Çok Seviyoruz. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Bischoff, N. V. (1936). Ankara: Türkiye/Yeni Oluşun Bir İzahı. (Çev. Burhan Belge). Ankara.
  • Bayur, H. (1963). Atatürk/Hayatı ve Eseri I (Doğumundan Samsun’a Çıkışına Kadar). Ankara.
  • Bayur, H. (1956). Kuvay-ı Millîye Devrinde Atatürk’ün Dış Siyasa ile İlgili Bazı Görüş ve Davranışları. Belleten, 80, 659-966.
  • Bayur, H. K. (1985). Hikmet Bayur’un Yaşantısından Bazı Çizgiler. Ord. Prof. Yusuf Hikmet Bayur’a Armağan. Türk Tarih Kurumu Yayınları. Ankara. ss. 35-41.
  • Bayur, H. (1952a). Atatürkçülük (Kemalizm) I. İnkılâp Gençliği, (2), 4.
  • Bayur, H. (1952b). Atatürkçülük (Kemalizm) II. İnkılâp Gençliği, (3), 4.
  • Bayur, H. (1952c). Atatürkçülük (Kemalizm) III. İnkılâp Gençliği, (4), 4, 25.
  • Bayur, H. (1952d). İnkılâp Gençleri. İnkılâp Gençliği, (5), 10.
  • Bayur, H. (1952e). Atatürkçülük (Kemalizm) IV. İnkılâp Gençliği, (6), 4.
  • Bayur, H. (1953a). Atatürkçülük (Kemalizm) V. Devrim Gençliği, (7), 4, 26.
  • Bayur, H. (1953b). Atatürkçülük (Kemalizm) VI. Devrim Gençliği, (8), 4, 25.
  • Bayur, H. (1953c). Atatürkçülük (Kemalizm) VII. Devrim Gençliği, (9), 4, 25.
  • Bayur, H. (1953d). Atatürkçülük (Kemalizm) VIII. Devrim Gençliği, (10), 4, 26.
  • Bayur, H. (1953e). Atatürkçülük (Kemalizm) IX. Devrim Gençliği, (11), 4.
  • Bayur, H. (1953f). Atatürkçülük (Kemalizm) X. Devrim Gençliği, (12), 4, 25.
  • Bayur, H. (1953g). Atatürkçülük (Kemalizm) XI. Devrim Gençliği, (13), 4, 24.
  • Bayur, H. (1953h). Atatürkçülük (Kemalizm) XII. Devrim Gençliği, (14-15), 4, 6.
  • Bayur, H. (1953ı). Atatürkçülük (Kemalizm) XIII. Devrim Gençliği, (16), 4, 25.
  • Bayur, H. (1953i). Atamız. Devrim Gençliği, (17), 4.
  • Bayur, H. (1953k). Atatürkçülük (Kemalizm) XIV. Devrim Gençliği, (18), 4.
  • Bayur, H. (1954a). Atatürkçülük (Kemalizm) XV. Devrim Gençliği, (19), 16-17.
  • Bayur, H. (1954b). Atatürkçülük (Kemalizm) XVI. Devrim Gençliği, (20), 14-15, 26.
  • Bayur, H. (1954c). Atatürkçülük (Kemalizm) XVII. Devrim Gençliği, (21), 14-15
  • Bayur, H. (1954d). Atatürkçülük (Kemalizm) XVIII. Devrim Gençliği, (24), 14-15.
  • Bayur, H. (1954e). Atatürkçülük (Kemalizm) XIX. Devrim Gençliği, (25), 14-15.
  • Burçak, R. S. (1976). Yassıada ve Öncesi. Ankara.
  • Canca, N. (2016). Hayatım ve Hatıralarımda Atatürk. Yay. Haz. Damla Asena Daloğlu. İstanbul: Opus Kitap.
  • Çeçen, A. (2007). Kemalizm. Ankara: Fark Yayınları.
  • Çoker, F. (1996). Türk Parlamento Tarihi/IV.(1931-1935). Ankara: Türk Büyük Millet Meclisi Vakfı Yayınları.
  • Devrim Gençliği (1954a). Hikmet Bayur ile Söyleşi. Devrim Gençliği, (25), s. 12, 26.
  • Eliçin, E. T. (1970). Kemalist Devrim İdeolojisi. İstanbul: Ant Yayınları.
  • Ersanlı, B. (2015). İktidar ve Tarih. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Gülsunar, E. (2015). Jakobenizm ve Kemalizm/Eleştirel Bir Karşılaştırma. İstanbul: Yordam Kitap.
  • Karal, E. Z. (1988). Atatürk’ün Türk Tarih Tezi. Atatürkçülük (İkinci Kitap), (s. 164-172), İstanbul: Millî Eğitim Basımevi.
  • Köker, L. (2020). Modernleşme, Kemalizm ve Demokrasi. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Peker, R. (1984). İnkılâp Dersleri. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Parla, T. (1989). Ziya Gökalp, Kemalizm ve Türkiye’de Korporatizm. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Uca, A. (1998). Yusuf Hikmet Bayur’un Hayatı, Fikirleri ve Eserleri. Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, (9), 211-227.
  • Zürcher, E. J. (2016). Modernleşen Türkiye’nin Tarihi. İstanbul: İletişim Yayınları.
There are 44 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Journal Section Research Articles
Authors

İsmail Çakmak 0000-0001-7037-4065

Hamit Pehlivanlı 0000-0002-5008-6901

Publication Date June 30, 2022
Submission Date March 24, 2022
Published in Issue Year 2022

Cite

APA Çakmak, İ., & Pehlivanlı, H. (2022). HİKMET BAYUR’UN NAZARINDAN KEMALİZM. Toplum Ve Kültür Araştırmaları Dergisi(9), 61-80. https://doi.org/10.48131/jscs.1092772

“Toplum ve Kültür Araştırmaları Dergisi” (J-SCS) sosyal ve beşeri bilimler alanında yapılan özgün çalışmalara zemin hazırlamayı esas alan disiplinler arası bir akademik dergidir. Sosyal ve beşeri bilimler alanında farklı disiplinlerdeki bağımsız bilim insanlarının birlikteliğiyle 2018 Yılında kurulmuş olan derginin bütün sayılarının elektronik formda yayımlanması kararlaştırılmıştır. Derginin resmi ya da resmi olmayan herhangi bir kurum, kuruluş veya grupla bağı yoktur. Derginin yayımlanması için fikirleri ve emekleriyle destek veren bütün bilim insanlarının ortak maksadı sosyal ve beşeri bilimler sahasında çalışanların akademik gelişimlerine katkıda bulunmakla beraber sosyal ve beşeri bilimlerin topluma daha fazla fayda sağlamaları için yeni imkanlar aramaktır.

“Toplum ve Kültür Araştırmaları Dergisi”nin (J-SCS) yayın dili Türkçe ve İngilizce’dir.

“Toplum ve Kültür Araştırmaları Dergisi” (J-SCS) sadece elektronik ortamda www.toplumvekultur.com ve dergipark.org.tr üzerinden yayımlanır, açık erişim politikasını benimser. Dergi Haziran ve Aralık aylarında olmak üzere yılda iki kez çıkar.

Yayınlar için eser sahiplerinden herhangi bir ücret alınmaz, editörlere, yayın kuruluna ve hakemlere ve eser sahiplerine herhangi bir ücret ödenmez. Dergide yayımlanması için iletişim adresine makale gönderen yazarların telif hakkı ile ilgili bu açıklamayı okuyup onayladığı kabul edilir.

“Toplum ve Kültür Araştırmaları Dergisi” birinci yazarı “doktor” veya “doktora öğrencisi” unvanına sahip bütün araştırmacıların çalışmalarına açıktır. Birinci yazarı “doktor” veya “doktora öğrencisi” olan makalelerin ikinci, üçüncü ve dördüncü yazarlarının “doktor” veya “doktora öğrencisi” unvanına sahip olması zorunlu değildir. Bir makalede en fazla dört yazar ismi bulunabilir. Yazım kurallarına uygun olarak hazırlanmış olan makaleler editör incelemesinden geçtikten sonra hakem incelemesine sunulur. Hakemler makalede düzeltme isteyebilir, doğrudan ret veya kabul edebilir. Hakem değerlendirmesi sonu ret edilen makaleler için yazarı tarafından üçüncü bir hakem değerlendirmesi istenebilir, editör bu talebi uygun görürse makale üçüncü bir hakeme gönderilir. İki hakemden birinin kabul, diğerinin ret verdiği durumlarda ise editör makaleyi kabul ya da ret edebilir yahut üçüncü bir hakemden değerlendirme isteyebilir.

Daha önce başka bir yazılı kaynakta yayımlanmış veya değerlendirme aşamasında olan eserler “Toplum ve Kültür Araştırmaları Dergisi” yayın sürecine kabul edilmezler. Yayımlanan yazılar ile ilgili bütün etik ve yasal sorumluluk yazarlarına aittir.