A research on sustainable development goals in education

Year 2025, Volume: 1 Issue: 1, 58 - 90, 01.07.2025

Emre Silah , Özüm Eğilmez

Abstract

Education, with its dynamic and interdisciplinary nature, is recognized as a fundamental component of national development. Particularly, restructuring education systems in line with sustainable development goals plays a critical role in addressing environmental, economic, and social challenges. This study aims to comprehensively examine the theoretical framework of sustainability in education, national and international policy contexts, and implementation examples specific to Türkiye. During the research process, documents related to sustainable development and education from international authorities such as UNESCO (2014) and the United Nations (1987, 2015) were evaluated; sustainable education policies in Türkiye were analyzed within the scope of strategic plans such as the Ministry of National Education’s 2023 Education Vision and the Türkiye Century Maarif Model. Furthermore, the integration of sustainability into teacher education, curriculum, school management, and technological developments was addressed. The study emphasizes the necessity for sustainability to be comprehensively embedded at all levels of education systems, highlighting that this process requires a multidimensional approach beyond curriculum adjustments, including enhancing teacher competencies, developing education policies, and creating sustainable school environments. Additionally, national education visions like Maarif education and the Türkiye Century Maarif Model are identified as important tools for cultivating responsible individuals who contribute to sustainable development. In conclusion, overcoming challenges in sustainable development practices in education and developing effective strategies require the cooperation of all stakeholders within the education system. Accordingly, this research aims to contribute to improving sustainability practices in educational institutions and making education policies more inclusive.

Keywords

Education , Sustainability , Sustainable Development Goals , Education Model

Eğitimde sürdürülebilir kalkınma hedefleri üzerine bir değerlendirme

Abstract

Eğitim, dinamik ve disiplinler arası yapısıyla ulusal kalkınmanın temel unsurlarından biri olarak kabul edilmektedir. Özellikle sürdürülebilir kalkınma hedefleri doğrultusunda eğitim sistemlerinin yeniden yapılandırılması, çevresel, ekonomik ve toplumsal sorunların çözümünde kritik bir rol üstlenmektedir. Bu çalışma, eğitimde sürdürülebilirliğin teorik altyapısını, ulusal ve uluslararası politika çerçevelerini ve Türkiye özelinde uygulama örneklerini kapsamlı bir şekilde incelemeyi amaçlamaktadır. Araştırma sürecinde, UNESCO (2014), Birleşmiş Milletler (1987, 2015) gibi uluslararası otoritelerin sürdürülebilir kalkınma ve eğitimle ilgili dokümanları değerlendirilmiş; Türkiye’de sürdürülebilirlik temelli eğitim politikaları, Millî Eğitim Bakanlığı’nın 2023 Eğitim Vizyonu ve Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli gibi stratejik planlar bağlamında analiz edilmiştir. Ayrıca, sürdürülebilir eğitim uygulamalarının öğretmen eğitimi, müfredat, okul yönetimi ve teknolojik gelişmelerle entegrasyonu ele alınmıştır. Çalışma, sürdürülebilirliğin eğitim sistemlerinin her düzeyinde kapsamlı bir şekilde yer alması gerektiğini vurgulamakta; bunun sadece müfredat düzenlemeleriyle sınırlı kalmayıp, öğretmen yeterliliklerinin artırılması, eğitim politikalarının geliştirilmesi ve okul ortamlarının sürdürülebilir hale getirilmesi gibi çok boyutlu bir yaklaşımı gerektirdiğini ortaya koymaktadır. Bunun yanı sıra, maarif eğitimi ve Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli gibi ulusal eğitim vizyonlarının, bireylerin sorumluluk bilinciyle donatılması ve sürdürülebilir kalkınmaya katkı sağlaması açısından önemli bir araç olduğu belirtilmiştir. Sonuç olarak, eğitimde sürdürülebilir kalkınma uygulamalarında karşılaşılan zorlukların aşılması ve etkin stratejilerin geliştirilmesi için eğitim sisteminin tüm paydaşlarının iş birliği içinde hareket etmesi gerekmektedir. Bu bağlamda, araştırmanın eğitim kurumlarında sürdürülebilirlik uygulamalarının iyileştirilmesine ve eğitim politikalarının daha kapsayıcı hale getirilmesine katkı sağlaması hedeflenmektedir.

Keywords

Eğitim , Sürdürülebilirlik , Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri , Maarif Modeli

References

• Akın, G. (2020). Hayat boyu öğrenme yeterlikleri. İçinde H. Kaygın, İ. Ç. Ulus, B. Çukurbaşı (Ed.), Hayat boyu öğrenme (s. 243-265). Pegem Akademi.
• Akın, G. (2022). Yaşam seyrindeki öğrenme yolları: Yaşam boyu, yaşam genişliğinde ve yaşam derinliğinde. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 55(2), 567-599. https://doi.org/10.30964/auebfd.917069
• Akın, Y. (2020). Eğitim 2030 ve Sürdürülebilir Kalkınma Amacı 4: Türkiye İçin Bir Değerlendirme. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Hacettepe Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Balcı, A. (2021). Sosyal bilimlerde araştırma: Yöntem, teknik ve ilkeler. Pegem Akademi.
• Balcı, M. C., ve Yıldız, A. (2022). Yaşam Boyu Eğitimden Yaşam Boyu Öğrenmeye: Faure ve Delors Raporları. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi(56), 149-174, S:4-6. https://doi.org/10.9779/pauefd.1068818
• Bell, S., ve Morse, S. (2008). Sustainability indicators: Measuring the unmeasurable? (2nd ed.). Routledge. https://doi.org/10.4324/9781849772723
• Brundtland, G. H. (1987). Our common future—Call for action. Environmental conservation, 14(4), 291-294.
• CEC, Commission of the European Communities. (2000). A Memorandum on Lifelong Learning. SEC (2000) 1832. Brussels.
• Çelik, A., & Şimşek, F. (2022). Eğitimde sürdürülebilirlik ve öğretmen yetiştirme politikaları. Eğitim Bilimleri Dergisi, 47(2), 123-140.
• Çevre ve Şehircilik Bakanlığı. (2020). Sıfır Atık Uygulamaları El Kitabı.
• Çevre ve Şehircilik Bakanlığı. (2022). Çevre Dostu 1000 Okul Projesi Raporu.
• Çukurbaşı, B. ve Kıyıcı, M. (2020). Trend ve eğilimler. H. Kaygın, İ. Ç. Ulus ve B. Çukurbaşı (Ed.), Hayat boyu öğrenme ∞ Teoriler, araştırmalar ve eğilimler (s. 45-78) içinde. Pegem Akademi Yayıncılık.
• Demir, B., ve Öztürk, S. (2018). Sürdürülebilir kalkınma ve eğitim: Türkiye’deki uygulamalar. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 11(57), 45-58.
• Demirel, Ö. (2010). Kuramdan uygulamaya eğitimde program geliştirme (15. baskı). Pegem Akademi, S:201
• Dernbach, J. C., ve Cheever, F. (2015). Sustainable development: What you need to know. Environmental Law Institute.
• Faure, E., Herrera, F., Kaddoura, A.-R., Lopes, H., Petrovsky, A. V., Rahnema, M., ve Ward, F. C. (1972). Learning to be: The world of education today and tomorrow. UNESCO Publishing.
• Güleç, İ., Çelik, S., ve Demirhan, B. (2012). Yaşam boyu öğrenme nedir? Kavram ve kapsamı üzerine bir değerlendirme. Sakarya University Journal of Education, 2(3), 34-48.
• Hickel, J. (2015). Five reasons to think twice about the UN’s Sustainable Development Goals. The Guardian.
• Hopwood, A., Mellor, M., ve O'Brien, G. (2005). Sustainable development: Mapping different approaches. Sustainable Development, 13(1), 38-52.
• IPCC, Intergovernmental Panel on Climate Change. (2021). Climate Change 2021: The Physical Science Basis. Contribution of Working Group I to the Sixth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change [V. Masson-Delmotte, P. Zhai, A. Pirani, S.L. Connors, C. Péan, S. Berger, N. Caud, Y. Chen, L. Goldfarb, M.I. Gomis, M. Huang, K. Leitzell, E. Lonnoy, J.B.R. Matthews, T.K. Maycock, T. Waterfield, O. Yelekçi, R. Yu, and B. Zhou (eds.)]. Cambridge University Press. https://www.ipcc.ch/report/ar6/wg1/downloads/report/IPCC_AR6_WGI_SPM_final.pdf
• Kara, H. (2020). Yaşam boyu öğrenme ve sürdürülebilir eğitim modelleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 18(1), 77-94.
• Karakaya, F. ve Arı, E. (2020). Eğitimde Sürdürülebilirlik Yaklaşımları ve Politika Önerileri. Eğitim ve Toplum, 28(1), 135–150.
• Kaya, A. (2014). Hayat boyu öğrenme ve yetişkin eğitimi alan yazınında son gelişmeler: Uluslararası literatür ve Türkiye örneği. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 47(2), 263-281.
• Kaya, M. (2019). Maarif eğitimi ve toplumsal dönüşüm. Eğitim ve Toplum, 34(123), 89-105.
• Kaygın, H., Ulus, İ. Ç., ve Çukurbaşı, B. (Ed.). (2020). Hayat boyu öğrenme ∞ Teoriler, araştırmalar ve eğilimler. Pegem Akademi Yayıncılık.
• Kitchenham, A. (2008). The evolution of John Mezirow's transformative learning theory. Journal of Transformative Education, 6(2), 104-123.
• Knowles, M. S., Holton III, E. F., ve Swanson, R. A. (2014). The adult learner: The definitive classic in adult education and human resource development (8th ed.). Routledge. https://doi.org/10.4324/9781315816951
• Kopnina, H. (2020). Degrowth: Deliberately shrinking the economy for ecological sustainability. Routledge.
• Kurt, A. (2021). Dijital Eğitim Uygulamaları ve Sürdürülebilirlik. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 17(2), 214–229.
• Küçüksüleymanoğlu, R. (2020). Hayat boyu öğrenme ve sürdürülebilirlik. Teoriler, araştırmalar ve eğilimler. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık, 352-355.
• Meadowcroft, J. (2000). Sustainable development: A new(ish) idea for a new century? Political Studies, 48(2), 405-422. https://doi.org/10.1111/1467-9248.00287
• MEB. (2019). 2023 Eğitim Vizyonu Belgesi. T.C. Millî Eğitim Bakanlığı.
• MEB. (2023). 2023–2027 Stratejik Plan. T.C. Millî Eğitim Bakanlığı Strateji Geliştirme Başkanlığı.
• OECD. (2019). OECD Learning Compass 2030. Paris: OECD Education and Skills Directorate.
• Ornstein, A. C., & Hunkins, F. P. (2016). Curriculum: Foundations, principles, and issues (7th ed.). Pearson, S:19-20 https://anyflip.com/ekobk/wujx/basic.
• Özcan, A. (2008). Avrupa Birliği'nin Yaşam Boyu Öğrenme Stratejileri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Özdemir, M. (2021). Türkiye'de Eğitim Politikaları ve Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 54(2), 250–272.
• Philllipson, R. ve Evitan, F. (2017). “Türkiye'de Hayat Boyu Öğrenmenin Geliştirilmesi İçin Teknik Destek II. Hayat Boyu Öğrenme.” Erişim Linki: http://hayatboyu.meb.gov.tr/wp-content/uploads/2017/10/Manual-forMonitoring-the-2014-2018-LLL-Strategy-TR.pdf. (Erişim Tarihi: 15.12.2024).
• PEC. (2004). President's Council on Environmental Quality Sustainable Development: A Progress Report. https://www.whitehouse.gov/sites/default/files/docs/2004_sustainable_development_report.pdf
• Puppim de Oliveira, J. A. (2013). The politics of implementing sustainable development: From global accords to local practice. International Journal of Sustainable Development & World Ecology, 20(2), 110-120.
• Redclift, M. (2005). Sustainable development (1987–2005): An oxymoron comes of age. Sustainable Development, 13(4), 212-222. https://doi.org/10.1002/sd.281
• Sachs, J. D. (2012). From Millennium Development Goals to Sustainable Development Goals. The Lancet, 379(9832), 2206-2211. https://doi.org/10.1016/S0140-6736(12)60685-0
• Sayılan, F. (2013). Yaşam boyu öğrenme ve Türkiye'deki uygulamaları. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne.
• Sayılan, F. (2024, 28 Ekim). Dönüştürücü Öğrenme. Dersler Dergisi. https://derslerdergisi.com/donusturucu-ogrenme/
• Sneddon, C., Howarth, R. B., & Norgaard, R. B. (2006). Sustainable development in a post-Brundtland world. Ecological Economics, 57(2), 253-268. https://doi.org/10.1016/j.ecolecon.2005.04.013
• Sterling, S. (2016). Transformative Learning and Sustainability Education: Reframing Education for the Future. Journal of Education for Sustainable Development, 10(2), 177–191.
• T.C. Millî Eğitim Bakanlığı Hayat Boyu Öğrenme Genel Müdürlüğü. (2014). Hayat Boyu Öğrenme Strateji Belgesi 2014-2018.
• TÜBİTAK. (2023). İnsan Çağı: Antroposen. Bilim ve Teknik, (https://ansiklopedi.tubitak.gov.tr/ansiklopedi/antroposen_cag), Erişim tarihi: 18 Haziran 2025
• UNDP Türkiye. (2022). Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları Raporu. https://www.tr.undp.org
• UNESCO. (2012). Shaping the Education of Tomorrow: 2012 Report on the UN Decade of Education for Sustainable Development (ESD). UNESCO Publishing
• UNESCO. (2017). Education for Sustainable Development Goals: Learning Objectives. UNESCO. https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000247444
• UNFCCC. (2022). "What is the Triple Planetary Crisis?" Erişim tarihi: 18 Haziran 2025
• United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization. (2005). UNESCO and sustainable development. https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000139369
• United Nations Environment Programme. (2021). Making Peace with Nature: A scientific blueprint to tackle the climate, biodiversity and pollution emergencies. https://www.unep.org/resources/making-peace-nature
• United Nations Framework Convention on Climate Change. (2022). COP27 – United Nations Climate Change Conference, Sharm el-Sheikh, Egypt. Retrieved from https://unfccc.int/cop27
• United Nations. (1992). Report of the United Nations Conference on Environment and Development (Rio de Janeiro, 3-14 June 1992) (A/CONF.151/26/Rev.1 (Vol. I-III)). United Nations.
• United Nations. (2000). United Nations Millennium Declaration (A/RES/55/2). United Nations General Assembly. https://www.un.org/millennium/declaration/ares552e.pdf
• United Nations. (2002). Report of the World Summit on Sustainable Development (Johannesburg, South Africa, 26 August–4 September 2002) (A/CONF.199/20). United Nations.
• United Nations. (2005). 2005 World Summit Outcome (A/RES/60/1). United Nations General Assembly. https://www.un.org/ruleoflaw/files/2005%20World%20Summit%20Outcome.pdf
• United Nations. (2015). Transforming our world: The 2030 Agenda for Sustainable Development (A/RES/70/1). United Nations General Assembly. https://sustainabledevelopment.un.org/content/documents/21252030%20Agenda%20for%20Sustainable%20Development%20web.pdf
• Urhan, N. (2020). Hayat Boyu Öğrenme: Avrupa Birliği ve Türkiye Karşılaştırması. Çalışma İlişkileri Dergisi, 1, 18-45, s:29-32
• WEF. (2024). The global risks report 2024 (19th ed.). https://www3.weforum.org/docs/WEF_The_Global_Risks_R eport_2024.pdf
• World Commission on Environment and Development. (1987). Ortak Geleceğimiz (Cilt 17, Belge 149). Birleşmiş Milletler. https://idl-bncidrc.dspacedirect.org/server/api/core/bitstreams/a475333a2123-4655-8e16-108d1dcd477f/content
• World Commission on Environment and Development. (1987). Our common future. Oxford University Press.
• World Economic Forum. (2024). The Global Risks Report 2024. https://www3.weforum.org/docs/WEF_The_Global_Risks_Report_2024.pdf
• Yıldız, S., ve Yıldız, G. (2022). Sürdürülebilir Eğitimde Teknoloji Kullanımı. Eğitim Teknolojisi Kuram ve Uygulama, 12(1), 45–58.
• Yılmaz, R., ve Demirtaş, H. (2020). Eğitimde sürdürülebilirlik kavramı ve uygulamaları. Eğitim Yönetimi Araştırmaları Dergisi, 6(3), 33-50.
• Yılmaz, D., ve Şahin, F. (2021). Öğretmen Adaylarının Sürdürülebilirlik Bilgi Düzeyleri. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 9(2), 1198–1220.