EDEBİYAT BİREYSEL VE TOPLUMSAL PSİKOLOJİYE NASIL OLUMLU ETKİ EDEBİLİR? NEZİHE MERİÇ’İN “KÜÇÜK BİR KIZ TANIYORUM…” SERİSİ ÖRNEĞİ

Year 2022, Issue: 10, 75 - 86, 30.12.2022

Özden Turgut

https://doi.org/10.48131/jscs.1168454

Abstract

Nezihe Meriç, sanatın, (çocuğun) öğrendiklerini algılamasını kolaylaştıran, onu yaşama hazırlayan en sağlıklı, en kestirme yol olduğunu belirtir. Ayrıca toplumumuzda ne okuyacağını bilememe durumunun olduğunu ve okuma gereksinimi duyacak bir yaşamın da kurulmadığını düşünür. Bununla birlikte, okurunu hayal eder, okurunun da onu merak ettiğini düşünür. Bu makalede, yazar Nezihe Meriç’i geç de olsa tanıyan bir okuru tarafından, yazarın “Küçük Bir Kız Tanıyorum…” serisi özelinde, bireysel ve toplumsal psikolojiye nasıl olumlu katkı sağlayabilme potansiyeli taşıdığı tartışılmaktadır. Bu tartışmada, yurt içinde Nezihe Meriç konusunda yapılan bilimsel çalışmalara, dünyada çocuk edebiyatı konusunda ileri sürülen görüşlere ve yazarın çocuk edebiyatı konusundaki görüşlerine başvurulmakta, “Küçük Bir Kız Tanıyorum…” serisinin neden bireysel ve toplumsal psikoloji açısından olumlu etkileri olabileceği ele alınmaktadır. Bu çalışma, bir derleme çalışmasıdır. Sonuç olarak, “Küçük Bir Kız Tanıyorum…” serisi incelendiğinde, şiddetin olmadığı bir anlatı olduğu, aile üyelerinin duygu ve düşüncelerini ifade edebildiği bir ortamın mevcut olduğu, ebeveynlerin dile önem verdikleri ve çocuğa bu konuda rehberlik ettikleri, toplumun çeşitli özellikleri ile gözlemlenmiş olması ve olduğu gibi yansıtılabilmesi ile yaşama sevinci-neşe bileşenlerinin, öykü serisinde öne çıkan olumlu özellikler olduğu belirtilmiştir.

Keywords

Çocuk edebiyatı, bireysel psikoloji, toplumsal psikoloji, "Küçük Bir Kız Tanıyorum..." serisi

HOW CAN LITERATURE AFFECT THE INDIVIDUAL PSYCHOLOGY AND THE SOCIAL PSYCHOLOGY POSITIVELY? THE EXAMPLE OF “I KNOW A LITTLE GIRL…” SERIES WRITTEN BY NEZİHE MERİÇ

Abstract

Nezihe Meriç states that art is the healthiest and the shortest path for the child to make him/her ready for life and facilitate the perception of the things learned. She also remarks that our community cannot decide what to read and also there is a community life which is construed as not having a need of reading. This article is written by a reader of Nezihe Meriç who has met her lately and the article aims to discuss the potential positive contributions of “I Know a Little Girl..” series to the individual psychology and social psychology. For this purpose, the scientific studies about Nezihe Meriç, the opinions suggested about child literature and also the opinions suggested by Nezihe Meriç are reviewed. This study is a review. Consequently, it can be stated that, in “I Know a Little Girl..” series, there is a pattern excluding violence, there is a family milieu where the members can express their feelings and opinions, the fictious parents care about the right usage of the language and guide the little girl about the language, the community is described via the real conditions because the author observed outrightly and there is a huge atmosphere indicating the joy of living and cheer.

Keywords

Child literature, individual psychology, social psychology, "I Know a Little Girl..." series

References

• Aksoy, S.E. (2019). Nezihe Meriç’in öykülerinde mutluluğa ve umuda açılan yollar: İlişkiler, gündelik işler, bedensel sağlık, Monograf Edebiyat Eleştirisi Dergisi, 12, 70-109.
• Arendt, H. (1970). On violence. Houghton Mifflin Harcourt Publishing Company.
• Bell, K.M. & Higgins, L. (2015). The impact of childhood eotional abuse and experiential avoidance on maladaptive problem solving and intimate partner violence, Behavioral Sciences, 5(2), 154-175.
• Bostan, M. (2021). Nezihe Meriç’in öykülerinde ev imgesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Bozkurt-Yükçü, Ş., İzoğlu-Tok, A. & Bencik-Kangal, S. (2019). Çocuk edebiyatının geldiği son nokta Okul öncesi dönem resimli e-kitaplara gelişimsel bir bakış, Erken Çocukluk Çalışmaları Dergisi, 3(1), 139-164.
• Cintosun, S. (2018). Nezihe Meriç’in “Yandırma” adlı kitabındaki öykülerin söz dizimi açısından incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Çelikten, F. (2019). Nezihe Meriç’in çocuk kitaplarının değerler eğitimi açısından incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Demirci, Ş.N. (2020). Nezihe Meriç’in öykülerinde kadının varoluşu. Lisans bitirme tezi, İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi Edebiyat Fakültesi.
• Gezeroğlu, S. (2015). Nezihe Meriç’in öykülerinde kronotop (Zaman-uzam). Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Gubar, M. (2011). On not defining children’s literature, PMLA/Publications of the Modern Language Association of America, 126(1), 209-216. Doi: 10.1632/pmla.2011.126.1.209
• Hunt, P. (2005). Introduction: The expanding world of children’s literature studies. In P. Hunt (ed.) Understanding Children’s Literature (pp. 1-14). Routledge.
• Karanisoğlu-Güder, M. (2019). Nezihe Meriç’in çocuk kitaplarından “Küçük Bir Kız Tanıyorum” serisinde gelişim alanlarının incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa Lisansüstü Eğitim Enstitüsü.
• LeBlanc, M., Self-Brown, S., Shepard, D. & Kelley, M.L. (2011). Buffering the effects of violence: Communication and problem-solving skills as protective factors for adolescents exposed to violence, J. Community Psychol., 39, 353-367.
• Meriç, N. (2016). Küçük Bir Kız Tanıyorum Yedi Yaşında. Yapı Kredi Yayınları.
• Meriç, N. (2017). Küçük Bir Kız Tanıyorum Dokuz Yaşında. Yapı Kredi Yayınları.
• Meriç, N. (2020). “Kimse hikayeyle aramda geçenleri anlamıyordu” (Söyleşi). Hazırlayan: S. Şahin. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Mutlu, B. & Çağlayan, Ö. (2018). Gelişim alanlarına uygunluğu açısından Bilgin Adalı’nın çocuk romanları, Folklor/Edebiyat, 24(96), 77-96.
• Rosenberg, M.S. (1987). Children of battered women: The effects of witnessing violence on their social problem-solving abilities, The Behavior Therapist, 10(4), 85-89.
• Şirin, M.R. (2016). Edebiyat ve çocuk edebiyatı edebiyatın amacı ve işlevi, Türk Dili Dergisi, CX(780), 12-31. https://www.tdk.gov.tr/wp-content/uploads/2016/11/3_Mustafa Ruhi ŞİRİN_Edebiyat ve Çocuk Edebiyatı Edebiyatın Amacı ve İşlevi.pdf
• Thacker, D.C. & Webb, J. (2002). Introducing Children’s Literature. Routledge.
• Toker-Badem, S. (2019). Nezihe Meriç’in hikâye ve romanlarında eğitim değerleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Tolan, P., Gorman-Smith, D. & Henry, D. (2006). Family violence, Annual Review of Psychology, 57, 557-583.
• Turan, L. & Gerez-Taşgın, F. (2018). Çocuk edebiyatında “şiddet dili” farkındalık ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması, RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 12, 232-248.
• Wieviorka, M. (2009). Violence (a new approach). SAGE Publications Ltd.
• Yumru, D. (2012). Özerk benlik duygusu ve çocuk edebiyatı, Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(3), 37-46.
• Zizek, S. (2008). Violence. Violence. Picador.