If the mathematical model of an optimization problem contains input and/or response variables that take discrete and continuous values, the problem is called as a mixed data optimization problem. In this study, the modeling and the optimization phases of multi-response problems with mixed data in terms of input variables are discussed. In the modeling phase, estimated response functions are obtained using Generalized Linear Models (GLM). In the optimization phase, the estimated response functions are considered as an objective function and the problem is expressed as a multi-objective optimization (MOO) problem with simultaneous optimization. In this study, a new solution algorithm based on the Non-dominated Sorting Genetic Algorithm-II (NSGA-II), one of the most frequently used artificial intelligence optimization algorithms in MOO, is proposed. This algorithm, which was prepared by making various adaptations in the variable representation, initial population generation and application of genetic operators stages of the NSGA-II, is called MDNSGA-II (Mixed Data NSGA-II) in this study. In MDNSGA-II, each discrete variable value is assigned a positive integer value and an integer indexing is performed for the discrete variable values. It is ensured that the discrete variable takes values in support set of variables by using the indexing approach. In the application part of the study, it is shown that Pareto solutions can be obtained with the proposed MDNSGA-II by using the mixed data set on energy efficiency from the UCI Repository database and the experimental mixed data set available in the literature in the field of food.
Bir optimizasyon probleminin matematiksel modeli, kesikli ve sürekli değer alan girdi ve/veya yanıt değişkenlerini içermesi durumunda problem, karma veri içeren optimizasyon problemi olarak adlandırılır. Bu çalışmada, girdi değişkenleri bakımından karma veri içeren çok yanıtlı problemlerin modelleme ve optimizasyon aşamaları ele alınmıştır. Modelleme aşamasında Genelleştirilmiş Lineer Modeller (GLM) kullanılarak tahmini yanıt fonksiyonları elde edilmiştir. Optimizasyon aşamasında ise elde edilen tahmini yanıt fonksiyonları bir amaç fonksiyonu olarak dikkate alınıp problem, eşanlı optimizasyonu istenilen çok amaçlı optimizasyon (ÇAO) problemi biçiminde ifade edilmiştir. Çalışmada, ÇAO’da sıklıkla kullanılan yapay zeka optimizasyon algoritmalarından biri olan NSGA-II (Non-dominated Sorting Genetic Algorithm-II)’ye dayalı yeni bir çözüm algoritması önerilmiştir. NSGA-II’de, değişken gösterimi, başlangıç popülasyonu oluşturma ve genetik operatörlerin uygulanması aşamalarında çeşitli uyarlamalar yapılarak hazırlanan bu algoritma, çalışma kapsamında MDNSGA-II (Mixed Data NSGA-II) olarak adlandırılmıştır. MDNSGA-II’de, her bir kesikli değişken değerine bir pozitif tam sayı değeri atanarak, kesikli değişken değerleri için bir tam sayı indekslemesi yapılmıştır. Yapılan indeksleme işlemiyle kesikli değişkenin tanım kümesinden değerler alması sağlanmıştır. Çalışmanın uygulama kısmında, UCI Repository veri tabanından enerji verimliliği konulu karma veri seti ve gıda alanında literatürde mevcut olan deneysel karma veri seti kullanılarak önerilen MDNSGA-II ile Pareto çözümlerin elde edilebilir olduğu gösterilmiştir.
Bu çalışma, birinci yazarın, ikinci yazarın danışmanlığında hazırladığı doktora tezinden üretilmiştir.
Primary Language | Turkish |
---|---|
Subjects | Soft Computing, Statistical Analysis, Applied Statistics |
Journal Section | Articles |
Authors | |
Early Pub Date | December 29, 2023 |
Publication Date | December 31, 2023 |
Submission Date | November 25, 2023 |
Acceptance Date | December 28, 2023 |
Published in Issue | Year 2023 Volume: 16 Issue: 2 |