Bir kamu kurumundaki çalışanların ofis ortamındaki koşullarının ergonomi riskleri yönünden incelenmesi

Year 2021, Volume: 5 Issue: 2, 792 - 805, 31.12.2021

Eda Ekin , Müge Uğur Özçelik , Nermin Avşar Özcan

Abstract

Bu çalışmada, çalışma ortamının insana olan uyumu ergonomik açıdan incelenmiştir. Çalışma için bir kamu kurumunda çalışan 149 kişinin ofis ortamının koşulları ve bu kişilerin kas iskelet sistemi rahatsızlıkları analiz edilmiştir. Analiz için eş zamanlı olarak ROSA ve CMDQ yöntemleri kullanılmıştır. Yapılan yöntemlerle, çalışanların ortamı ve sandalye, monitör, klavye, fare ve telefon gibi ekipmanların kullanıcıya uygunluğu ergonomik ölçeklerle değerlendirilip, kullanıcıların postür ve duruş pozisyonunda hangi oranda rahatsızlık oluşturduğu gözlemlenmiştir. Buna göre ergonomik açıdan riskli bulunan ofislerin, çalışanların kas ağrısına, kronik sağlık problemine ve ergonomi hakkındaki bilgi düzeyine bağlı olup olmamasına ilişkin değişkenler ayrıntılı bir şekilde incelenip, tartışılmıştır.

Keywords

Ofis Ergonomisi, KİS Rahatsızlıkları, Hızlı Ofis Zorlanma Değerlendirmesi

References

• Akay, D., Kurt, M. ve Dağdeviren, M. (2003). Ergonomic analysis of working postures. Journal of The Faculty of Engineerıng and Architecture of Gazi University, 18(3), 73-84.
• Bayrakçıoğlu, E. (2018). Bilgisayar kullanıcılarının ergonomik çalışma koşullarının incelenmesi (Yüksek lisans tezi…. veri tabanından erişildi (507168).
• Bekleviç, H. ve Gedik, T. (2018). Ofis ergonomisi üzerine bir araştırma: düzce üniversitesi örneği, Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 6(4), 1283-1294. https://doi.org/10.29130/dubited.377456
• Boydan, H. (2017). Cerrahi klinikte çalışan hemşirelerin kas-iskelet sistemine yönelik yakınmaları ve etkileyen faktörler (Yüksek lisans tezi)….veri tabanından erişildi (484020).
• Çelik, G. (2019). Orantısal odds lojı̇stı̇k regresyon modelı̇ içı̇n uyum ı̇yı̇lı̇ğı̇ testlerı̇nı̇n performanslarının benzetı̇m çalışması ile değerlendı̇rı̇lmesı̇ (Yüksek lisans tezi)….veri tabanından erişildi (578821).
• Dalkılınç, M. (2011). Ofis çalışanlarında e-öğrenme ve interaktif yöntemlerle sunulan ergonomi eğitiminin, kas iskelet sistemi yaralanmaları ile ilişkili risk faktörleri üzerine etkisi (Doktora tezi)…. veri tabanından erişildi (281281).
• Gedik, T., Batu, C., Yıldırım, F., Görgün, H. ve Çeribaş, L. (2017). Ofis çalışanlarında işe bağlı rahatsızlıkların analizi: düzce üniversitesi örneği, Düzce Üniversitesi Bilim ve Teknoloji Dergisi, 5, 370-381.
• Grandjean, E. & Kroemer, K. H. (1997). Fitting the task to the human: a textbook of occupational ergonomics. CRC Press.
• Güler, Ç. (1988). İş güvenliği kavramı ve ergonomi ile ilişkisi, İSGÜM.
• Güler, Ç. (2001). Ergonomiye giriş (ders notları). Ankara Tabip Odası.
• Güler, Ç. (2004). Sağlık boyutuyla ergonomi hekim ve mühendisler için. Palme Yayıncılık.
• Hosmer, D. W., Lemeshow, S. (2000). Applied logistic regression. John Wiley&Sons.
• Human solution. (2020). Erişim adresi: https://www.thehumansolution.com/blog/top-5-reasons-why-you-need-a-footrest/ (ET: 09.07.2020)
• Keyserling, W. M. & Armstrong, T. J. (1993). Ergonomics and work related musculoskeleteal disorders. Prentice-Hall.
• Kielhofner, G. (2009). Conceptual foundations of occupational therapy practice. F.A. Davis Company.
• Kishore, P. & Madhwani, P. K. N. (2017). Effective office ergonomics awareness: experiences from global corporates. Prentice-Hall.
• Kroemer, K. E. H., Kroemer, H. B. & Kroemer-Elbert, K. E. (1994). How the body does it Works. Prentice-Hall.
• Lewis, R. J., Fogleman, M. & Deeb, J. (2001). Effectiveness of a VDT ergonomics training program. International Journal of Industrial Ergonomics, 27, 119-131. doi: https://doi.org/10.1016/S0169-8141(00)00043-3
• Liao, T. F. (1994). Interpreting probability models: logit, probit, and other generalized linear models. Thousand Oaks.
• Mahmud, N., Bahari, S. F. & Zainudin, N. F. (2014). Psychosocial and ergonomics risk factors related to neck, shoulder and back complaints among Malaysia office workers. Computer, 4(4), 260-263. doi: https://doi.org/10.7763/IJSSH.2014.V4.359
• Moon, S. D. & Sauter, S. L. (1996). Beyond biomechanics: psychological aspects of musculoskeleteal disorders in office work. Taylor & Francis.
• Özkan, N. F. ve Kahya, E. (2017). Bir üniversitenin idari ofislerindeki ergonomik risklerin değerlendirilmesi. Journal of the Faculty of Engineering and Architecture of Gazi University, 32(1), 141-150. doi: https://doi.org/10.17341/gazimmfd.300603
• Proctor, R. W. & Van Zandt, T. (1994). Human factors in simple and complex system. Allyn and Bacon.
• Rempel, D. M., Krause, N., Goldberg, R., Benner, D., Hudes, M. & Goldner, G.U. (2006). A randomised controlled trial evaluating the effects of two workstation interventions on upper body pain and incident musculoskeletal disorders among computer operators. Occupational & Environmental Medicine, 63, 300-306. doi: https://doi.org/10.1136/oem.2005.022285
• Sabancı, A. (1999). Ergonomi. Harput Ofset.
• Sauter, S. L., Hurrell, J. J., Roberts-Fox, H., Tetrick, L. E. & Barling, J. (1999). Occupational health psychology: an emerging discipline. Industrial Health, 37, 199-211.
• Scaffa, M. E. & Reitz, S. M. (2001). Occupational therapy in community-based practice settings. F.A. Davis Company.
• Sen, R. O., Özcan, E., Karan, A. & Ketenci, A. (2004). Musculoskeletal system diseases in computer users: effectiveness of training and exercise program. Journal of Back Musculoskeletal Rehabilitation, 17, 9-13. doi: https://doi.org/10.3233/BMR-2004-17103
• Sonne, M., Villalta, D. L. & Andrews, D. M. (2012). Development and evaluation of an office ergonomic risk checklist: ROSA–Rapid office strain assessment. Applied Ergonomics, 43(1), 98-108.
• Stack, T., Ostrom, L. T. & Wilhelmsen, C. A. (2016). The basics of ergonomics in occupational ergonomics: a practical approach. John Wiley & Sons.
• Tanır, F., Güzel, R., İşsever, H. ve Çalışkan Polat, U. (2013). Bir otomotiv fabrikasında kas-ı̇skelet sorunları ve ı̇stirahat raporu alanlara verilen ergonomi ve egzersiz eğitimi sonuçları. Türk Fiziksel Tıp Rehabilitasyon Dergisi, 59, 214-221. doi: https://doi.org/10.4274/tftr.28482
• Tekin, F. A. (1991). İş güvenliği ve önemi. Anadolu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakütlesi Dergisi, 9(1), 329-360.
• Toole, L. O., Connoly, D. & Smith, S. (2013). Impact of an occupation-based self-management programme on chronic disease management. Australian Occupational Therapy Journal, 60(1), 30-38.
• Uzun, M. ve Müngen, U. (2011). Çalışma ortamında ergonomik koşulların işçi sağlığı ve iş kazaları açısından önemi. 3. İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Sempozyumu, 311-319, Çanakkale.
• Üçüncü, K., Taşdemir, C. ve Aydın. A. (2009). Çalışma ortamı ve özelliklerinin öğretim üyeleri tarafından değerlendirilmesi. 15. Ulusal Ergonomi Kongresi. 61-71, Konya.
• Van den Heuvel, S. G., De Looze, M. P. & Hildebrandt, V. H. (2003). Effects of software programs stimulating regular breaks and exercises on work-related neck and upper-limb disorders. Scandinavian Journal of Work, Environment & Health. 29, 106-116. doi: https://doi.org/10.5271/sjweh.712
• Wickens, C. D. (1992). Engineering psychology and human performance. Harper Colins.
• Yücel, H. (2020). Aktivite temelli ergoterapi, Hipokrat Kitapevi.